27 نتیجه برای نوع مطالعه:
علی محمد رجبی، علیرضا حسینی، علیرضا حیدری،
جلد 11، شماره 3 - ( 8-1396 )
چکیده
در بسیاری از پروژههای مهندسی، تعیین دقیق ویژگیهای مقاومتی و رفتاری سنگها اهمیت زیادی دارد. مقاومت فشاری تکمحوری از جمله ویژگیهای مهم در توصیف رفتار مقاومتی سنگها است که بهعنوان یک پارامتر مهم در طراحی سازهها بهویژه سازههای زیرزمینی استفاده میشود. تعیین این پارامتر با استفاده از روشهای مستقیم از جمله آزمایش مقاومت فشاری تکمحوری پرهزینه و وقتگیر است و در برخی از موارد تهیه و آمادهسازی نمونه استاندارد بهدلیل وجود سطوح ضعیف در بسیاری از سنگها مشکل است. در چنین مواردی انجام برخی آزمونهای ساده و غیرمخرب و استفاده از روابط تجربی میتواند منجر به افزایش سرعت ارزیابی و کاهش هزینهها شود. وجود این روابط حتی بهصورت منطقهای و یا محلی (مثلاً در محدوده یک سازند زمینشناسی و یا یک لیتولوژی واحد) میتواند کمک مؤثری در تخمین این پارامتر بهمنظور استفاده در پروژههای ژئوتکنیکی باشد. در این تحقیق از سنگهای آهک موجود در محدودۀ شمال ساوه نمونههایی تهیه شده و آزمایشهای مقاومت تراکم تکمحوری، بارنقطهای، چکش اشمیت و سرعت موج برشی روی آنها انجام شده است. سپس با ارزیابیهای آماری انجام شده روی نتایج بهدست آمده، روابط تجربی بین مقاومت فشاری تکمحوری و نتایج سه آزمایش دیگر بهدست آمده است. مقایسه بین مقادیر مقاومت فشاری تکمحوری پیشبینی شده و مقادیر مشاهده شده نشاندهندۀ اعتبار روابط تجربی بهدست آمده است. این روابط برای تخمین مقاومت فشاری سنگهای آهک در محدودۀ بررسی شده و سنگهای با شرایط مشابه زمینشناسی نتایج قابل قبولی را بهدست دهد.
علی معصومی، مریم رحمتی سلکی سری،
جلد 11، شماره 3 - ( 8-1396 )
چکیده
در چند دهۀ اخیر، پژوهشگران بسیاری ارزیابی آسیب سازهها پس از یک رخداد لرزهای را بررسی کردهاند. برای ارزیابی آسیب سازهها تحت یک زمینلرزه، بررسی همبستگی بین پارامترهای زمینلرزه و آسیب سازهها اهمیت زیادی دارد. محققان پارامترهای لرزهای متعددی برای توصیف زمینلرزه تعریف کرهاند. از آنجا که پارامترهای طیفی زمینلرزه اطلاعات متنوعی پیرامون حرکت زمین دربر دارند، یک زمینلرزه را بهدرستی توصیف میکنند. همچنین شاخصهای خسارت متنوعی برای سنجش آسیب سازهها یا تعیین آسیبپذیری آنها نسبت به یکدیگر، پیشنهاد شده است. شاخص آسیب پارک-انگ یکی از بهترین شاخصها برای توصیف آسیب یک سازه است. در این مقاله، همبستگی بین پارامترهای طیفی یک زمینلرزه و شاخصهای پارک- انگ بررسی میشود. برای این منظور، سه قاب بتن مسلح با ارتفاعهای مختلف، تحت رکوردهای زمینلرزه حوزۀ دور بهروش دینامیکی غیرخطی تحلیل شده و همبستگی بین پارامترهای طیفی و شاخصهای پارک- انگ قابها محاسبه شده است. نتایج نشان میدهد که در همه قابها، بیشتر پارامترهای طیفی همبستگی قوی با شدت آسیب دارند. از اینرو برای برآورد پتانسیل آسیب زمینلرزه، برخی پارامترهای طیفی که همبستگی زیادی با شدت آسیب دارند، شاخصهای مناسبی هستند. شدت هاوزنر، شدت طیف شتاب و شدت طیف سرعت، همبستگی زیادی با شدت آسیب از خود نشان میدهند. در این مقاله، یک پارامتر طیفی جدید که همبستگی بسیار خوبی با شدت آسیب دارد، بهدست آمده است.
