---

زمینه و هدف: این پژوهش به دنبال تبیین رابطه‏ی سرمایه اجتماعی و تسهیم دانش در مراکز ملی اطلاعات است.

روش: روش مورد استفاده در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات، پیمایشی است. ابزار گردآوری داده‏ها، شامل دو پرسشنامه و یک سیاهه ارزیابی است. روش نمونه‏گیری، تصادفی طبقه ای است و از روش‏های آماری توصیفی و تحلیلی برای پاسخ به پرسش‏های پژوهش و آزمون فرضیه‏ها استفا‏ده شد.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که الف) در بین مدیران سه مرکز، در خصوص میزان ارتباط بین سرمایه اجتماعی و تسهیم دانش، مدیران کتابخانه ملی در وضعیت پایین­‎تری قرار دارند اما در بین کارکنان سه مرکز، کارکنان مرکز منطقه­ای اطلاع‎رسانی علوم و فناوری در وضعیت پایین­‎تری قرار دارند. ب) مقایسه میانگین تسهیم دانش، نشان از میزان بسیار ناچیز تسهیم دانش در بین هر سه مرکز اطلاعاتی دارد که کتابخانه ملی ایران در بین سه مرکز اطلاعاتی، با کسب میانگین 2.16 (از 9 امتیاز) در وضعیت بهتری قرار دارد. ج) میزان استحکام روابط، اعتماد و هنجارهای مشترک در مرکز منطقه­ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (3.55، 3.46 و 3.61)، در پایین­ترین سطح  قرار دارد و کتابخانه ملی ایران (4.55، 4.91 و 4.76) نسبت به دو مرکز دیگر در بالاترین سطح است. د) رابطه موجود بین میزان تسهیم دانش و اعتماد در پژوهشگاه علوم و فناوری از قوت بیشتری برخوردار است و در هر سه مرکز اطلاعاتی، در جهت مستقیم می‌باشد. هـ) رابطه موجود بین میزان تسهیم دانش و استحکام روابط در پژوهشگاه علوم و فناوری از قوت بیشتری نسبت به کتابخانه ملی برخوردار است و در ضمن، رابطه بین میزان تسهیم دانش و استحکام روابط در مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری معنادار نیست و رابطه موجود میان هنجارهای مشترک و تسهیم دانش در هر سه مرکز اطلاعاتی (403/0؛ 392/0؛ 304/0)، رابطه‌ای معنادار و مثبت است و مقایسه بین سه مرکز اطلاعاتی، نشان می دهد که رابطه موجود بین میزان تسهیم دانش و هنجارهای مشترک در پژوهشگاه علوم و فناوری از قوت بیشتری برخوردار است.

نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‏های پژوهش می‏توان نتیجه گرفت که مراکز ملی اطلاعات برای ارتقای تسهیم دانش بین کارکنان خود باید اعتماد متقابل بین کارکنان، ایجاد هنجارهای مشترک و همچنین استحکام روابط بین آنها را تقویت نمایند

---

زمینه و هدف: بررسی رفتارهای اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی و منابع اطلاعاتی الکترونیکی و همچنین استفاده آمان از موتورهای جستجو و پایگاه‌های اطلاعاتی مخصوصاً در برنامه‌ریزی‌های مالی و پژوهشی حائز اهمیت است. این پژوهش این رفتارها را باهدف ارائه الگوی متناسب بررسی می‌کند.

روش پژوهش: پژوهش با استفاده از دو روش کتابخانه‌ای و پیمایشی به‌وسیله پرسشنامه محقق ساخته انجام شد. با نمونه‌گیری تصادفی بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها به روش خوشه‌ای و طبقه‌ای به 1149 دانشجوی تحصیلات تکمیلی پرسشنامه ارسال گردید. تعداد 837 پرسشنامه تکمیل‌شده عودت و مورد تحلیل قرار گرفت. در کنار آمار توصیفی از آزمون Tمستقل برای فهم تفاوت بین گروه‌های دوگانه و برای بررسی وجود همبستگی نیز از آزمون پیرسون استفاده شد.

