مهدی شقاقی،
دوره 5، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: این مقاله قصد دارد تا پیشفرضهای معرفتشناختی نظریۀ اخلاق اطلاعات فلوریدی را تحلیل کند و برخی از آن پیشفرضها را مورد بحث و نقد قرار دهد.
روش پژوهش: روش مقاله، سندی و رویکرد آن تحلیل مفهومی است. برای باز کردن یک مفهوم یا ارائۀ تحلیل‌های بدیل دربارۀ آن، مستنداتی که پایۀ استدلال هستند با استفاده از روش سندی جمع‌آوری و با تکیه بر آنها، مفاهیم موجود تحلیل و نقد، و مفاهیم جدید بسط داده می‌شوند.
یافتهها: فلوریدی برای اخلاقی کردن جهان، کل موجودات را «اطلاعات» تلقی میکند و میگوید به جای اینکه فقط موجودات زنده دارای ارزش و حرمت باشند، همۀ «چیزها» دارای حریم اخلاقیاند و یک حق اولیه برای بودن بر طبق طبیعت خود دارند. بر طبق رئالیسم اطلاعاتی وی، همۀ چیزها (زنده و غیرزنده) دارای ساختار اطلاعاتیاند و این ساختار، مجموعهای است از ویژگیها و روابط بین آنها، و بر اساس چنین ساختاری صرفاً میشود چیزها را شناخت و ذات آنها را نمیتوان کشف کرد. هر سطحی از انتزاع، واجد مجموعهای از ویژگیها و روابط برای هر شیء است. فلوریدی از ایدۀ متافیزیکی «تفاوت» بهره میگیرد و اظهار میکند که «تفاوت» از نوع رابطه است و نبود این رابطه، چیز را برای ما ناشناختنی میکند زیرا برای شناخت یک چیز، باید نخست تفاوت آن با چیز دیگر فهم شود. پس «تفاوت» بر «وجود» تقدم دارد و لذا رابطه بر وجود تقدم دارد. با این استدلال، وی بسط میدهد که در شناخت، روابط بین ویژگیهای یک چیز (ابژه) با یکدیگر و روابط آن چیز با دیگر چیزهاست که شناخت ما را میسازد و این ویژگیها و روابط بین آنها، در واقع ساختار اطلاعاتی چیزها هستند. وی میگوید که حداقلیترین واحد تفاوت قابل بیان بهصورت ریاضی برای یک موجود، تفاوت باینری میان صفر و یک به عنوان یک «دادۀ» پایه است که کوچکترین واحد ساختاری-ریاضی-اطلاعاتی یک موجود را تشکیل میدهد.
نتیجه‌گیری: اهمیت این مقاله در تشریح نگاه فلوریدی دربارۀ اشیاء و شناخت اشیاء است و اینکه او چگونه با استدلالات متافیزیکی خود، اشیاء را اطلاعات تلقی میکند و آسیبزدن به اشیاء را معادل آسیبزدن به سپهر اطلاعات میداند و بدین دلیل آن را غیراخلاقی میداند که باعث میشود بخشی از اطلاعات نابود گردد. در این مقاله نگاه ایدهگرای فلوریدی از نظر بیتفاوتی نظریۀ اخلاقی او به بدنها، تقلیلگرایی معرفتشناختی، نادیدهگرفتن انعطافپذیری تکنولوژیک، و ادعای جهانشمولی نقد شده است.