کبرا جعفری، ناصر حافظی مقدس، علیرضا مظلومی، اعظم قزی،
جلد 11، شماره 3 - ( 8-1396 )
چکیده
لندفیل بهعنوان ارزانترین روش برای دفع پسماندهای جامد شهری شناسایی شده است به شکلی که رایجترین روش استفاده شده است. مکانیابی محل دفن فرآیندی پیچیده است که دربردارندۀ پارامترهای اجتماعی، زیستمحیطی، اقتصادی و قوانین دولتی است. هدف از این پژوهش یافتن محلهای مناسب برای دفن پسماندهای شهری در اردبیل با استفاده از روش MCDM و بررسیهای میدانی است. در مرحلۀ اول که با استفاده از پیوستگی GIS+AHP انجام گرفت، مناطق ممنوعه شناسایی شده و با در نظر گرفتن حریم حذف شدند. سپس معیارهای دیگر به چهار زیر معیار طبقهبندی شدند و بعد از وزن دهی و نمرهدهی معیارها و زیرمعیارها با استفاده از روش AHP، نقشهها در محیط GIS همپوشانی شدند. حذف مناطق حریم از نقشه تناسب نشان داد 4 درصد منطقه که دربردارندۀ 12 محل است مناطق مستعد برای ساخت لندفیل هستند. در مرحلۀ دوم از 12 محل بررسی میدانی انجام گرفت و 8 محل حذف شده و 4 محل بهعنوان محلهای مناسب معرفی شد. در پایان بهمنظور انتخاب مناسبترین محل از بین این 4 محل، گزینهها از نقطه نظرات ملاحظات زیستمحیطی و اجتماعی- اقتصادی با دقت با روش TOPSIS ارزیابی شدند. در نتیجه محل 6 بهعنوان مناسبترین محل معرفی شد.
محمدحسین قبادی، پریا بهزادتبار،
جلد 11، شماره 3 - ( 8-1396 )
چکیده
ناهمسانگردی یاآنیزوتروپی در تغییر رفتار مهندسی سنگ نقش مهمی دارد.اسلیتها بهعنوان سنگهای دارای ناهمسانگردی از دیرباز برای سقف شیروانی، کفپوشها و بهعنوان منابع قرضه استفاده میشوند. اسلیتهای بررسی شده در این پژوهش آهکی است و بافت پورفیرو-لپیدوبلاستیک دارند. در این بررسی برای تعیین نقش ناهمسانگردی بر مقاومت کششی و الگوی شکستگی، از دو متغیر ψ (زاویۀ محور مغزهگیری نسبت به سطح فولیاسیون) و β (زاویۀ بین محور بارگذاری و امتداد فولیاسیون) در آزمایش برزیلی استفاده شد. زوایا هر 15 درجه انتخاب شدهاند بدین معنا که برای هم ψ و هم β، هفت زاویه 0، 15، 30، 45، 60، 75 و 90 درجه تعریف شده است (برای هر نمونه 43 حالت ممکن وجود دارد). برای نامگذاری و بررسی الگویهای شکستی، 11 الگو پیشنهاد شده است. متوسط مقاومت شکست برای سه ایستگاه تنوع 21/3 تا 94/20 مگاپاسکال را نشان داد. بر اساس نتایج متوسط مقاومت کششی با دانسیته رابطۀ مستقیم دارد. با مقایسه دادههای آزمون کشش برزیلی، مقاومت کششی در حالت اشباع 8/30 درصد کمتر از حالت خشک است. از طرفی طول شکستگی در مقابل ψ و β رابطه عکس نشان داده است. متوسط مقاومت کششی و شاخص ناهمسانگردی نشان دادند که تأثیر زاویه جهتگیری(ψ) بیشتر از زاویه بارگذاری-فولیاسیون (β) است.
فریبرز دهقانی، هادی شهیر، علی قنبری،
جلد 11، شماره 3 - ( 8-1396 )
چکیده
در دیوارهای خاک مسلح ژئوسنتتیکی با عرض کم، یک دیوار پایدار پشتی در فاصلۀ کمی از رویۀ دیوار وجود دارد بهگونهایکه فضای کافی برای امتداد دادن مسلح کننده با طول کافی وجود ندارد. در اینحالت احتمال واژگونی دیوار حائل بالاخص تحت بارهای لرزهای افزایش مییابد. برای افزایش پایداری دیوار، مسلح کنندهها را میتوان به دیوار پایدار پشتی متصل کرد. روش دیگر، استفاده از رویۀ بتنی در جاریز برای تمام ارتفاع دیوار است تا فشار خاک با عملکرد مشترک مقاومت بیرونکشیدگی مسلحکنندهها و مقاومت خمشی رویۀ دیوار تحمل شود. از سؤالهای اساسی در مورد این نوع دیوارهها، میزان سهمی از فشار خاک است که بهوسیلۀ رویۀ بتنی تحمل میشود. در این تحقیق، فشار فعال لرزهای ناشی از خاکریز مسلح با عرض کم بر رویۀ صلب با استفاده از رویکرد تعادل حدی و روش قطعات افقی برآورد شده است. برای این منظور فرض شده است که سطح لغزش بحرانی بهصورت خطی از پای دیوار تا سطح پایدار پشتی امتداد یافته و سپس روی سطح پشتی تا سطح خاکریز ادامه مییابد. تأثیر پارامترهای مختلف مانند نسبت عرض به ارتفاع دیوار بررسی شده است. نتایج بهدست آمده بیانگر آن است که فشار وارد بر رویۀ در قسمتهای فوقانی دیوار طبق رابطۀ مونونوبه-اوکابه افزایش مییابد ولی در قسمتهای تحتانی، روند گراف عوض شده و مقدار فشار وارده بر دیوار کاهش مییابد تا به مقدار صفر در پای دیوار برسد. نتایج آنالیزها نشان میدهد که فشار وارده بر رویۀ دیوار با کاهش عرض خاکریز، افزایش مییابد.