یافته­ ها: بیش از 60 درصد دانشجویان از فرمول‌بندی جستجو استفاده نمی‌کنند یا به آزمون‌وخطا روی می‌آورند،کمتر از 40 درصد دانشجویان پایگاه‌های اطلاعاتی اشتراکی دانشگاه خود را ترجیح می‌دهند، در بین انواع منابع اطلاعاتی الکترونیکی، مقالات الکترونیکی، بیشترین طرفدار را در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دارد. انجام تکالیف، نوشتن مقاله، یادگیری مطالب تخصصی ازجمله مهترین هدف دستیابی به اطلاعات بوده است. طبق نظر 70 درصد دانشجویان درصورت عدم دستیابی به منابع اطلاعاتی الکترونیکی فعالیت پژوهشی آن‌ها مختل خواهد شد. تنها 18 درصد دانشجویان حاضر به پرداخت در قبال دستیابی به منابع اطلاعاتی بودند و بیشتر دانشجویان گفتند که در صورت قطعی دسترسی به منابع اطلاعاتی الکترونیکی تلاش خواهند کرد به روش‌های مختلف به آن‌ها دسترسی داشته باشند.

نتیجه­ گیری: با توجه به جایگاه کشور به‌عنوان یکی از قطب‌های تولید علم دنیا که نزدیک 2 برابر سهم جمعیتی خود در تولید علم جهانی مشارکت دارد، با تأکید و تمرکز بر این توانمندی باید بسترسازی‌های مناسبی برای ارتقای دسترسی به منابع اطلاعاتی و بهبود بهره‌برداری از آن‌ها در راستای سیاست‌های علمی از فناوری اطلاعات و ارتباط به گونه مؤثری در راستای چشم‌اندازهای کلان ملی استفاده شود

---

زمینه و هدف. جذابیت ناشی از ارتباط آسان با هزینه حداقلی در شبکه­ های اجتماعی باعث گردیده است که روز به روز بر تعداد اعضای فعال در آنها افزوده شود و اعضا با اشتراک­ گذاری اطلاعات، از جمله اطلاعات شخصی خود، ارتباطات خود را در سطح محیط بین­ المللی گسترش دهند. همین امر تحلیل داده ­های کلان در شبکه­ های اجتماعی را تبدیل به فرصت­ بی ­بدیلی برای شرکت­ ها، سازمان­ ها و دولت­ ها جهت دستیابی به اهداف خود، کرده است. به طوری­ که روش­ های گوناگونی در این راستا ارائه شده است که هر یک از این روش­ ها مزایا، معایب و دامنه کاربرد مختص به خود را دارند و درک کاربرد مشخص هر یک از این روش­ ها نیازمند بررسی و مقایسه عمیق­ تری می­ باشد. بر این اساس، هدف از مطالعه حاضر، بررسی رویکردها و انواع روش‌های تحلیل داده‌ها در شبکه‌های اجتماعی و بررسی نقاط قوت، نقاط ضعف و کاربردهای هر یک از این روش‌ها است.

روش. این مطالعه با رویکرد کیفی و به روش تحلیل مضمون به مطالعه تحلیلی و مقایسه­ ای انواع روش­ های تحلیل داده ­ها در شبکه­ های اجتماعی پرداخته و جامعه مورد مطالعه شامل 25 مقاله کنفرانس، مقاله مجله و گزارش الکترونیکی مرتبط منتشر شده طی سال­های 2010 تا 2016 است.

یافته­ ها. روش­ های گوناگونی برای تحلیل شبکه­ های اجتماعی مورد استفاده قرار می­ گیرد که این روش ­ها در سه مقوله رویکرد کمی، کیفی و آمیخته و دو دسته کلی از روش­ های خودکار و انسانی قابل طبقه­ بندی هستند.داده­ های مورد بررسی در روش­های خودکار شامل داده­ های ساختاری و داده ­های مورد بررسی در روش­ های انسانی مبتنی بر محتوا و فرایندهای شبکه است.

نتیجه ­گیری. با توجه به ماهیت پیچیده و چندبعدی شبکه­ های اجتماعی، اکتفا بر یک روش متضمن تحلیل همه ابعاد شبکه نیست بنابراین مناسب‌ترین رویکرد، استفاده از رویکرد آمیخته یعنی به­ کارگیری ترکیبی از روش‌های کمی و کیفی و بررسی همزمان ابعاد مختلف شبکه­ ها می­ باشد.

---

چ

زمینه و هدف: این پژوهش، با هدف بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری وب 2.0 در دولت الکترونیک از دیدگاه شهروندان مراجعه کننده به دفاتر پیشخوان دولت الکترونیک در استان همدان به روش توصیفی- پیمایشی به انجام رسیده است.

