5 نتیجه برای روانگرایی
جلد 2، شماره 2 - ( 10-1386 )
چکیده
یکی از علل اصلی خرابی‌ها در هنگام زلزله و زمان اعمال نیروهای شدید، گسیخته شدن زمین است. گسیختگی زمین ممکن است به واسطه وجود ترک‌ها و شکاف‌ها، حرکاتی مانند خزش و یا از دست دادن مقاومت زمین به وقوع بپیوندد. پدیده از دست دادن مقاومت زمین در زمین‌های ماسهای، ممکن است به دلیل افزایش فشار آب حفرهای روی دهد و این پدیده سیلان یا روانگرایی خاک نامیده میشود. یکی از روش‌های به‌سازی خاک برای افزایش مقاومت در هنگام اعمال بارهای دینامیکی، فرآیند تراکم دینامیکی است. معمولاً طراحی و کاربرد تراکم دینامیکی تا حد زیادی بر اساس ارزیابی‌های مهندسی و اجرای آن به صورت آزمایشی انجام میشود. تراکم دینامیکی یک طراحی فعال است که در حین اجرا با توجه به واکنش زمین در برابر ضربات وارده نیاز به بازنگری و اصلاح روش دارد. گستره مورد بررسی بر روی رسوبات ساحلی کواترنری در منتهی‌الیه جنوب غربی زاگرس چین‌خورده قرار دارد. در مناطق12گانه بستر کارخانجات تعمیر و ساخت کشتی مجتمع کشتی‌سازی و صنایع فراساحل ایران واقع در40 کیلومتری غرب بندرعباس، برای مقابله با پدیده روانگرایی از روش تراکم دینامیکی استفاده شده است. در حین اجرای مراحل مختلف تراکم دینامیکی، مشکلاتی از قبیل : تراوش آب در محل گمانه‌ها، تورم زمین‌های اطراف گمانه‌ها و تراوش آب در مرحله اتوکشی به‌وقوع پیوست. برای مقابله با آن‌ها این راه‌کارهای پیشنهاد میشود:1. تخلیه آب از درون گمانه‌ها با پمپ، 2. انجام عملیات تراکم دینامیکی در دو مرحله به همراه در نظر گرفتن زمان کافی بین مراحل اعمال ضربات، 3. لجن‌برداری زمین‌های اطراف و ریختن مخلوط درشت‌دانه و در نهایت، در صورت نیاز زه‌کشی نسبتاً عمیق در ناحیه وسیع.
دلارا اشنویه، روزبه دبیری،
جلد 12، شماره 2 - ( 5-1397 )
چکیده
پس از وقوع روانگرایی، نشست‌هایی در سطح زمین و درون لایه‌های خاکی ایجاد میشود که سبب آسیب رساندن به سازه‌های مستقر بر روی آن‌ها یا سازه‌های مدفون و شریان‌های حیاتی میشود. در دو دهۀ اخیر روش‌های نیمه‌تجربی مختلفی برای تعیین میزان کرنش حجمی (نشست) و کرنش برشی حداکثر بر اساس داده‌های صحرایی و آزمایشگاهیی ارائه شده است. هدف اصلی در تحقیق حاضر، مقایسۀ نتایج ارزیابی پتانسیل وقوع روانگرایی از دیدگاه شدت خطر وقوع و میزان نشست پس از وقوع روانگرایی در لایه‌های خاکی برمبنای استفاده از نتایج آزمون مقاومت نفوذ استاندارد (SPT)و سرعت موج برشی (Vs) در امتداد مسیر خط 2 متروی شهر تبریز است. در این تحقیق، ابتدا تعداد 54 حلقه گمانه در امتداد خط 2 متروی ذکر شده جمع‌آوری و بررسی شده است. سپس، پتانسیل روانگرایی در محدودۀ بررسی شده براساس روش‌های پیشنهاد شده انجام شده و شاخص خطر روانگرایی(LPI) درآن‌ها برآورد شده است. سپس میزان نشست احتمالی در لایه‌های خاکی ناشی از وقوع روانگرایی براساس نتایج حاصل از دو روش پیشنهادی انجام گرفته است. نتایج به‌دست آمده از تحقیق نشان میدهد که دو روش تطابق مناسبی نداشته و خطر وقوع روانگرایی حاصل از روش SPT در مقایسه با روش Vs دارای میزان کم‌تری است. هم‌چنین پیش‌بینی میزان نشست پس از وقوع روانگرایی در لایه‌های خاکی برمبنای روش سرعت موج برشی در مقایسه با روش آزمون مقاومت نفوذ استاندارد مقدار بیش‌تری دارد.