بهروز احمدپور، مسعود عامل سخی،
جلد 11، شماره 3 - ( 8-1396 )
چکیده
پایداری سدهای خاکی در شرایط تراوش پایدار بهویژه در حین زلزله بسیار مهم است. تحلیلهای عددی بهوسیلۀ نرمافزار نیازمند مدلسازی صحیح و واقعبینانۀ مراحل ساخت است. از آنجاکه سدهای خاکی در لایههای مختلف ساخته میشوند، بهمنظور حصول طراحی معقول، این شرایط باید در مدلسازی نرمافزاری نیز لحاظ شود. در این پژوهش، یک سد خاکی با استفاده از نرمافزار PLAXIS مدل شده و اثرات تعداد و شکل لایهها در شرایط خشک و همچنین تراوش بررسی شده است. نتایج حاصل از تحلیلهای استاتیکی و شبهاستاتیکی نشان میدهد که مدلسازی سد خاکی در لایهبندیهای مختلف اثرات مهمی بر تنشهای برشی و تغییر مکانهای افقی بدنۀ سد دارد. برای نمونه تغییر مکانهای افقی و تنشهای برشی در مدلهای لایهبندی شده دست کم بهترتیب به میزان 50 و 17 درصد نسبت به مدل تک لایه افزایش مییابند. با توجه به نتایج بهدست آمده میتوان گفت مدلسازی سد خاکی بهصورت لایهبندی شده و ترجیحاً در در لایههای شیبدار معقولتر است.
کاظم صابر چناری، حسین سلمانی، مریم سادات میرعابدینی،
جلد 11، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
هدف از این پژوهش ارزیابی خطر زمینلغزش حوزۀ آبخیز زیارت استان گلستان با استفاده از تئوری دمپستر-شفر در سیستم اطلاعات جغرافیایی است. در گام اول با استفاده از گزارشات موجود و تفسیر عکسهای هوایی نقشه پراکنش نقاط لغزشی منطقۀ بررسی شده تهیه شد. از کل نقاط لغزشی (50 نقطه) 35 نقطه آن (70 درصد) برای تهیه نقشه پهنهبندی خطر و نقاط باقیمانده (30 درصد) برای ارزیابی مدل در نظر گرفته شد. در گام دوم 12 عامل مؤثر بر زمینلغزش برای تهیۀ نقشۀ پهنهبندی خطر زمینلغزش در نظر گرفته شد. این عوامل شامل درصد شیب، جهت شیب، ارتفاع، خطوط هم باران، زمینشناسی، کاربری اراضی، بافت خاک، فاصله از جاده، فاصله از گسل، تراکم گسل، فاصله از رودخانه، شاخص قدرت رودخانه هستند. سپس، وزن کلاسهای هر عامل مشخص شده و نقشه پهنهبندی خطر زمینلغزش منطقه با 13 رویکرد مدلسازی با استفاده از تئوری دمپستر- شفر تهیه شد. سرانجام برای ارزیابی مدلها منحنی عملکرد نسبی ترسیم و سطح زیر منحنی محاسبه شد. نتایج ارزیابی نشان داد، تئوری دمپستر-شفر برای رویکرد ششم مدلسازی (حذف عامل لیتولوژی) با سطح زیر منحنی9/92٪ (عالی) و انحراف معیار 045/0، بیشترین دقت را دارد. از این رو، نقشه خطر زمین لغزش تهیه شده برای منطقۀ بررسی شده میتواند برای برنامهریزان و مهندسان در شناسایی مناطق مستعد خطر زمینلغزش و ارائه راهکارهای مناسب برای کاهش و مدیریت خطر مفید باشد
دکتر مجتبی بهاالدینی،
جلد 11، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
یکی از چالشهای مهندسان مکانیکسنگ، تغییر خواص مکانیکی سنگها با تغییر اندازۀ نمونه، با عنوان تأثیر مقیاس است. در بحث تأثیر مقیاس بر مقاومت کششی، پژوهشهای انجام شده روی سنگها بسیار محدود است و غالباً روی بتن انجام گرفته است. نتایج تعدادی از تحقیقات گذشته حاکی از کاهش مقاومت با افزایش قطر است، در حالیکه در تعدادی دیگر بیتأثیر بودن مقیاس یا افزایش مقاومت گزارش شده است. همچنین، اغلب این آزمایشها روی دامنۀ کوچکی از قطر انجام شده و رابطهای کلی که تأثیر مقیاس بر مقاومت کششی سنگها را نشان دهد و دارای مقبولیت باشد، وجود ندارد. در این مقاله، تأثیر ابعاد نمونه بر مقاومت کششی برزیلی بررسی میشود. برای این منظور، نمونههای ماسه سنگ با قطر بین 19 تا 145 میلیمتر تهیه و آزمایش برزیلی روی این نمونهها انجام شد. نتایج نشان میدهد که با افزایش قطر نمونه مقاومت کششی کاهش مییابد. در ادامه این بررسی، با استفاده از آنالیز رگرسیون غیرخطی و با استفاده از مدلهای هوک و براون، قانون تأثیر مقیاس SEL و قانون مقیاس چند فراکتال MFSL، روابطی برای تخمین مقاومت کششی در قطرهای مختلف ارائه شده و مشخص شد مدل SEL تخمین بهتری از تأثیر مقیاس بر مقاومت کششی ارائه میکند
