141 نتیجه برای نوع مطالعه: مطالعه موردی
زهره صفی پور رشوانلو، علی قنبری، سید جمال شیخ زکریایی،
جلد 5، شماره 1 - ( 4-1390 )
چکیده
آبرفتِ ِجنوبِ کرج بخش چشم‌گیری از محدودۀ شهری کرج را تشکیل می‌دهد و عمدتاً دارای ساختاری درشت‌دانه حاوی ذرات ریزدانه است. در این مقاله بر اساسِ نتایج حاصل از آزمون‌های متعدد صحرایی و آزمایشگاهی انجام گرفته توسط سازمان قطار شهری کرج و حومه، آبرفت جنوبِ کرج حدفاصلِ پل فردیس تا سه راه اندیشه به‌طول 10کیلومتر، بررسی شده است. در همین راستا آبرفت مذکور که عمدتاً متشکل از شن درشت دانه است به پنج لایه مستقل تقسیم شده است و پارامترهای ژئوتکنیکی هر لایه توصیف شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که هم‌بستگی چشم‌گیری بین نتایج آزمون نفوذ استاندارد و مدول الاستیسیته خاک که از آزمون‌های بارگذاری صفحه‌ای، برش مستقیم و سه محوری به‌دست آمده است وجود دارد. بر همین اساس به‌منظور ارائه روابط کاربردی برای تخمین مدول الاستیسیته در آبرفت جنوب کرج با توجه به آزمون‌های انجام شده، در هر آزمون رابطه‌ای برای محاسبۀ مدول الاستیسیته ارائه شده است. همچنین با توجه به اطلاعات به‌دست آمده، جدول پارامترهای ژئوتکنیکی خاکِ آبرفت جنوب کرج بر حسب لایه‌های تقسیم‌بندی شده، ارائه گردیده است
جلد 5، شماره 1 - ( 4-1390 )
چکیده
اساسیترین روش برای کاربری زمین در مناطق کوهستانی ارزیابی خطر سقوط سنگ است که به‌علت گسترش ساختوساز در آن مناطق و خطر سقوط سنگ، مسائل جانی و مالی فراوانی ایجاد میکند. هدف این مقاله ارزیابی خطر سقوط سنگ در شمال روستای یدک است. روستای یدک از توابع شهرستان قوچان در استان خراسان رضوی در شمالشرق ایران قرار دارد. وجود آهکهای تیرگان با درز و شکاف فراوان در شمالشرق این روستا سبب ناپایداری شیب و احتمال سقوط سنگ شده و برای مناطق مسکونی روستایی نزدیک شیب خطر آفرین است. نوع سنگ، ژئومورفولوژی، شبکه زه‌کش و فعالیتهای لرزهای از عوامل مؤثر در لغزش هستد. برای بررسی سیستم درز و شکافها در منطقه، 180 ناپیوستگی برداشت و از نرم‌افزار Dips استفاده شده است. از آن‌جا که سقوط سنگ از جمله ناپایداریهای اصلی در شیب قسمت شمالی روستای یدک است، از برنامه Rocfall برای تعیین محدودۀ خطر و بررسی نحوۀ سقوط سنگ استفاده شده است. سرانجام نقشه پهنۀ خطر سقوط سنگ در این روستا با استفاده از نرم افزار GIS تهیه شده است.
جلد 5، شماره 1 - ( 4-1390 )
چکیده
پارامترهای الاستیک سنگ به دو روش دینامیکی و استاتیکی قابل اندازهگیری هستند. در روش دینامیکی، با اندازهگیری سرعت عبور امواج تراکمی (Vp) و برشی (Vs) در شرایط برجا و یا آزمایشگاه، ویژگیهای الاستیک دینامیکی سنگ به‌دست میآیند. در روش استاتیکی نیز با انجام آزمایشهای تخریبی مانند مقاومت فشاری تک محوری و یا سـه محوری بر روی مغزه سنگ، پارامترهای مقاومتی و الاستیک استاتیکی اندازهگیری میشوند. روشهای استاتیکی نتایج واقعبینانهتری نسبت به روشهای دینامیکـی مـیدهند، اما هزینه انجام آن بیشتر بوده و اندازهگیری آن به نقـاط دارای مغزه سنگی محدود میشود. متأسفانه پارامترهای دینامیکی و استاتیکی با یک‌دیگر برابر نیستند و معمولاً پارامترهای دینامیکی از پارامترهای استاتیکی متناظر خود بزرگ‌تر هستند. به‌منظور اندازهگیری پیوسته ویژگیهای مکانیک سنگ در طول چاه، ایجاد روابط تجربی بین پارامترهای دینامیکی و استاتیکی ضروری به‌نظر میرسد. در این پژوهش با انجام آزمایشهای مقاومت فشاری تک‌محوری و التراسونیک بر روی مغزههای نفتی مربوط به سازندهای کربناته سروک و آسماری یکی از چاههای نفتی جنوب غرب ایران، روابطی تجربی برای تخمین مقاومت فشاری تک‌محوره (c&sigma) و مدول یانگ استاتیکی (Es) بر اساس سرعت موج تراکمی (Vp) و مدول یانگ دینامیکی (Ed) پیشنهاد شده است که یکی از پیشنیازهای اساسی برای تحلیل پیوسته پایداری در طول مسیر حفاری چاههای نفت و گاز را تأمین میکند.
