---

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش‌نمون‌سازی سامانه‌های زمزمه-محور روی گوشی‌های هوشمند انجام شده است.
روش پژوهش: در این تحقیقِ چند-روشی، از فن شبیه‌سازی در مجموعه مدل‌های آمیخته روش پژوهش در عملیات، و نیز روش سندی، به طور همزمان، استفاده شده است. آزمایش این پژوهش بر دو آلبوم هارمونیکای کروماتیک بنا شد. به این منظور، 24 قطعه هوموفونیک با استفاده از نرم‌افزار هِلیوم اُدیو اِسپِلیتِر برش زده شدند. برش‌های برگزیده در محیط نرم‌افزار سونیک ویژوآلایزِر، پردازش، و 168 سند ایکس اِم اِل (گروه اول) تولید شدند. از سوی دیگر، 4 سوژه پژوهش همان برش‌ها را همراه با ویبراتو، زمزمه و ضبط کردند. زمزمه‌ها با استفاده از نرم‌افزار اِی اِم آر تو اِم پی تِری کانوِرتُر تبدیل فرمت شده، و برای دریافت خروجی‌های ایکس اِم اِل به سونیک ویژوآلایزِر تحویل شدند. در این مرحله نیز مجموعه‌ای متشکل از 672 سند ایکس اِم اِل (گروه دوم) تولید شد. نرم‌افزار مَتلَب بر اساس 168 سند گروه اول تعلیم داده شد. سپس، 672 سند گروه دوم، به مَتلَب خورانده، و پردازش شدند. در نهایت، خروجی‌های مَتلَب برای هر دو گروه، به وسیله نرم‌افزار ایمِیج کامپِیرِر با یکدیگر مقایسه شدند.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش، شباهت بسیار زیاد (99 درصد) میان خروجی‌های منتج از پردازش قطعات (گروه اول)، و خروجی‌های منتج از پردازش زمزمه‌ها (گروه دوم) را نشان دادند. همچنین، مشخص شد که تغییر جنسیت و مهارت موسیقایی کاربران تفاوتی در نتایج ایجاد نمی‌کند.
نتیجه‌گیری: می‌توان اذعان کرد طراحی سامانه زمزمه-محوری که از طریق تبدیل صوت به اسناد ایکس اِم اِل، و مقایسه اسناد، قطعات موسیقایی را بازیابی می‌کند، راهبرد مناسبی برای توسعه نرم‌افزارهای بازیابی این قطعات روی گوشی‌های هوشمند است.

---

زمینه و هدف: شناسایی و دسته‌بندی خودکار دستگاه‌ها و گوشه‌های موسیقی سنتی ایرانی، که بیش از یک دهه توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است، یکی از شاخه‌های حوزه بازیابی اطلاعات موسیقی محسوب می‌شود. گفتارِ حاضر با هدف مرور پژوهش‌های انجام شده در این حوزه و نیز تحلیلِ مسائل، رویکردها و موانعِ پیش رو انجام شده است.
روش پژوهش: رویکرد پژوهش، از نوع تحلیل محتوا و شیوۀ گردآوردی داده‌ها، بر اساس مطالعه اسنادی- کتابخانه‌ای بوده است.
یافته‌ها: اصلی‌ترین محدودیت‌ها و دلایل ناکارآمدی پژوهش‌های این حوزه را می‌توان ناشی از انجام پژوهش‌ها به صورت موازی و مجزّا، نبودِ پایگاه داده منسجم برای موسیقی ایرانی و نداشتنِ دانش کافی پژوهشگران از مبانی نظری موسیقی سنتی ایرانی دانست.
نتیجه‌گیری: بطورکلی، دو رویکردِ ماکرو و میکرو را می‌توان برای پژوهش‌های مرتبط با شناسایی خودکار موسیقی ایرانی متصور شد. عمده پژوهش‌هایی که تا کنون منتشر شده‌اند با رویکردِ ماکرو بوده و در آن صرفاً بر اساس اِشِل صوتیِ پنج دستگاهِ اصلی، سعی در تفکیک و شناسایی خودکارِ این دستگاه‌ها از یکدیگر داشته‌اند. از آنجا که تقسیم‌بندیِ دستگاه‌ها از اصالت لازم برخوردار نبوده و در این خصوص بینِ نظریه‌پردازان و موسیقی‌دان‌ها، از نظر تعداد دستگاه و مرزِ بین آنها اتفاق نظر وجود ندارد، انجامِ پژوهش‌هایی با رویکردِ میکرو، که در آن تأکید بر شناسایی خودکارِ گوشه‌ها بر اساسِ بررسی سیرِ ملودیِ جمله‌های مُعرّف هر گوشه است، پیشنهاد شده است. 

---

زمینه و هدف: هدف این پژوهش، بررسی نتایج استخراج خودکار کلیدواژه از فهرست مندرجات کتاب‌های الکترونیکی فارسی حوزۀ علوم  با استفاده از مدل‌سازی موضوعی ال. دی. اِی.،  سنجش شباهت‌ کلیدواژه‌های خروجی با کلیدواژه‌های استاندارد و ارزیابی کاربران از کلیدواژه‌های استخراج‌شده به‌صورت ماشینی است.
روش پژوهش: این پژوهش کاربردی، از نوع پژوهش‌های متن‌کاوی و به جنبۀ روش‌های مورداستفاده در آن پژوهش آمیخته است. از مدل‌سازی موضوعی ال. دی. اِی.  برای  استخراج کلیدواژه از فهرست‌های مندرجات کتاب‌ها استفاده‌شده‌ و نتایج کاربرد مدل با دو روش سنجش کسینوس شباهت و پژوهش کیفی توسط کاربران مورد ارزیابی قرار گرفته است.
یافته‌ها: فهرست‌های مندرجات مورد بررسی با میانگین پیراسته  ۲۶۰.۰۲ کلمه از متون با طول متوسط  محسوب می‌شوند و  حدود ۲۰ درصد از کلمات  آن‌ها را  ایست‌واژه‌ها تشکیل داده‌اند. میان کلیدواژه‌های استاندارد سرعنوانی و کلیدواژه‌های خروجی مدل ال. دی. اِی.  کسینوس شباهت، ۰.۰۹۳۲، بسیار پایین به دست آمد. توافق کامل کاربران نشان داد کلیدواژه‌های خروجی  مدل موضوعی ال. دی. اِی.  حوزه موضوعی کل پیکره را نشان می‌دهند، اما ازنظر کاربران به ترتیب کلیدواژه‌های سرعنوانی استاندارد، کلیدواژه‌های مستخرج از مدل در زیرحوزه‌های موضوعی و کلیدواژه‌های مستخرج از مدل با کل پیکره در توصیف موضوعات هر تک مدرک موفق‌اند.  
نتیجه‌گیری: کلیدواژه‌های به‌دست‌آمده از مدل موضوعی ال. دی. اِی.  را می‌توان در مجموعه‌های ناشناخته به‌منظور استخراج محتوای موضوعی ناآشکار کل مجموعه به کار برد، اما برای ربط دقیق  موضوع به  مدرک در پیکره‌های بزرگ با موضوعات  ناهمگن و متنوع، نمی‌توان از این روش استفاده کرد. این روش در رویه‌های رسمی توصیف موضوعی تک‌تک مدارک به‌صورت مستقل می‌تواند به‌عنوان یک سیستم پیشنهاددهنده کلیدواژه به نیروی انسانی نمایه‌ساز به کار گرفته  شود.