شهرزاد نصراله زاده،
دوره ۱، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۳ )
چکیده
زمینه و هدف: از میان گروههای خاص کاربران، به فرآیند اطلاعیابی سلامت زنان باردار کمتر پرداختهشده است. هدف مطالعه حاضر رسیدن به درکی عمیقتر از رفتار اطلاعیابی سلامت زنان باردار است.
روش: پژوهش از نوع کاربردی بهصورت کیفی و با شیوه گراندد تئوری اجرا شد. دادهها از مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۱۵ زن باردار از پنج بیمارستان تخصصی زنان در تهران گردآوری شد؛ سپس طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی که شیوه مورداستفاده در پژوهش گراندد تئوری است، تحلیل و مدل رفتار اطلاعیابی سلامت زنان باردار استخراج گردید.
یافتهها: پنج طبقه مفهومی انگیزه اطلاعیابی، موانع اطلاعیابی، شیوه اطلاعیابی، اعتبارسنجی اطلاعات و اشتراک اطلاعات حاصل سه مرحله کدگذاری دادهها بود که برای تدوین الگویی از این فرآیند حول اندیشه اصلی«رفتار اطلاعیابی سلامت زنان باردار» توسعه یافتند. بر پایه یافتهها مهمترین نیازهای اطلاعاتی نیازهای روانی، تغذیه، سلامت مادر و جنین، شیوههای زایمان و مهمترین موانع اطلاعیابی، نداشتن فرصت کافی برای جستجوی اطلاعات، عدم توانایی در سنجش اعتبار مطالب و سطح بالای مطالب کتاب محسوب میشد. پزشک مرجع اولیه در کسب اطلاعات و از معیارهای مهم اعتبار سنجی به شمار میآمد.
نتیجه گیری: با توجه به اهمیت کسب اطلاعات در زنان باردار، مداخله مؤثر متخصصان علوم کتابداری و اطلاعرسانی در تأمین نیازهای اطلاعاتی، رفع موانع اطلاعیابی و تسهیل فرآیند اطلاعیابی آنان و توجه بیشتر به مراکز اطلاعرسانی ضروری به نظر میرسد. یافتههای این تحقیق همچنین میتواند مورداستفاده نهادهای مختلف ازجمله نهادهای متولی سلامت زنان باشد.
شهرزاد نصراله زاده، صفیه طهماسبی لیمونی، میترا قیاسی،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۸-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی پرسشنامه واکاوی رفتار اشتراک اطلاعات زنان در محیطهای اطلاعاتی است.
روشپژوهش: این پژوهش از جنبه هدف کاربردی، از لحاظ رویکرد اکتشافی و از نظر روش گردآوری اطلاعات آمیخته است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل ۱۵ نفر از خبرگان و در بخش کمی شامل تمامی زنان (۲۰سال به بالا) عضو فعال کتابخانههای عمومی نهادی شهری در مراکز شهرستانهای استان مازندران به تعداد ۴۹۳۶ نفر بود. حجم نمونه ۳۵۷ نفر بود که به شیوه نمونهگیری تصادفی طبقهای نسبتی در سال ۱۴۰۱ انتخاب شدند. الگوی رفتار اشتراک اطلاعات زنان در محیطهای اطلاعاتی ۳۴ سوالی در ۱۰بعد انگیزههای فردی و شخصیتی؛ عوامل مکانی؛ عوامل زمانی؛ انگیزههای اجتماعی، انگیزههای فرهنگی؛ انگیزه های اخلاقی؛ انگیزه آگاهی اطلاعاتی، انگیزه سیاسی؛ محیط اشتراک اطلاعات و نحوه اشتراک اطلاعات طراحی شد. سپس با استفاده از تکنیکهای آماری، نسبت روایی محتوا و تحلیل عاملی تأییدی، روایی ابزار، بررسی و درنهایت با روش آلفای کرونباخ، پایایی ابزار تعیین شد.
یافتههای پژوهش:یافتههای پژوهش نشان داد ساختار الگوی رفتار اشتراک اطلاعات زنان در محیطهای اطلاعاتب با توجه به نسبت روایی محتوا (۰,۷۶) و تحلیل عاملی تاییدی با مقدار شاخص برازش مدل (GOF) برابر با ۰,۳۲۸۵ تایید شد. همچنین ابزار دارای پایایی مناسب و مطلوب با مقادیر آلفای کرونباخ کل (۰.۹۸۸) است.
نتیجهگیری: ابزار ساختهشده معیارهای الگوی رفتاری اشتراک اطلاعات زنان در محیطهای اطلاعاتی را در اختیار محققان قرار میدهد. عوامل کشفشده شامل انگیزههای فردی و شخصیتی؛ عوامل مکانی؛ عوامل زمانی؛ انگیزههای اجتماعی، انگیزههای فرهنگی؛ انگیزه های اخلاقی؛ انگیزه آگاهی اطلاعاتی، انگیزه سیاسی؛ محیط اشتراک اطلاعات و نحوه اشتراک اطلاعات بودند که با سنجش در محیط آزمایشیِ کتابخانههای عمومی استان مازنداران، ضمن تأیید کارایی آنها در محیطهای فرهنگی مشخص شد که ابزار ساختهشده از نظر کیفی و کمی قابلیت سنجش متغیر مورد نظر را دارا است.