غلامرضا خانلری، داود فریدونی،
جلد 5، شماره 1 - ( 4-1390 )
چکیده
امروزه کاربرد چکش اشمیت بمنظور محاسبه مقاومت فشاری دیواره درزه¬ها (JCS) و مدول الاستیسیته سنگها یکی از روشهای مرسومی است که در بسیاری از پروژه¬های مهندسی از آن استفاده می¬شود. استفاده از این ابزار، بعنوان یک روش سریع، ارزان و غیر مخرب تلقی شده و از این جهت یک مزیت به حساب می¬آید. در این زمینه پس از استفاده از چکش اشمیت و قراعت عدد بازگشتی از روی آن، برای محاسبه پارامترهای مذکور روابط تجربی متعددی توسط محققین مختلف و از جمله بارتون و کوبی، دییر، کیدبینزکی، آفموت و ISRM ارائه شده است که در این مقاله به بررسی و تحلیل این روابط پرداخته شده است. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش نیز روابط تجربی جدیدی برای محاسبه این پارامترها ارائه ¬شده است که کاربرد آنها برای سنگهای سخت نتایج بسیار خوبی را نشان می¬دهد. لازم به توضیح است که این روابط با استفاده از 827 مورد از نتایج واجهش توسط چکش اشمیت بر روی سطوح درزه توده سنگهای سخت نظیر گرانیت، دیوریت و هورنفلس صورت پذیرفته است که در حاشیه جاده گنجنامه- شهرستانه قرار دارند.
جلد 5، شماره 1 - ( 4-1390 )
چکیده
منطقه بررسی شده در شرق تهران و در قسمت جنوب منطقۀ 13 شهرداری قرار دارد. با توجه به انبوه ساخت و ساز در شهر تهران و سرمایه‌گذاری‌های کلان در این راستا و نیز مسائلی مانند خطرپذیری این قسمت از شهر، شناخت ساخت‌گاه امری بسیار ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. بر این اساس، برآورد رفتار و طبقه‌بندی خاک، امری مؤثر در جهت ساخت و ساز بهینه است و موجب کاهش خسارات ناشی از زلزله و جنبش‌های شدید آتی زمین میشود. برای طبقه‌بندی خاک، از آیین‌نامه‌های مختلف نظیر استاندارد 2800 ایران، UBC، IBC و Eurocode 8، کمک گرفته شد. برای تعیین نوع خاک، ابتدا اطلاعات مربوط به سرعت موج برشی و آزمایش نفوذ استاندارد حاصل از پژوهش‌های لرزهای و ژئوتکنیک در خیابان پیروزی جمع‌آوری گردید و سپس محاسبات مربوط به "میانگین سرعت موج برشی" برای محدودۀ بررسی شده و "متوسط عدد نفوذ استاندارد" مطابق استاندارد 2800، UCB، ICB و Eurocode 8 انجام شد. بر اساس این استانداردها، خاک خیابان پیروزی به‌ترتیب در گروه II، SC، C و B قرار گرفته است.
رسول اجل لوئیان، مجتبی محمدی،
جلد 5، شماره 1 - ( 4-1390 )
چکیده
تعیین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی سنگ بکر در پروژههای عمرانی از قبیل فضاهای زیرزمینی، سدها، پیها و پایداری شیبها که با سنگ سرو کار دارند از اهمیت چشم‌گیری برخوردار است. ارائۀ دقیق پارامترهای ژئومکانیکی نظیر مقاومت فشاری و مدول تغییر شکل سنگ، از نقطه نظر طراحیها نقش به‌سزایی دارد. ارزیابی این پارامترها اغلب هزینه‌بر، وقت‌گیر و بعضاً به‌لحاظ اجرایی مشکل است و ارائۀ معیاری برای تخمین مناسب آنها می‌تواند در راستای تعداد، نوع آزمایش‌ها و صحت‌سنجی نتایج راه‌گشا باشد. از آن‌جا‌که سازند آسماری به‌طور گستردهای در بخش چشم‌گیری از غرب و جنوب غرب کشور رخ‌نمون دارد و پروژههای بزرگ مهندسی در ارتباط با این سازند است، بدین لحاظ به موضوع مذکور توجه شده است. مقالۀ حاضر با تجزیه و تحلیل دادههای آزمایشگاهی دو پروژۀ مهم مربوط به ساخت‌گاه سدهای خرسان 1 و 2 که عمدتاً در سازند آهکی آسماری بالایی است، خصوصیات فیزیکی، مکانیکی، دینامیکی و دوامداری سنگ بکر و عوامل زمین‌شناسی کنترل کنندۀ تغییرات آنها را ارزیابی و تجزیه و تحلیل میکند و محدودۀ تغییرات آنها با روابط تجربی با تقریب مناسبی ارائه شده است.