مهدی حسینی، عباس اکرمی، ابراهیم جعفری،
جلد 12، شماره 3 - ( 9-1397 )
چکیده
در صنعت نفت بهمنظور افزایش شاخص تولید و بازیافت از چاههایی که بهعلت برداشت طولانی مدت، بازدۀ آن کاهش یافته است یا سنگهای اطراف چاه میزان نفوذپذیری کمی دارند از شکست هیدرولیکی استفاده میشود. از آنجاکه عملیات شکست هیدرولیکی، عملیاتی پر هزینه است، بهدست آوردن فشار لازم برای شکست هیدرولیکی و تعیین پمپ مناسب برای این عملیات، برای مجریان پروژه، اهمیت بهسزایی دارد. در این تحقیق به مدلسازی آزمایشگاهی و عددی شکست هیدرولیکی در ماسه سنگهای لوشان پرداخته شد. هدف از این مدلسازیها بررسی نحوۀ شکست هیدرولیکی، وضعیت تنشهای اصلی در هنگام آغاز شکست و فشار لازم برای آغاز شکست در این سنگها است. در این تحقیق، مدلهای عددی ساخته شده بدون ترک و شکستگی پیش فرض است و مسیر و نحوۀ رشد ترک بدون هیچ پیشداوری و تعیین قبلی بررسی شد. فشار شکستهای بهدست آمده از مدلسازی عددی با آنچه از آزمایشگاه بهدست آمده است اختلاف کمی دارد. در اغلب موارد ترک از قسمت مرکزی نمونه آغاز شده و بهسمت دو سر نمونه گسترش مییابد و راستای گسترش ترک در راستای محور گمانه و عمود بر تنش جانبی است. مجریان طرح شکست هیدرولیکی میتوانند با روش ارائه شده در این تحقیق و مدلسازی آزمایشگاهی و عددی شکست هیدرولیکی، فشار شکست هیدرولیکی در شرایط مختلف را بهدست آورده و پمپ مناسب برای عملیات را انتخاب کنند. با توجه به اینکه نتایج بهدست آمده از مدلسازیهای عددی مطابقت خوبی با نتایج مدلسازیهای آزمایشگاهی دارد، محدودیت ظرفیت پمپ موجود در آزمایشگاه را میتوان با مدلسازی عددی جبران کرد.
دکتر علی محمد رجبی، مهندس حسین خسروی،
جلد 12، شماره 4 - ( 10-1397 )
چکیده
از مهمترین اثرات ناشی از زلزله 31 خرداد 1369 منجیل (7/7M=) وقوع زمینلغزشهای متعدد در مناطق تحت تأثیر این زلزله بوده است. بررسی و تحلیل مشخصات این زمینلغزشها و نحوۀ توزیع آنها در شناخت مناطق مستعد زمینلغزش در زلزلههای آینده اهمیت بهسزایی دارد. هدف از این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر و پهنهبندی زمینلغزشهای ناشی از زلزله در چهارگوشهای چلکاسر و چهارمحل (منطقهای در نزدیکی رومرکز زلزله منجیل) به مساحت 30/309 کیلومترمربع، با استفاده از مدل AHP (دو روش استفاده از دانش کارشناسی و استفاده از دانش دادهای و کارشناسی بهصورت توأم) است. به این منظور، ابتدا با توجه به موقعیت زمینلغزشهای بهوقوع پیوسته، بررسیهای تطبیقی و نتایج سایر محققان، 7 عامل شامل؛ شدت آریاس، زاویۀ اصطکاک داخلی، چسبندگی، شیب، جهت شیب، ارتفاع و انحنای دامنه شناسایی شد. سپس با استفاده از مدل AHP معیارهای بررسی شده تعیین وزن شده و لایههای رستری عوامل مذکور در محیط نرمافزار Arc GIS تهیه شده، نهایتاً پهنهبندی خطر زمینلغزش با دو روش مذکور صورت گرفت. نتایج نشان میدهد معیارهای شدت آریاس و انحنای دامنه با وزنهای 317/0و022/0 بهترتیب بیشترین و کمترین تأثیر را بین معیارهای انتخابی دارند. همچنین برای ارزیابی و انتخاب مدل مناسب از دو شاخص مجموع کیفیت (QS) و دقت روش (P) استفاده شد. طبق نتایج بهدست آمده از این دو شاخص روشی که در آن، قضاوتها بر اساس استفاده از دانش دادهای و کارشناسی بهصورت توأم صورت گرفته است، کارایی بهتری نسبت به مدل دیگر دارد.