روش پژوهش: این پژوهش به روش توصیفی- پیمایشی انجام شد. برای گردآوری داده­های مورد نیاز پژوهش از پرسشنامه محقق­ساخته استفاده شده است. این پرسشنامه شامل 24 سوال در 7 بعد (عوامل اقتصادی، فرهنگی، فردی، فناورانه، سازمانی، انگیزشی و اجتماعی) و 4 سوال مربوط به اطلاعات جمعیت­شناختی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی شهروندان مراجعه کننده به دفاتر پیشخوان دولت، بخش عمومی و خصوصی در استان همدان است. حجم نمونه با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای با تخصیص متناسب، 518 نفر تعیین گردید. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم­افزارهایspss-24  و Amos-24 انجام گرفت.

یافته ها: یافته­های منتج از پژوهش نشان داد که شش عامل اقتصادی، فرهنگی، فردی، فناورانه، سازمانی و انگیزشی به صورت معنی­داری بر پذیرش فناوری وب 2.0 در پیاده­سازی دولت الکترونیک مؤثر است و اما به علت این که در بررسی عامل فرهنگی و پذیرش فناوری وب 2.0 آماره آزمون کوچکتر از 96/1 است رابطه بین دو متغیر رد می­شود. شاخص­های نیکویی برازش مدل ارائه شده یعنی GFI، IFI، CFI و RMSEA به ترتیب برابر با 901/0، 902/0، 901/0 و 067/0 است. این شاخص­ها نشانگر خوب بودن مدل است و اینکه مدل تحقیق دارای توانایی بالایی در اندازه­گیری متغیر اصلی تحقیق است.

نتیجه­ گیری: بر مبنای نتایج حاصل شده، جهت سرمایه­گذاری در راستای پیاده­سازی دولت الکترونیک بر مبنای فناوری وب 2.0 بیشترین تمرکز بایستی در زمینه عوامل اقتصادی، فرهنگی، فردی، فناورانه، سازمانی و انگیزشی صورت گیرد چرا که هر یک از عوامل فوق دارای زیرمولفه­هایی هستند که با فراهم­سازی زمینه­های ایجاد و توسعه این عوامل، به صورت غیرمستقیم بر سایر عوامل مؤثر نیز ایفای نقش خواهند نمود.

---

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر مسئلهیابی پژوهش و توسعه مدل مفهومی آن به عنوان اولین گام در زمینه تولید دانش و افزایش کیفیت مسئلهیابی صورت پذیرفت.
روش: در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی جهتدار به توسعه مدل مفهومی برآمده از فراترکیب دادههای منابع پیشین مسئلهیابی پرداخته شد. از این روش جهت تولید دانش جدید حول محور مسئلهیابی استفاده شد. جامعه پژوهش متشکل از 17 منبع پراستناد پژوهشی بود.
یافتهها: در مجموع از میان منابع انتخاب شده، 22 مفهوم و 182 کد پیرامون چهار ویژگی مهم مسئلهیابی شناسایی شد. بنابراین مدل مفهومی مسئلهیابی در ویژگی شخصیتی در پنج بُعد، در ویژگی روانشناختی در چهار بعد، در ویژگی فکری (تفکر خلاقانه) در شش بعد، در ویژگی فکری (تفکر انتقادی) در دو بعد و در ویژگی آموزشی در پنج بعد، توسعه داده شد.
نتیجهگیری: عوامل شناسایی شده مؤثر بر مسئلهیابی در این پژوهش، بسیار فراگیرتر از پژوهشهای پیشین بود. همچنین ارزش افزودهای بر پژوهشهای پیشین مسئلهیابی اضافه شد. همچنین مدل مفهومی توسعهیافتهای پیرامون مسئلهیابی پژوهش برای اولین بار طراحی شد.