عطاء آقایی آرایی، عباس سروش، سعید هاشمی طباطبایی، عباس قلندرزاده،
جلد 5، شماره 2 - ( 11-1390 )
چکیده
در همه مصالح سنگریزه¬ای تحت اثر تنش¬های اعمالی زیاد، شکست دانه ها رخ می¬دهد. شکست دانه‌ها و خرد شدن آنها به دانه‌های کوچک‌تر باعث کاهش مقاومت برشی و افزایش تغییرشکل میشود. معمولاً شکست دانه‌ها که در آزمایشهای سه محوری مشاهده میشود را با شاخص شکست مارسال، ، بیان می‌کنند. در این مقاله روشی برای محاسبه در هر سطح از کرنش محوری در آزمایشهای سه محوری ارائه می‌گردد. بدین منظور از اصل مینیمم انرژیRowe استفاده میشود. پارامتر کلیدی در روش یاد شده برای محاسبه ، مقدار ، زاویه اصطکاک مصالح بدون درنظرگرفتن اتساع و شکست ذرات، می‌باشد. بررسی‌ها و آزمایشهای صورت گرفته نشان داد که ، زاویه اصطکاک مصالح سنگریزه¬ای در تنش¬های محدود کننده موثر کمتر از kPa 200 به شرط ایجاد شرایط حجم ثابت و در کرنش نظیر حالت حجم ثابت می‌باشد. همچنین تغییرات نسبت انرژی شکست و فاکتور شکست مارشال با تنش محدود کننده در کرنش نظیر گسیختگی با رابطه خطی قابل ارائه است.
حسین اینانلو عربی شاد، غلامرضا لشکری پور، .مجید اکبری،
جلد 5، شماره 2 - ( 11-1390 )
چکیده
امروزه ماشین‌های تونلبری TBM (Tunnel Boring Machine) بطور وسیعی در حفر تونل‌ها بخصوص تونلهای شهری استفاده میشوند. این ماشین‌ها بر اساس روش نگهداری سینه‌کار و دیواره‌های تونل، دارای انواع مختلفی می‌باشند. یکی از انواع این ماشین‌ها، سپرهای تعادلی فشار زمین EPB (Earth Pressure Balance) می‌باشد که جهت حفاری خط 1 متروی تبریز مورد استفاده قرار گرفته است. عوامل مختلفی نظیر شرایط زمین‌شناسی، خصوصیات توده سنگ، شیب مسیر و همچنین مشخصات ماشین بکار رفته بر میزان کارآیی این ماشین‌ها تأثیر میگذارد. یکی از راههای پیشبینی میزان کارآیی این ماشین‌ها، تخمین نرخ نفوذ آنها می‌باشد. در این تحقیق میزان نرخ نفوذ TBM در خط 1 متروی تبریز توسط شبکه عصبی مصنوعی پیشبینی گردیده است. پیشبینی این پارامتر، کمک شایانی در انجام مراقبت و دقت بیشتر در برخورد با مناطق دردسرساز با دانستن زمان برخورد به این مناطق و همچنین استفاده از فشار EPB مناسب در آنها می‌نماید. از نتایج مهم حاصل از این تحقیق می‌توان به پیشبینی میزان نرخ نفوذ با دقت قابل قبول و همچنین تعیین پارامترهای مؤثر به وسیله آنالیز حساسیت صورت گرفته توسط شبکه عصبی اشاره کرد.