هادی فتاحی، زهره بیات زاده فرد،
جلد 12، شماره 5 - ( 10-1397 )
چکیده
بیشینۀ نشست سطح زمین یکی از پارامترهای مهم در عملیات حفاری مکانیزه از نوع متعادلکنندۀ فشار زمین (EPB) است که قبل از حفاری باید تعیین شود. زمانیکه مدلسازی بسیار پیچیده میشود، روشهای هوش مصنوعی بهعنوان یک راهحل استفاده میشوند. این روشها در ابتدا با استفاده از دادههای واقعی آموزش میبینند و سپس به پردازش اطلاعات ناشناخته میپردازند. در این پژوهش برای پیشبینی نشست زمین در تونلسازی مکانیزه از نوع EPB از روشهای هوش مصنوعی سیستم استنتاج تطبیقی عصبی- فازی (انفیس) و ترکیب شبکۀ عصبی مصنوعی با الگوریتم بهینهسازی مبتنی بر جغرافیای زیستی استفاده شده است. در این پژوهش دو مدل انفیس شامل انفیس- خوشهبندی کاهشی و انفیس- خوشهبندی C-means فازی استفاده شده است. برای اثبات توانایی روشهای مذکور از دادههای پروژه مترو بانکوک، تایلند استفاده شده است. در این مدلها پارامترهای عمق، فاصله تا سینه کار، سطح آب زیرزمینی، متوسط فشار پشت کاتر، متوسط نرخ نفوذ، زاویهای که درزهها با سینه کار میسازند، فشار تزریق و درصد پرشدگی تزریق بهعنوان ورودی و بیشینۀ نشست سطح زمین بهعنوان خروجی درنظر گرفته شده است. برای بررسی عملکرد مدلها از دو شاخص آماری ضریب تعیین (R2) و میانگین مربعات خطا استفاده شده است که نهایتاً انفیس- خوشهبندی کاهشی بهترین عملکرد را در بین سایر مدلها داشته است.
دکتر مهرداد امامی تبریزی، مهندس بهاره محمد سیدی،
جلد 13، شماره 1 - ( 3-1398 )
چکیده
از مشکلات عمدهای که مانع استفاده از روش بهسازی بیولوژیکی در پروژههای عمرانی میشود، حجم وسیع مواد مصرفی و هزینههای زیاد ناشی از آن است. در این تحقیق کارآیی روش تزریق جدید با هدف کاهش حجم مواد مصرفی به شیوهای مؤثر بررسی شده است. نمونههای آماده شده از لحاظ ریزساختار، رفتار مقاومتی و میزان رسوب آزمایش شدهاند. نوع رسوب تشکیل شده بر اساس تجزیۀ X-Ray و نحوۀ اتصال پیوندها با استفاده از تصاویر SEM ارزیابی شدهاند. بررسی میزان همگنی نمونهها با اندازهگیری میزان رسوب در طول نمونه انجام شده است. نتایج بهدست آمده نشان میدهند که نمونهها همگنی نسبتاً خوبی در مقایسه با نمونههای ساخته شده با روش تزریق متداول دارند. همین طور آزمایشهای مقاومت فشاری تکمحوره (UCS) روی نمونههای بهسازی شده انجام و نتایج آن با نمونههای ساخته شده با روش تزریق متداول مقایسه شده است. در نهایت مشخص شد که روش تزریق پیشنهادی علاوه بر کاهش حجم و هزینۀ مواد مصرفی، منجر به ایجاد نمونهای نسبتاً همگن با مقاومت فشاری قابل قبول میشود.
سعید مجدی فر، نسترن استاد مهدی عراق،
جلد 13، شماره 2 - ( 5-1398 )
چکیده
در این پژوهش با استفاده از سنجنده آستر تلاش شده است کاربرد الگوریتم ماشین بردار پشتیبان در تفکیک دگرسانیهای هیدروترمال ذخایر مس پورفیری بررسی شود. برای آموزش این الگوریتم در مجموع 2204 پیکسل از مناطق کانیسازی شده انتخاب شد. باندهای 4، 6، 7 و 8 سنجنده آستر برای شناسایی دگرسانیهای فیلیک و آرژیلیک و 9 باند محدودۀ مرئی و مادون قرمز نزدیک برای شناسایی دگرسانی پروپیلیتیک بهعنوان ورودی این الگوریتم انتخاب شدند. بهمنظور ارزیابی خطای طبقهبندی، ماتریس درهم آمیختگی بررسی شد. نتایج ماتریس در هم آمیختگی بیانگر آن است که خطای طبقهبندی برای زون فیلیک و آرژیلیک نسبتاً بالاست و امکان تفکیک این دو زون به سادگی امکانپذیر نیست در حالیکه دگرسانی پروپیلیتیک بهخوبی طبقهبندی شده است. همچنین این تحقیق تابع خطای جدیدی بهنام خطای کور را تعریف کرد که با استفاده از ماتریس درهم آمیختگی نسبت پیکسلهای دگرسان طبقهبندی نشده را محاسبه میکند. بر اساس مقدار این خطا، ماشین بردار پشتیبان 6/73 درصد از پیکسلهای دگرسان را طبقهبندی نمیکند. همچنین صحت کل طبقهبندی الگوریتم ماشین بردار پشتیبان برابر06/66 درصد و ضریب کاپا برابر6522/0 است.