---

هدف: پژوهش حاضر با هدف ترسیم ساختار مفهومی علم اطلاعات و دانش­شناسی و تکامل آن همراه با بررسی دامنه موضوعی مجلات براساس چکیده 6830 مقاله در ده مجله هسته در گزارش جی­سی­آر 2013 طی ده سال (2004-2013) صورت گرفت.
روش­ شناسی: در این پژوهش تحلیل هم­واژگانی و تحلیل تناظر 150 واژه منتخب براساس وزن tf-idf، بعد از استخراج به صورت پارامتریک انجام شد. بدین منظور از شاخص کسینوس تتا و قرابت مرتبه ثانویه جهت خوشه­بندی سلسله­مراتبی براساس الگوریتم average-linkage استفاده گردید.
یافته­ ها: یافته­های حاصل از تحلیل هم­رخدادی 3 خوشه بالغ و 1 خوشه نابالغ در ارتباط با خوشه دوم را نشان داد. بررسی دامنه موضوعی مجلات نیز چهار خوشه و سیر تاریخی مفاهیم دو خوشه با حرکت پادساعت­گرد را نشان می دهد.
نتیجه­ گیری: به طور کلی نتایج حاصل نشان داد تمامی خوشه­ها به جز یک خوشه منفک از خوشه دوم از حالت پایدار و بلوغ مفهومی برخوردار بوده و در عین داشتن مفاهیم ثابت با تحولات تکنولوژی دچار یک دگردیسی مفهومی نیز شده­اند.  

---

زمینه و هدف: امروزه وب­سایت­ها با کاربری­های متنوع و متعدد، همه عرصه­های اجتماعی، علمی، آموزشی، هنری، تجاری، اداری و ... را به­کلی دگرگون کرده­اند. در این میان عالم سینما هم از این پیشرفتِ فناوری بی­نصیب نمانده است و انبوهی از وب­سایت­های سینمایی راه­اندازی شده است تا سینمادوستان را در این زمینه یاری رسانند. کاربری یک وب­سایت هر چه که باشد هدف اصلی و­ب­سایت­ها، ارائۀ خدمات سریع و آسان و جلب رضایت کاربران است و این هدف، تنها با اطمینان از کارآیی آنها به دست می­آید و بررسی عملکرد و سنجش کارآیی وب­سایت­ها، جز با ارزیابی آنها امکان پذیر نیست و تنها از این راه می­توان به نقاط قوت و ضعف وب­سایت­ها پی برد و در مسیر اصلاح و تکمیل یا پیشرفت و توسعه آنها گام برداشت. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی وب­سایت­های سینمایی ایران براساس مدل هرم سه­سطحی می­باشد.
روش پژوهش: با استفاده از روش ارزیابانه تعداد 38 وب­سایت سینمایی ایران با استفاده از دو سیاهه ارزیابی محقق ساختۀ معیارهای عمومی و تخصصی ارزیابی شده است. با استفاده از این دو سیاهه، نه معیار صفحه­خانگی، ناوبری، محتوا، یافت پذیری، تعامل، خدمات اطلاع­رسانی، خدمات ویژه، خدمات چندرسانه­ای و خدمات مشتریان مورد ارزیابی قرار گرفته­اند.
یافته ها: نتایج ارزیابی نشان داده است وب­سایت­های سینمایی ایران در قاعده مدل هرم سه­سطحی­ که ­معیارهای عمومی قرار دارند در سطح خوب، در میانه هرم با معیارهای تخصصی مشترک در سطح مناسب و در رأس هرم که متشکل از معیارهای تخصصی ویژه است، در سطح مناسب می­باشند.
نتیجه گیری: وب­سایتی کاملاً سینمایی تلقی می­شود که حداقل از دو معیار خدمات ویژه و خدمات مشتریان واقع در رأس هرم، یکی را به صورت کاملاً حرفه­ای و کاربر پسند و در سطح بهترین وب­سایت­های مشابه خارجی در وب­سایت خود داشته باشد. به نظر می­رسد که وب­سایت­های سینمایی ایران در این مورد در ابتدای کار هستند و نیاز به فعالیت و کسب تجارب بیشتر دارند.