سعید حسینی، کورش شهریار، مسعود منجزی،
جلد 5، شماره 2 - ( 11-1390 )
چکیده
رشد و توسعه شهرهای بزرگ نیازمند استفاده از شبکه‌های زیرزمینی در ایجاد زیرساخت‌ها و تسهیلات حمل و نقل شهری است. ساخت تونل در زمین‌های نرم معمولاً جابجایی خاک را به دنبال دارد که می‌تواند تاثیر جدی در پایداری و سلامت سازههای موجود داشته باشد. به منظور کاهش این جابجایی‌ها به ویژه در نواحی شهری، مجریان در ساخت تونل‌ها بیش از پیش از ماشین‌های حفر تونل (TBM) استفاده می‌کنند. از اینرو در نواحی شهری، پیشبینی جابجایی‌های زمین ناشی از حفر تونل چالش بزرگ مهندسی به شمار می‌رود. در این مقاله به منظور پیشبینی جابجایی‌های خاک که در حین ساخت بخشی از تونل خط 3 متروی تهران با استفاده از ماشین حفاری EPB (فشار تعادلی زمین) ایجاد میشوند، از یک مدل عددی سه بعدی و نرم افزار ABAQUS استفاده شده است. این بررسی شامل اکثر مؤلفه‌های تونل‌سازی سپری مانند فشار سینه کار، فشار تزریق، ماشین حفاری و تماس اصطکاکی سپر و خاک است. نتایج نشان می دهد که نشست سطحی ماکزیمم در این قسمت 5/2 سانتیمتر است که 5/0 سانتیمتر از حد مجاز آن بیشتر می‌باشد. همزمان با نشست‌های سطحی جابجایی‌های افقی در داخل توده خاک به وجود میآیند، که در دو جهت افقی شکل متفاوتی داشته و با افزایش عمق افزایش پیدا می‌کنند.
مجتبی حیدری، محمدحسین قبادی، مهدی ترابی کاوه،
جلد 5، شماره 2 - ( 11-1390 )
چکیده
در نواحی کارستیک، مطالعات تفصیلی پدیدههایی از قبیل فرار آب از محل سازههای هیدرولیکی و فرونشست زمین در مناطق مسکونی و معدنی، اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش، ثابت سرعت انحلال نمونههای ژیپسیت سازند گچساران، اخذ شده از محل مخزن سد چم‌شیر، برابر 3-10× 24/0 سانتیمتر بر ثانیه اندازهگیری شده است. سپس میزان تغییرات باز شدگی دهانۀ درزۀ نمونه‌ها، با استفاده از روشهای نظری و تجربی (استفاده از مقادیر تغییرات آب‌گذری درزه‌ها و اندازهگیری مستقیم) محاسبه گردیده است. نتایج پژوهش‌ها نشان داد که میزان بازشدگی پیشبینی شده برای درزه‌ها به روش نظری با مقدار اندازهگیری شده با استفاده از مقادیر تغییرات آب‌گذری درزه‌ها تطابق کم‌تری دارد، در حالی‌که با مقدار اندازهگیری شده به روش مستقیم (اندازهگیری با استفاده از کولیس) انطباق بیش‌تری دارد. همچنین بر اساس پژوهش انجام شده چنان‌چه ژیپسیت‌های واقع در مخزن پس از آب‌گیری سد در مجاورت جریان آب قرار گیرند، مقدار بازشدگی درزه‌ای با دهانۀ اولیه 5/0 سانتیمتر پس از حدود 278 روز به 10 سانتیمتر افزایش می‌یابد. این افزایش دهانۀ درزه در مقایسه با عمر مفید سد توجه ویژه به موضوع آب‌بندی مخزن سد را الزامی میکند
حسن قاسم زاده، حسین علی نوری،
جلد 5، شماره 2 - ( 11-1390 )
چکیده
در این مقاله با استفاده از روش مونونوبه و اکابه در مورد یک دیوار حایل بنایی غیروزنی محاط در یک قاب ساختمانی (میانقاب حایل بنایی) ، به محاسبه نیروهای دینامیکی ناشی از زلزله و اثرات آن بر دیوار پرداخته شده است. در روش مونونوبه و اکابه دیوار حایل صلب فرض شده و وضعیت غالب شکست، لغزش پای دیوار حایل و یا چرخش دیوار حایل حول پاشنه آن می‌باشد. درحالیکه وضعیت غالب خرابی در یک میانقاب حایل بنایی، شکست در بدنه دیوار تحت نیروهای عمود بر صفحه می‌باشد. در چنین حالتی توزیع نیروی لرزهای وارده بر دیوار اهمیت می‌یابد. بر این اساس در این مقاله بر مبنای روش مونونوبه و اکابه یک توزیع برای نیروهای لرزهای وارد بر میانقاب حایل بنایی پیشنهاد شده است. همچنین با بررسی عملکرد عمود بر صفحه میانقابهای بنایی به لحاظ مقاومت و معیار پذیرش، به تحلیل نحوه خرابی در بدنه دیوار ناشی از بارهای عمود بر صفحه پرداخته شده است. در ادامه روش بهسازی لرزهای مورد نظر در خصوص میانقابهای حایل بنایی آسیب پذیر ارایه شده و با معرفی یک مثال کاربردی، نتایج روش پیشنهادی با نتایج یک نرم افزار عددی کنترل شده است. در انتها نیز با توجه به شرایط مختلف قابل پیش بینی برای میانقابهای حایل بنایی، راهکار بهسازی لرزهای بصورت کاربردی ارایه شده است.