احمد خورسندی آقائی،
جلد 13، شماره 3 - ( 8-1398 )
چکیده
در این تحقیق، ارتباط وواکنش کمی وکیفی آب چشمۀ کارستی شهر ری (چشمه علی) در جنوب شهر تهران با آب زیرزمینی آبرفتهای آبخوانهای محیط کارستی و محیط آبرفتی از یکدیگر جدا است و دو محیط زمینشناسی وآب زیرزمینی کاملاً متفاوت را نشان میدهد. آبخوان آبرفتی، محیط متخلل پیوسته آب زیرزمینی است، در صورتیکه آبخوان کارستی محیط درز وشکافدار آب زیرزمینی می باشد. در این تحقیق، ارتباط وواکنش کمی و کیفی آب چشمۀ کارستی شهر ری (چشمه علی) با آبخوان آبرفتی اطراف آن بررسی شده است. در این بررسی پژوهشهای زمینشناسی، کمیت و کیفیت آب زیرزمینی چشمه علی و آبرفتهای مجاور آن، خصوصیات هیدرودینامیکی چشمه و آبخوان آبرفتی مجاور چشمه مطالعه و بررسی شد. نتایج حاصل از بررسیها گویای شرایط زمینشناسی، هیدروژئولوژی و شرائط هیدرولیکی متفاوت بین چشمۀ کارستی شهرری و آبخوان آبرفتی اطراف آن است و نبود ارتباط هیدرولیکی بین دو محیط آب زیرزمینی آبرفت و کارست در مجاور هم و متفاوت را نشان میدهد، که در اثر عملکرد گسل شمال شهر ری شکل گرفتهاند.
عارف علی پور، مجتبی مختاریان اصل،
جلد 13، شماره 4 - ( 10-1398 )
چکیده
بخش اعظم انرژی مصرفی در کارخانههای فرآوری مواد معدنی و تولید سیمان، اختصاص به انرژی مصرفی آسیای مواد معدنی خام و کلینیکر دارد. بهطور عمده کاهش انرژی مصرفی خردایش و آسیا در بهینهسازی آسیا مدنظر قرار میگیرد. بهدلیل وجود بانک دادههای متعدد در یک قرن گذشته، آسیای آزمایشگاهی باند بهعنوان مبنای بزرگمقیاسسازی و بهینهسازی آسیاهای صنعتی بهکار گرفته شده است. با توجه به پیچیده و وقتگیر بودن آزمون باند، اندیس کار مربوط به آن و اهمیت موضوع، در این مقالۀ به توسعۀ مدلی کارا بهمنظور ارائۀ تخمینی از انرژی مصرفی آسیای باند در هفت نمونه سنگ مختلف و بر مبنای پارامترهای فیزیکی-مکانیکی سنگ توجه شده است. از آنجاکه اندازهگیری پارامترهای فیزیکی-مکانیکی در فازهای ابتدایی پروژههای معدنی مرسوم و از سادگی لازم برخوردار است، ارائۀ مدل مناسب تخمین انرژی خردایش مبتنی بر این پارامترها حائز اهمیت است؛ از اینرو با استناد به دادههای اندازهگیری شده مربوط به آزمایشهای مقاومت فشاری تکمحوره سنگ، مدول الاستیسیته، شاخص سختی و سایش سنگ و با استفاده از روش سطح پاسخ ارتباط بین این پارامترها در قالب متغیر مستقل و اندیس کار باند در قالب متغیر وابسته بررسی شده و در نهایت مدل مناسب با حداکثر دقت (ضریب همبستگی برابر با یک) بدست آمده است.