---

چکیده
هدف، این پژوهش تبیین تاثیر فنآوری اطلاعات و ارتباطات بر نوآوری استفاده از اطلاعات در میان نخبگان و استعدادهای درخشان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی بوده است.
روش‌شناسی، در این پژوهش از روش‌شناسی کیفی با رویکردی تفسیر‌گرایانه و با استفاده از نظریه زمینه‌ استفاده شده است. در فرآیند ساخت نظریه زمینه‌ای سه مرحله کدگذاری داده‌ها وجود دارد: کد گذاری باز، کد گذاری محوری و کدگذاری گزینشی. گردآوری داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته حضوری با پرسش‌های از قبل طراحی شده انجام شده است که در صورت نیاز در حین پاسخگویی شرکت‌کنندگان به پرسش‌های مطرح شده، پرسش‌هایی در رابطه با پاسخ مصاحبه‌شونده مطرح شده است. جامعه مورد پژوهش، نخبگان و استعدادهای درخشان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی است. برای انتخاب نمونه پژوهش از نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد. حجم نمونه در حین کار مشخص شد، مصاحبه‌شوندگان 22 نفر از اعضای نخبه و استعدادهای درخشان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی بوده است که با توجه به اعلام خصوصیات افراد مورد نظردر این پژوهش، از طریق نماینده باشگاه امکان دسترسی به این افراد فراهم شد.
یافته‌ها، نخبگان، با جستجوی زیاد اطلاعات، به پرورش ذهن کنجکاو خود می‌پردازند، به طوری‌که با مشاهده هر اطلاعاتی، آن را نادیده نمی‌گیرند و با گزینش اطلاعات از جز به کل به دنبال قطعه خالی پازل خود هستند. از طرفی اطلاعات را بر اساس مرتبط‌ترین، جدید‌ترین و یا بر اساس اهمّیت و اعتبار اطلاعات با استفاده از توانایی ذهنی و حافظه دیداری گردآوری می‌کنند. از طرف دیگر، در مراحل مختلف فرآیند استفاده از اطلاعات، با توجه به قابلیت‌ها‌ و مهّم‌ترین ویژگی‌های ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات برای ذخیره، پردازش ، دستیابی به اطلاعات و...، از آنها استفاده می‌نمایند.
نتیجه‌گیری، فناوری اطلاعات و ارتباطات را به عنوان ابزارهای برای تسریع و سرعت‌بخشی به پیشرفت تحقیق و پژوهش خود می‌دانند، و هوش و استعداد، تفکر انتقادی و نگاه عمیق و بخصوص توانایی ذهنی خود را عامل اصلی خلاقیت و نوآوری عنوان کردند. از طرفی دیگر یکی از نگرانی‌ها و دغه‌غه‌های آنان، اعتماد، اطمینان و امنیت در هنگام استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات آنلاین نیز می‌باشد.
کلیدواژه، استفاده از اطلاعات، فنآوری اطلاعات و ارتباطات، نخبگان، نوآوری.

---

زمینه و هدف. با توجه به نقش اساسی مدیریت دانش در سازمان­های پروژه­ محور و با در نظر گرفتن ممیزی دانش به عنوان مهم­ترین گام تأمین، نگهداری و به ­هنگام­ سازی محتوای نظام­های مدیریت دانش؛ هدف از پژوهش حاضر، تدوین مدل مناسب ممیزی دانش با توجه به نیازها، الزامات و مؤلفه­ های ممیزی دانش در این نوع سازمان­هاست.
روش. پژوهش حاضر، پژوهشی کاربردی با رویکردی آمیخته (کمّی و کیفی) است که به روش مطالعه اسنادی، مطالعه اکتشافی، پیمایش، و تکنیک تحلیل عاملی و تحلیل مضمون به ارائه یک مدل ممیزی دانش وزن­ دهی شده بر اساس الزامات سازمان­های پروژه­ محور پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش به منظور گردآوری داده­ های کیفی شامل 13 نفر از خبرگان حوزه مدیریت دانش و جامعه آماری داده­ های کمی شامل 220 نفر از مدیران پروژه، کنترل پروژه و مدیریت دانش چهار پژوهشگاه پروژه ­محور شامل پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، پژوهشگاه صنعت نفت، پژوهشگاه نیرو و پژوهشگاه فضایی ایران بودند که به صورت تصادفی انتخاب شدند.
یافته­ ها. پنج مؤلفه ممیزی دانش شناسایی شده شامل تحلیل نیاز دانش، تحلیل موجودی دانش، ارزش­ گذاری دانش، تحلیل جریان دانش و تحلیل کاربست دانش، سازه نهایی مدل ممیزی دانش در سازمان­های پروژه ­محور را شکل می­ دهند که در این بین، مؤلفه ارزش­ گذاری دانش با بار عاملی 0.90 از بیشترین اهمیت برخوردار است.
نتیجه­ گیری. 5 مؤلفه و 54 زیرمؤلفه ممیزی دانش به دست آمده در این پژوهش دارای بار عاملی خیلی مطلوب بوده و در مدل ممیزی دانش در سازمان­های پروژه­ محور تأثیرگذار هستند و مدل نهایی ارائه شده از برازندگی خوبی برخوردار است.

---

---