حسن مومیوند، میرعلی محمدی،
جلد 5، شماره 2 - ( 11-1390 )
چکیده
ناپیوستگی ها دارای ویژگی¬هایی همچون جهت یابی، تعداد دسته و فراوانی هستند که می¬توانند در مقاومت سنگ مؤثر واقع شوند. نمونه های سنگ به ترتیب دارای یک، دو و سه دسته ناپیوستگی متقاطع، فراوانی های مختلف و زاویه شیب صفحه ناپیوستگی ها با جهت افقی برابر با 0، 30، 45، 60 و 90 درجه آماده سازی شدند. با افزایش تعداد دسته ناپیوستگی و فراوانی آنها تعداد قطعات به صورت تصاعدی افزایش یافت. طوری که بخشی از نمونه های دارای سه دسته ناپیوستگی که یکی از دسته های آنها دارای چهار ناپیوستگی موازی بود از 20 قطعه سنگ تشکیل می شدند و مصداق سنگ به شدت درزه دار بودند. ضریب درزه داری و مقاومت فشاری یک محوری نمونه ها و زاویه اصطکاک در امتداد سطح درزه در برش مستقیم تعیین شدند. مقاومت فشاری یک محوری نمونه های دارای یک، دو و سه دسته ناپیوستگی در جهت افقی یا قائم کمتر از مقاومت نمونه سنگ سالم نشان داد. مقاومت یک محوری سنگ دارای ناپیوستگی به ویژه وقتی که جهت یافتگی 60 درجه نسبت حالت افقی بود، حدوداً به مقدار صفر نزدیک می شد. این شدت کاهش مقاومت برای نمونه های دارای دو و سه دسته ناپیوستگی متقاطع و عمود برهم در زاویه جهت یافتگی ناپیوستگی ها با حالت افقی برابر 30 درجه نیز اتفاق افتاد. تحلیل نتایج نشان داد که رابطه بین نسبت مقاومت فشاری یک محوری نمونه های درزه دار به مقاومت فشاری یک محوری سنگ سالم (ضریب ناهمسانگردی) و ضریب درزه داری (Jf) حاصل از این تحقیق با رابطه ارائه شده توسط رامامورتی دارای تفاوت قابل توجهی است. ویژگی های ناپیوستگی ها توأماً نقش اساسی در مقاومت توده سنگ دارند.
محمدحسین قبادی، علیرضا طالب بیدختی، عباس آسیابانها،
جلد 6، شماره 1 - ( 6-1391 )
چکیده
شاخص دوام وارفتگی1، پارامتر مهندسی مهمی در ارزیابی زوال‌پذیری2 سنگها در برابر عوامل هوازدگی شیمیایی و فیزیکی است و ارتباط نزدیکی با ویژگیهای مکانیکی سنگها دارد. قابلیت وارفتگی سنگها و تأثیرپذیری آنها از فرایندهای هوازدگی، از مسائل مهم در طراحی و اجرای پروژههای عمرانی و معدنی است. هدف از این پژوهش، بررسی و ارزیابی تأثیر تعداد چرخه‌های آزمایش دوام در شرایط مختلف pH محیط و تأثیر ترکیب کانی‌شناسی بر دوام وارفتگی سنگ است. برای این منظور 5 نمونه از توف با ترکیب کانی‌شناسی مختلف از رخ‌نمون‌های شمال شهر قزوین انتخاب شد. آزمایش دوام وارفتگی بر روی نمونه‌ها در پانزده سیکل و با pHهای متغیر از محلول اسیدی انجام شد. همچنین آزمایش دوام وارفتگی روی نمونه‌ها در شرایط اشباع، بررسی خواص فیزیکی و مکانیکی و بررسی‌های پتروگرافی نمونه‌ها انجام گرفت. به‌علاوه در پایان سیکل 15 به‌منظور ارزیابی تأثیر ترکیب کانی‌شناسی بر روی شاخص دوام، ترکیب کانی‌شناسی نمونه‌ها قبل از انجام آزمایش به‌همراه رسوبات باقی مانده در کف مخزن دستگاه دوام، با آنالیزهای XRD بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد که شاخص دوام وارفتگی نمونه‌ها وابسته به مقدارpH محلول در شرایط اسیدی نیست. بر این اساس میزان دوام وارفتگی نمونه‌ها بیشتر متاثر از ویژگیهای کانی‌شناسی، بافتی و میزان هوازدگی است. همچنین هم‌بستگی خوبی بین شاخص بار نقطه‌ای و شاخص دوام وارفتگی در سنگهای بررسی شده نشان داده شد.
