مهدی قاسمی پور فخرآباد، حسین مومنی مهموئی، سعید تیموری، تورج فلاح،
جلد 11، شماره 45 - ( پاییز و زمستان 1401 )
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی الگوی جاری کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) در مدارس استثنایی است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش داده بنیاد انجام گرفت. جامعهی آماری شامل کلیه کارگزاران دخیل در کاربرد فاوا در مدارس استثنایی هستند که از طریق نمونه‌گیری هدفمند از نوع ملاک محور انتخاب شدند. دادهها از طریق مصاحبهی نیمه‌ساختار‌یافته با پانزده نفر از معلمان مدارس استثنایی، پنج نفر از مدیران مدارس و سه نفر از مدیران میانی اداره آموزش و پرورش استثنایی شهر مشهد است. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. برای تأمین روایی و پایایی از معیارهای لینکن و کوبا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان‌دهندهی بیست و شش مفهوم محوری است که در قالب مدل پارادیمی شامل بی برنامگی و نگاه غیرتخصصی به کاربرد فاوا در مدارس استثنایی به عنوان مقولهی محوری و شرایط علی (ضعف مهارتی، ضعف نگرشی، چالشهای مالی و زیرساختی)، عوامل زمینهای (عوامل مدیریتی مدارس استثنایی و عوامل محیطی – زمینهای)، شرایط مداخلهای تسهیلگر(آموزش و توسعه حرفهای معلمان، نیازسنجی، حمایت و پشتیبانی)، شرایط مداخلهگر محدودکننده(چالشهای سازمانی، محیطی، دخالتهای سیاسی و موانع فردی و اجرایی)، راهبردها (تجدید رویکرد برنامهریزی درسی، طراحی برنامه استراتژیک در زمینه کاربرد فاوا، ارشادگری و کیفیت گرایی) و پیامد (کاهش کارایی و اثربخشی) سازمان یافت.