مریم مختاری، کاظم برخورداری، سعید عباسی،
جلد 13، شماره 5 - ( 10-1398 )
چکیده
در سالهای اخیر با گسترش استفاده از روش میخکوبی برای تثبیت دیوارۀ گودبرداریها، نیاز به بررسی جامع رفتار این روش احساس میشود. در پژوهشهای پیشین، رفتار دیوار میخکوبیشده در حالتهای استاتیکی و دینامیکی تحت شرایط مختلف بررسی شدهاند اما با توجه به ماهیت متفاوت زلزلههای حوزۀ نزدیک گسل، بررسی اثر این حرکات روی رفتار دیوار میخکوبیشده ضروری است. از اینرو در این پژوهش با در نظر گرفتن یک مدل دوبعدی گودبرداری، اثر زلزلههای حوزه نزدیک و حوزه دور از گسل روی پاسخ مدل بررسی شده است. برای تشریح رفتار خاک از مدل موهر کولمب و برای میخها پارامترهای الاستیک و پلاستیک در نظر گرفته شده است. همچنین با توجه به قابلیتهای نرمافزارPLAXIS 2D ، برای مدلسازی روند گودبرداری، از روش ساخت مرحلهای استفاده شده است. در این بررسی، 10 شتابنگاشت زلزله (5 شتابنگاشت زلزله حوزۀ نزدیک و 5 شتابنگاشت زلزله حوزۀ دور)، که روی سنگ سخت ثبت شدهاند، به کف مدل اعمال شد. مقادیر لنگرخمشی، نیروی برشی و نیروی محوری ایجاد شده در میخها، در حالت زلزله حوزۀ نزدیک بزرگتر از مقادیر ایجاد شده تحت زلزلههای حوزه دور هستند. این مقادیر تقریباً برای بیشینۀ لنگرخمشی برابر 23 درصد، نیروی برشی 30 درصد و نیروی محوری 22 درصد هستند. بهدلیل این که در زلزلههای حوزۀ نزدیک انرژی بیشتری در مدت زمان کمتری به مدل اعمال میشود (بهدلیل وجود پالس) تغییرمکان ایجاد شده نیز بیشتر است. افزایش طول میخ و سختی موجب کاهش تغییر مکان دیوار میخ کوبی شده تحت زلزله حوزۀ نزدیک می شود، معذلک رفتار کلی خاک تحت این زلزله عوض نمیشود. بر مبنای نتایج بهدست آمده در یک حداکثرشتاب ثابت رابطۀ مستقیمی بین حداکثر پیک سرعت و جابهجایی بالای دیوار وجود دراد. لیکن رابطۀ ذکر شده در زلزلههای حوزۀ دور مشاهده نمیشود.
دکتر سعید مهدوی، خانم مهرنوش حقیقت، دکتر مریم مختاری،
جلد 14، شماره 1 - ( 3-1399 )
چکیده
مدول تغییرشکلپذیری تودۀ سنگ یکی از پارامترهای اساسی در طراحی سدهای بتنی قوسی که میتواند بهطور مستقیم با استفاده از آزمونهای برجا یا بهصورت غیرمستقیم از روابط تجربی برآورد شود. برای ارزیابی مدول تغییرشکلپذیری تودهسنگ در کولههای سد بهشتآباد که بخش مهمی از پروژه انتقال آب به فلات مرکزی ایران است، از آزمایش بارگذاری صفحهای استفاده شده است. در این تحقیق ابتدا روشهای برآورد مدول تغییرشکلپذیری بررسی و بعد از توصیف ژئوتکنیکی ساختگاه سد، مدول تغییرشکلپذیری تکیهگاه سد با بهرهگیری از روشهای تجربی و تحلیلی برآورد شده است. روشهای تجربی در سه رده دستهبندی شدند و مشخص شد مدول برآورد شده بهوسیلۀ روشهای تجربی که از نتایج طبقهبندی مهندسی و پارامترهای سنگ بکر بهطور همزمان استفاده میکنند، به مدول ارزیابی شده بهوسیلۀ آزمون بارگذاری صفحهای نزدیکتر است. تطابق نداشتن شرایط مرزی فرض شده در روشهای تحلیلی با روش اجرا منجر به افزایش ناگهانی مدول تغییر شکل محاسبه شده بر مبنای آزمون بارگذاری صفحهای با افزایش عمق میشود. از اینرو، بهمنظور بررسی تأثیر شرایط مرزی موجود بر مدول تغییرشکلپذیری، نتایج آزمون بارگذاری صفحهای با استفاده از شبیهسازی عددی سهبعدی و تحلیل برگشتی بررسی شد. بر اساس نتایج تحلیل عددی، توده سنگ همگن است و توزیع تنش حاصل از صفحات بارگذاری با آنچه با استاندارد ASTM D4394 ارزیابی میشود از صفر تا 90 درصد تفاوت دارد که میزان تفاوت با فاصله گرفتن از صفحات بارگذاری افزایش پیدا میکند.
آقای مازیار حسینی، دکتر مجید طارمی، آقای مهدی سعیدی، آقای وحید سلیمانی، آقای مهدی سلطانی،
جلد 14، شماره 4 - ( 10-1399 )
چکیده
توسعۀ شهری در کلانشهر تهران باعث شده که برای ساخت سازههای بلند، بزرگراهها، تونلها و سایر تأسیسات شهری، حفاریهایی با عمق و حجم زیاد انجام گیرد. آبرفتهای شرق تهران (سری A)، نهشتههای درشتدانه، همگن و سیمانته هستند. در این پژوهش تأثیر درجۀ سیمانتاسیون بر پارامترهای مقاومتی و سرعت موج برشی خاک بر اساس پژوهشهای انجام شده در بزرگراه شرق تهران انجام شده است. بهمنظور تعیین خصوصیات ژئوتکنیکی و سرعت موج برشی خاک، از آزمونهای برجا همانند بارگذاری صفحه، برش برجا، پرسیومتری و لرزهای درونگمانهای، برداشتهای صحرایی و آزمونهای آزمایشگاهی استفاده شده است. همچنین تجزیۀ شیمیایی برای شناسایی نوع کانیها و جنس مواد سیمانته انجام شده است. نتایج آزمایشها نشان داد که سیمانتاسیون این آبرفتها متوسط تا زیاد است و جنس مواد سیمانی در این خاکها عموما کربناتی و بهویژه کلسیتی است. جمعبندی نتایج نشان داد که با افزایش درجۀ سیمانتاسیون، مدول تغییر شکل حدود 25 درصد، چسبندگی حدود 55 درصد و سرعت موج برشی حدود 30 درصد افزایش مییابد. افزایشها این پارامترها با عمق رابطۀ مستقیم دارد. این در حالی است که درجۀ سیمانتاسیون تأثیری قابل توجهی روی زاویۀ اصطکاک داخلی خاک ندارد.