عباس سیوندی پور، محسن گرامی، هادی تقدیسی،
جلد 6، شماره 1 - ( 6-1391 )
چکیده
پیشبینی محل وقوع زلزله‌های آتی همراه با تعیین درصد احتمال رخداد، می‌تواند در کاهش خطرات ناشی از زلزله بسیار سودمند باشد. تعیین محل‌های پیشبینی شده، سبب افزایش توجه به طراحی، بهسازی لرزهای و ارزیابی قابلیت اعتمادپذیری سازههای موجود در این مکان‌ها میشود. در پیشبینی زمان وقوع زلزله فرضیه‌ها و نظریه‌های گستردهای مطرح است. هنوز شیوه‌ای دقیق برای پیشبینی زمان رخداد زلزله‌های آتی مورد تأیید قرار نگرفته است. در مورد پیشبینی بزرگی زلزله، بررسی‌های گستردهای انجام شده است، ولی در زمینۀ پهنه‌بندی مکان رخداد زلزله احتمالی هنوز هیچ پژوهشی صورت نگرفته است. در این پژوهش با استفاده از شبکه‌های عصبی مصنوعی خود سازمان یافته، در استان‌های سمنان و قم، مکان‌هایی که احتمال رخداد زلزله آتی وجود دارد، پیشبینی شده است. شبکه‌های عصبی مصنوعی انتخاب شده در این تحقیق، با دریافت الگوهای ورودی قادر به استخراج مشخصات الگوهای پیچیدهای از دادههای ورودی(کاتالوگ زمین لرزهها) است. سپس با پژوهش‌های آماری انجام شده، نقشۀ پهنه‌بندی مکان زلزله احتمالی ترسیم شده است. برای انجام این کار مشخصات زلزله‌های رخ داده بین سال‌های 1903 تا 2012 در استان‌های مورد نظر از پایگاه‌های مختلف لرزهای جمع‌آوری شد. با توجه به نقشه‌های به‌دست آمده، بیش‌ترین احتمال وقوع زلزله در استان قم، در منطقۀ مرکزی این استان با احتمال 6/31 درصد و در استان سمنان در محدودۀ شمالی این استان با احتمال 9/28 درصد پیشبینی شده است.
محمد واقفی، مالک موحدزاده،
جلد 6، شماره 1 - ( 6-1391 )
چکیده
نفوذ آب در خاک حوضۀ آبریز به عوامل مختلفی بستگی دارد. هر حوضۀ آبریز بنا بر اقلیم و شرایط و ساختمان خاک خاص خود، خصوصیات منحصر به‌فردی دارد. در این تحقیق سواحل دو رودخانۀ دائمی استان بوشهر (رودخانۀ مند در شهرستان دشتی و رودخانۀ باهوش در شهرستان تنگستان) بررسی شده است. میزان نفوذ عمودی آب به خاک با روش آزمایش صحرایی استوانۀ مضاعف با سه تکرار (در 120 چاهک) برای کنترل و تعیین مدل مناسب و محاسبه ضرایب 3 مدل نفوذپذیری کاستیاکف، فیلیپ و حفاظت خاک آمریکا SCS اندازهگیری شد. با استفاده از نرم افزارهای محاسباتی منحنی‌های میزان نفوذ و نفوذ تجمعی رسم شد و برای هر مدل برنامه‌ای به زبان ویژوال بیسیک نوشته شد تا ضریب مدل‌ها با کم‌ترین خطا نسبت به منحنی‌های به‌دست آمده از آزمایش‌ها، به‌عنوان بهترین ضرایب به‌دست آمده تعیین کند. هر برنامه با قرار دادن حالت‌های مختلفی از ضرایب، مدل‌ها را به‌طور مجزا با نتایج آزمایشهای میدانی تطابق داده و ضمن نمایش میانگین مقدار خطا بهترین ضرایب منطبق با محدودۀ سواحل رودخانه را به‌عنوان خروجی محاسبات نشان می‌دهد. نتایج نشان می‌دهد که برای محدودۀ سواحل رودخانه باهوش تنگستان مدل نفوذپذیری حفاظت خاک آمریکا SCS نسبت به مدل فیلیپ و کاستیاکف خطای کم‌تری دارد و مدل فیلیپ نسبت به مدل کاستیاکف و SCS آمریکا تناسب و تطابق بیش‌تری با محدودۀ سواحل رودخانۀ مند دشتی دارد.
