---

زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور شناسایی عوامل مؤثر بر همکاری­های در تولید علم، به بررسی روند مشارکت و همکاری در تولید و ویرایش مقالات ویکی‌پدیای فارسی در بازه زمانی ۲۰03-۲۰12 پرداخته است.
روش: این پژوهش از نوع توصیفی- کاربردی بوده و در اجرای آن از روش کتابخانه‌ای و فن علم‌سنجی استفاده شده است. همچنین با توجه به اهداف و ماهیت موضوعتجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نرم‌افزارهای اکسل و SPSS انجام شده است. داده‌ها با توجه به دو جامعه نویسندگان فعال و مقالات برگزیده، از سایت ویکی‌پدیای فارسی و با استفاده از ابزار Toolserver که آخرین تغییرات آماری مربوط به ویکی نویسان و مقالات ویکی‌پدیا را نشان می‌دهد، گردآوری شده‌اند.
یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده از رتبه‌بندی ۳۶۲ نویسنده فعال نشان داد که ۲۰% از ویکی نویسان، با تولید ۹۰/۷۸ درصد مقالات افزوده و همچنین ۱۰% از ویکی‌نویسان با تولید ۱۵/۸۶ درصد ویرایش‌ها به عنوان همکاران پرکار شناخته شدند. در تفسیر تفاوت‌های موجود بین میزان مشارکت نویسندگان مشخص شد که ویژگی سطح عضویت مهم‌ترین نقش را ایفا می‌کند. از سوی دیگر نتایج حاصل از مطالعه روند مشارکت در ۸۸ مقاله برگزیده نشان داد با وجود اینکه طول عمر ویرایش مقالات برگزیده متأثر از وجود تعداد ویراستار است اما توجه به اختلاف زمانی آن با نیمه‌عمر ویرایش حاکی از تلاش همکاران محدود پرکار ویکی‌نویس برای انجام نیمه دیگر ویرایش‌ها در فاصله زمانی کوتاه‌تری است.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از بررسی روند مشارکت در مقالات برگزیده، پیرو مطالعه همکاری علمی ویکی‌نویسان فعال، گواهی بر این مطلب است که همکاری مؤثر حاصل از حضور اقلیت مهم ویکی‌نویسان در ویکی‌پدیای فارسی بستگی به کیفیت گروه ویراستاری ناشی از سطوح دسترسی دارد.

---

زمینه و هدف: بهره‌گیری از قابلیت‌های وب 2 در حوزه پژوهش و فرصت‌های متعددی را برای پژوهشگران به وجود آورده است. از طریق این امکانات، افراد قادر خواهند بود با یکدیگر در تعامل باشند و انتشارات خود را با طیف وسیعی از پژوهشگران دیگر، به اشتراک بگذارند. پژوهش حاضر باهدف شناسایی میزان فعالیت اعضای هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی در شبکه اجتماعی علمی ریسرچ گیت انجام شده است.

روش: رویکرد به کار رفته در این مقاله، علم سنجی استفاده از آلتمتریکس بوده است. برای گردآوری داده‌ها از صفحه دانشگاه شهید بهشتی و مطالعه پروفایل اعضای هیئت‌علمی این دانشگاه در شبکه اجتماعی علمی ریسرچ گیت استفاده شد.

یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نمایان ساخت که رشته‌های شیمی، لیزر و پلاسما و فیزیک بیش‌ترین میزان حضور را در شبکه علمی ریسرچ گیت داشته‌اند. این مقاله نشان داد که رشته‌های علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی در شبکه ریسرچ گیت فعالیت جدی ندارند.

نتیجه‌گیری: هر چند معیارهای تولید علم و تعاملات پژوهشگران در حوزه‌های علمی مختلف چندان قطعی نیست اما به نظر می‌رسد که در عصر حاضر، تعامل هر چه بیشتر اساتید حوزه علوم انسانی با محیط وب و استفاده از قابلیت‌های آن برای پژوهش، به منظور انجام پژوهش یا ارتباط با سایر پژوهشگران می‌تواند به گستردگی این حوزه، هم‌افزایی دانش بین حوزه‌های علمی مختلف و پیدایش ایده‌های نوین در راستای انجام پژوهش، منجر شود. باید توجه داشت که در عصر جدید آموزش و پژوهش، وب‌گاه‌های شبکه‌های اجتماعی علمی نظیر: آکادمیا، ریسرچ گیت ومندلی، نقش اساسی در آموزش و توسعه پژوهش دارند

---

زمینه و هدف: عملکرد و مشارکت دانشگاه‌ها از طریق انتشارات علمی و شاخص‌های علم‌سنجی قابل اندازه‌گیری است. هدف این مقاله توصیف وضعیت انتشارات دانشگاه خوارزمی و کشف بازیگران مهم شبکه‌های همکاری علمی این دانشگاه در سه سطح پژوهشگران، سازمان‌ها و کشورها در پایگاه استنادی وب‌آوساینس در بازه زمانی 1994 تا 2020 است.
روش: این مقاله مطالعه‌ای علم‌سنجی است. تعداد 4734 رکورد برای دانشگاه خوارزمی با در نظر گرفتن اسامی نگارشی مختلف دانشگاه از پایگاه وب‌آوساینس در دو فرمت تکست و اکسل استخراج شده است. مصورسازی داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار علم‌سنجی وس‌ویوور و منبع GunnMap انجام شده است.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد هر مدرک دانشگاه خوارزمی به طور متوسط 10.68 استناد دریافت کرده است و شاخص اچ دانشگاه خوارزمی 75 است. روند انتشار مدارک و دریافت استنادات براساس سال صعودی است. پنج حوزه موضوعی پُرکار شامل حوزه‌های مهندسی، شیمی، فیزیک، ریاضیات و علوم رایانه هستند. از نظر میزان همکاری علمی در میان سازمان‌های ایرانی، دانشگاه‌های آزاد اسلامی، تهران، تربیت مدرس، در میان سازمان‌های خارجی دانشگاه‌های پوترای مالزی، کالیفرنیای آمریکا و مونترال کانادا و در بین کشورها، آمریکا، کانادا و انگلستان در رتبه اول تا سوم هستند. وحید وطن‌پور، محمدحسین مجلس‌آراجهرمی و عادله دیوسالار سه نویسنده برتر دانشگاه هستند. وحید وطن‌پور مؤثرترین پژهشگر دانشگاه از نظر شاخص‌های کمّی و کیفی است. شبکه همکاری اصلی پژوهشگران مربوط به حوزه‌های شیمی (شیمی آلی و پلیمر/ تجزیه و کاربردی)، زیست‌شناسی، مهندسی صنایع و مهندسی است. بازیگران اصلی شبکه همکاری با سازمان‌ها، مؤسسات ایرانی و بیشتر در شهر تهران هستند. هر چند همکاری دانشگاه خوارزمی با کشورهای دیگر در حد قابل قبول نیست اما ترسیم شبکه همکاری کشورها نشان می‌دهد همکاری علمی در سطح بین‌المللی در حال توسعه است. همچنین همکاری علمی با سازمان‌های ایرانی و به‌ویژه سازمان‌های خارجی باعث افزایش استناد به مدارک دانشگاه خوارزمی شده است.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج لزوم همکاری علمی در سطح بین‌المللی در دانشگاه بیشتر احساس می‌شود. همچنین خروجی کیفی از پروژه‌های دانشجویان تحصیلات تکمیلی در سطح قابل قبول نیست و باید توجه بیشتری به این امر شود.