رامین ساریخانی، امین جمشیدی، آرتمیس قاسمی دهنوی،
جلد 14، شماره 5 - ( 10-1399 )
چکیده
منطقه روستایی رباط در شمال شهر خرم آباد (غرب ایران) واقع شده است. منابع آب زیرزمینی موجود در منطقه برای مصارف شرب و کشاورزی استفاده قرار میشود. واحدهای لیتولوژی اصلی منطقه عمدتاً شامل آهک، شیل، ماسه سنگ، کنگلومرا و مارن همراه با گچ و نمک است. بهمنظور ارزیابی کیفیت آبهای زیرزمینی منطقه تعداد 15 نمونه از چشمهها و چاههای منطقه برداشت شد و برای شاخصهای شیمیایی، کاتیونها، آنیونها و عناصر فرعی تجزیه شد. براساس نتایج تجزیهای آبهای منطقه در گروه آبهای سخت تا خیلی سخت، بی مزه، لب شور تا خیلی شور قرار میگیرند و دارای ماهیت قلیایی هستند. فراوانی یونهای اصلی بدین صورت است Ca>Na>Mg>K و F<NO3<SO4 Cl> <HCO3. زیاد بودن مقدار Na، Cl و EC در برخی از نمونهها در ارتباط با سازندهای گچی و نمکی و زیاد بودن مقدار نیترات در ارتباط با کودهای کشاورزی استفاده شده کشاورزان است، تعدادی از نمونهها غلضت HCO3، Ca و Mg بالاتر از حد مجاز را نشان میدهند، که میتواند در ارتباط با سازندهای کربناته منطقه باشد. غالبترین رخساره هیدروشیمیایی آبهای زیرزمینی منطقه Ca- HCO3 و در مرتبۀ بعدی Na+ K- HCO3است. کیفیت شیمیایی آبهای زیرزمینی مرتبط است با انحلال کانیها، تبادل یونی وزمان ماندگاری آبهای زیرزمین در تماس با مواد سنگی است. 85 درصد منابع آبی بررسی شده برای آشامیدن و 73 درصد برای کشاورزی کیفیت خوب تا قابل قبول دارند این دسته از آبها از سفرههای آهکی برداشت شده که دارای پوشش مارنی و ماسه سنگی هستند. بهمنظور بررسی زیست محیطی و تأثیر آبهای زیرزمینی بر سلامت انسان، نمونهها برای عناصر فرعی (Fe-Cu- Mn-Zn- Pb- Mo-As-Hg-Sn-Ni-Cr ) مورد آنالیز قرار گرفتند، نتایج نشان داد که غلضت همه عناصر فرعی تجزیه شده کمتر از حد مجاز است و بدینترتیب منجر به آثار سوء بر محیط زیست و سلامت انسان نمیشوند.
دکتر محمد داربر، مهندس هادی شاکری،
جلد 15، شماره 1 - ( 3-1400 )
چکیده
شکست هیدرولیکی، یکی از مهمترین روشهای تحریک مصنوعی در سازندهایی با نفوذپذیری کم است. پارامترهای مختلفی مانند رژیم تنشها، مقاومت کششی سنگ، مدول الاستیسیته، شدت جریان تزریق، نوع سیال شکست، ویسکوزیته سیال، فشار منفذی، مشبککاری و تنش تفاضلی بر عملیات شکست هیدرولیکی تأثیر می گذارند. در بررسیهای آزمایشگاهی، رژیم تنشها و هندسه نمونه، از جمله عوامل مهم مؤثر بر شکست هیدرولیکی هستند. در این مقاله، پارامترهای مختلف عملیات شکست هیدرولیکی در 39 نمونه مکعبی سیمانی و 60 نمونه استوانهای سیمانی تحت تنشهای قائم و جانبی مختلف بررسی شده است. نتایج بررسیهای آزمایشگاهی نشان داد، در هر دو نوع هندسه بررسی شده، تحت تنش تکمحوره، با افزایش تنش قائم، ابتدا میانگین فشار شکست، افزایش و سپس کاهش مییابد. همچنین، در نمونه استوانهای تحت تنش سهمحوره، با افزایش تنش قائم، ابتدا میانگین فشار شکست افزایش یافته و سپس کاهش مییابد و در تنشهای جانبی بالاتر، روند نزولی میانگین فشار شکست سریع تر رخ میدهد.