محمود قضاوی، محمد مشفق یگانه،
جلد 6، شماره 2 - ( 11-1391 )
چکیده
شکل سطح لغزش ایجاد شده در پشت دیوارهای حائل نقش بسیار مهمی در اندازۀ توزیع و ارتفاع نقطه اثر نیروی جانبی وارد بر دیوار ایفا میکند. در نظر گرفتن اشکال خطی، دایره‌ای و مارپیچ لگاریتمی برای سطح لغزش ایجاد شده در پشت دیوارهای حائل مرسوم است. در روش کولمب توزیع فشار جانبی خطی فرض میشود و در نتیجه ارتفاع نقطه اثر نیروی جانبی در یک‌سوم از پایین دیوار واقع میشود. علیرغم این فرض تعدادی از پژوهش‌های تجربی توزیع فشار به‌صورت غیرخطی نشان داده میشود و نقطه اثر نیروی جانبی در مکانی بالاتر از یک سوم ارتفاع دیوار از کف قرار می‌گیرد. در این مقاله با در نظر گرفتن شکل سطح لغزش به‌صورتی که در پژوهش‌های تجربی قبلی دیده شده است و با استفاده از معادلات پلاستیسیته به محاسبۀ فشار عکس‌العمل خاک ثابت بر خاک‌ریز پشت دیوار پرداخته شده است. سپس با روشی جدید نیروی جانبی برآیند، توزیع فشار جانبی و ارتفاع نقطه اثر نیروی جانبی محاسبه میشود. به‌منظور روشن شدن دقت و توانایی روش موجود، نتایج با روشهای تحلیلی دیگر، نتایج آزمایشگاهی و نتایج میدانی به‌دست موجود مقایسه میشود. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد توزیع فشار جانبی در پشت دیوار حائل به‌صورت غیرخطی است و نقطۀ اثر نیروی جانبی برآیند در 42/0 ارتفاع دیوار از کف وارد میشود. همچنین ارتفاع نقطه اثر نیروی جانبی،تابعیاززاویۀ اصطکاکداخلی خاک،زاویۀاصطکاک دیوار و خاک، وارتفاعدیوار است
علی قنبری، محسن معجزی، میثم فدایی،
جلد 6، شماره 2 - ( 11-1391 )
چکیده
ساخت سدهای هسته آسفالتی روی‌کردی جدید در صنعت سدسازی ایران است. ایران در ناحیه‌ای با خطر لرزه‌خیزی بالا واقع شده است و بر این اساس تحقیقات گستردهای پیرامون رفتار لرزهای سدها در جریان است. در این تحقیق، رفتار سدهای سنگ‌ریز با هستۀ آسفالتی تحت بارگذاری زلزله با استفاده از مفهوم تحلیل دینامیکی غیرخطی بررسی شده است و راه‌کاری نوین برای ارزیابی پایداری این سدها در برابر زلزله ارائه شده است. بر مبنای نتایج تحلیل‌های دینامیکی غیرخطی، در این تحقیق تلاش شده است که با به‌کارگیری رکوردهای واقعی زلزله معیاری مناسب برای پیشبینی رفتار لرزهای سدهای خاکی و سنگ‌ریز ارائه گردد. در این روش، حداکثر شتاب رکورد زلزله تا هنگام گسیختگی افزایش می‌یابد. سپس با بررسی روند افزایش کرنش برشی حداکثر و تغییر مکان تاج سد در برابر افزایش شتاب زلزله، لحظه ناپایداری سد تعیین می‌گردد. نسبت شتابی که موجب ناپایداری می‌گردد به شتاب ساخت‌گاه، ضریب اطمینان سد خواهد بود. نتایج روش پیشنهادی می‌تواند به‌عنوان شاخصی برای ارزیابی پایداری سد در اختیار طراحان قرار گیرد.
