زهرا علیمرادی، دکتر محمد زره ساز، دکتر علی عظیمی وقار،
دوره 9، شماره 3 - ( 7-1401 )
چکیده
زمینه و هدف: مشاوران اطلاعاتی باتوجه‌به نقش‌های متفاوتی که در کتابخانه‌ها و یا سازمان‌های دیگر می‌توانند بر عهده بگیرند وظایف متفاوتی بر عهده دارند. این وظایف مبتنی بر نیازهای سازمان و البته تحولات جاری به‌ویژه در حوزه فناوری‌های نوظهور است. اولین وظیفه مشاور اطلاعاتی در یک سازمان می‌تواند کمک به تعیین خط‌مشی‌ها و نیازهای اطلاعاتی آن سازمان باشد. هدف از این پژوهش، تعیین مدل شایستگی‌های شغلی مطلوب برای تصدی شغل مشاوره اطلاعاتی در ایران است.
روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی و با استفاده از روش‌های تحلیل مضمون و تحلیل دلفی در پاییز و زمستان ۱۳۹۹ انجام شده است. جامعه پژوهش در بخش اول شامل متون حوزه مشاوره اطلاعاتی و در دو بخش دلفی شامل متخصصان و افراد باتجربه از منظر حرفه‌ای در حوزه مشاوره اطلاعاتی است. در این پژوهش از یک سیاهه کدگذاری و دو پرسش‌نامه برای پنل‌های دلفی به‌عنوان ابزارهای گردآوری داده استفاده شده است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیز از نرم‌افزار spss بهره گرفته شده است.
یافته‌ها: یافته‌ها بیانگر افزایش امتیاز انواع شایستگی‌های فردی، دانشی و مهارتی در سطح پیشرفته نسبت به سطح پایه بود. ضمن اینکه میانگین امتیازات شایستگی‌ها در هر دو سطح از سطح متوسط بیشتر بود. این یافته نشان می‌دهد که با وجود اهمیت بالای همه شایستگی‌ها در هر دو سطح حرفه‌ای، اهمیت بسیاری از شایستگی‌ها در سطح پیشرفته که در آن، مسئولیت‌های پیچیده‌تری برای متصدیان شغل مشاوره اطلاعاتی متصور است بالاتر است.
نتیجه‌گیری: در مدل پیشنهادی پژوهش انواع شایستگی‌های فردی، دانشی و مهارتی موردنیاز در دو سطح حرفه‌ای مقدماتی و پیشرفته معرفی شده‌اند. باید توجه داشت که ارائه آموزش‌های تخصصی به متقاضیان شغل‌هایی همانند مشاوره اطلاعاتی می‌تواند سبب تقویت شایستگی‌های شغلی مطلوب در آنها شود. ازاین‌رو، در هنگام شروع به کار در مشاغلی همچون مشاوره اطلاعاتی متقاضیان باید سطح قابل قبولی از شایستگی‌ها را دارا باشند و با دیدن آموزش‌های تکمیلی، دانش‌افزایی و مهارت‌افزایی لازم برای تصدی سطوح بالاتر و پیچیده‌تری از مسئولیت‌ها را تجربه کنند.