امیر حمیدی، پویا یاربختی،
جلد 6، شماره 2 - ( 11-1391 )
چکیده
خاک‌های دانه‌ای سیمانی شده در بسیاری از نقاط جهان یافت میشوند. از ویژگیهای مهم این خاک‌ها قابلیت پایداری آنها در شیب‌های تند طبیعی است. شیب‌های تند و قائم به کرات در نقاط متعددی از شهر تهران نیز مشاهده میشوند. با توجه به ماهیت دانه‌ای مصالح مزبور که از ظاهر آنها نیز مشخص است پایداری طولانی مدت این شیبها عمدتاً ناشی از مؤلفه‌های چسبندگی ناشی از سیمانی شدن است. در سال‌های اخیر پژوهش‌های زیادی بر خاک سیمانی شده آبرفت تهران انجام گرفته‌اند که اهمیت و ضرورت تحقیق بر رفتار این مصالح را روشن می‌سازد. در تحقیق حاضر مدلی برای تبیین رفتار مکانیکی خاک سیمانی شده با آهک، گچ و سیمان پرتلند ارائه می‌گردد. این مدل بر اساس تفکیک رفتار خاک سیمانته به دو بخش غیرسیمانی و باندهای سیمانته است. با مدل‌سازی رفتار این دو بخش به‌صورت مجزا و ترکیب آنها بر اساس قوانین بقای انرژی و سازگاری تغییرشکل‌ها، رفتار خاک سیمانته مدل‌سازی می‌گردد. برای ارزیابی عملکرد مدل، نتایج مدل‌سازی با آزمایشهای سه محوری در شرایط زه‌کشی شده و زه‌کشی نشده مقایسه شده است. بر اساس بررسی انجام شده، رفتار تنش-کرنش و تغییر حجم خاک به‌همراه فشار آب حفره‌ای ایجاد شده در شرایط زه‌کشی نشده به‌خوبی با مدل پیشبینی شده است. این شرایط برای انواع مختلف سیمانتاسیون در نظر گرفته شده در تحقیق حاضر قابل مشاهده است.
حسین ملاعباسی، فرزین کلانتری،
جلد 6، شماره 2 - ( 11-1391 )
چکیده
سرعت موج برشی از مهم‌ترین پایۀ خصوصیات مهندسی خاک در ارتباط با مدول‌های برشی خاک است. در بسیاری از حالت‌ها تعیین سرعت موج برشی به‌وسیلۀ آزمایشهای صحرایی ترجیح داده میشود که می‌توان آزمایش نفوذ استاندارد را مثال زد. عدم قطعیت در اندازهگیری و تخمین پارامترهای مؤثر همواره به‌عنوان یک مسئله مطرح است و روشهای آماری گوناگونی برای در نظرگرفتن این عدم قطعیت ارائه شده است. در این مقاله یک روش نوین با تکیه بر بهینه‌سازی توان‌مند برای در نظر گرفتن اثر عدم قطعیت ارائه شده است. برای دست‌یابی به اهدف این روش یک مجموعه داده که مشتمل بر 326 داده منطقه آداپازاری ترکیه را از منابع معتبر گردآوری گردید. تکنیک استفاده شده در این تحقیق بر اساس مدل توان‌مند کم‌ترین مربعات خطا که یک مسئلۀ از نوع مخروطی درجه دوم است به‌کمک روش نقطه درونی حل میشود، است. با توجه به نرم فروبنیوس داده‌ها معیارعدم قطعیت معرفی گردیده و برای ضرایب ثابت روابط ارزیابی شد. در انتها نتایج مدل‌های جدید با روابط آماری متداول مقایسه شد و مزایا و امکانات مدل پیشنهادی برجسته گردید.
محسن شهروزی، پیمان درخشانی،
جلد 6، شماره 2 - ( 11-1391 )
چکیده
تحلیل تاریخچۀ زمانی به‌عنوان ابزاری مهم در کاربردهای متنوع مهندسی زلزله به‌شدت به مشخصات نگاشت زلزلۀ اعمالی وابسته‌اند چنان‌که نتایج آنها مورد به مورد دست‌خوش تغییر میشود. مقیاس کردن جنبش نیرومند زمین به‌عنوان راه‌کاری آیین‌نامه‌ای برای کاهش چنین وابستگی و افزایش قابلیت اطمینان تحلیل‌های مذکور شناخته شده است. اما روش متداول با کاربرد ضرایب یک‌نواخت مقیاس می‌تواند به طرح‌های غیراقتصادی به‌دلیل خطای زیاد تطبیق منجرشود. در این پژوهش مسئلۀ اخیر در قالب بهینه‌یابی با ضرایب پیوسته مقیاس رابطه‌بندی شده و روش فراابتکاری جستجوی هماهنگی برای حل مثال‌های آن به‌کار رفته، سپس خطای تطبیق نسبت به طیف هدف استاندارد با تغییرات بازۀ تناوبی به‌طور منحصر به‌فرد توسط بهینه‌یابی ارزیابی گردیده است. علاوه بر مشاهدۀ کاهش چشم‌گیر خطا طی این بهینه‌یابی، اثر تناوب مبنا و بازه‌های تناوبی مختلف بررسی شد که نتایج حاکی از وابستگی خطا به کشیدگی و تغییرات بازۀ مذکور و یا تناوب مبنا است. همچنین در مثال‌های بررسی شده با نگاشت‌های فیلتر شده در عبور از بستر نرم آبرفتی تغییرات چشم‌گیری در خطای تطبیق طیفی مشاهده شد.