هادی بهادری، روح اله فرضعلی زاده،
جلد 12، شماره 3 - ( 9-1397 )
چکیده
عامل اصلی خسارت‌های وارده بر اثر زلزله به سازههایی که روی خاکهای ماسهای اشباع واقع شدهاند، پدیدۀ روانگرایی است. مسلحسازی خاک تکنیکی مؤثر در افزایش مقاومت و پایداری سازهها است. در این مقاله تأثیر افزودن پودر لاستیک به خاک ماسهای اشباع بررسی میشود. برای این منظور یک سری تستهای مدل میز لرزه 1-g ماسه مخلوط با درصدهای مختلف پودر لاستیک انجام شد. استفاده از پودر لاستیک در مسلحسازی خاکها کاربرد گستردهای دارد. ماسه فیروزکوه شمارۀ 161 و پودر لاستیک برای مخلوط قسمت مسلح و ماسه خالی برای قسمت غیرمسلح استفاده شده است. این تحقیق با چهار نسبت اختلاط (%20 و %15 ،%10 ،%5 TC=) انجام شد. نتایج نشان میدهد که دامنه شتاب پایه از عمق به سطح خاک افزایش مییابد. فشار آب حفرهای یکی از پارامترهای اساسی در تحلیل رفتار لرزهای ماسه اشباع است. روانگرایی سبب کاهش مقاومت و سختی خاک در اثر افزایش فشار آب حفرهای میشود. افزایش درصد پودر لاستیک سبب کاهش چشم‌گیر اضافه فشار آب حفرهای میشود. نتایج حاکی از آن است که با افزایش درصد پودر لاستیک، نسبت میرایی میانگین افزایش مییابد و هم‌چنین با افزایش درصد پودر لاستیک بیشینه مدول برشی خاک افزایش مییابد. مسلحسازی با پودر لاستیک تغییر شکلهای ناشی از روانگرایی را کاهش میدهد.
دکتر عادل عساکره، خانم مهدیه شعبانی،
جلد 13، شماره 4 - ( 10-1398 )
چکیده
تخمین روانگرایی یکی از اهداف مهم در مهندسی ژئوتکنیک است. بدین‌منظور روش‌های آزمایشگاهی و عددی مختلفی ارائه شدهاند. یکی از گام‌های مهم در پیش‌بینی روانگرایی، پیش‌بینی اضافه فشار آب حفرهای ایجاد شده است. وقتی که بارگذاری لرزهای به خاک ماسهای اشباع اعمال میشود، فشار آب حفرهای تا زمانی که به فشار محصورکنندۀ اولیه برسد، افزایش مییابد و موجب وقوع روانگرایی میشود. به‌طورکلی دو روش مهم برای تحلیل‌های دینامیک خاک وجود دارد: روش‌های غیروابستۀ تنش کل و روش وابسته تنش مؤثر. هدف مهم این پژوهش ارزیابی ظرفیت مدل موجود در نرم‌افزار تفاضل محدود فلک بر پایۀ روش‌های تجزیه و تحلیل تنش مؤثر برای پیش‌بینی اضافه فشار آب حفرهای در طول بارگذاری لرزهای است. برای کالیبره کردن مدل عددی، آزمایش سانتریفوژ شمارۀ یک پروژه ولاکس که روی ماسۀ نوادا با تراکم 40% انجام شده، مدل‌سازی شده است. پس از صحت سنجی مدل عددی، خاک محل احداث پروژه مسجد جامع شهر بندرعباس، برای بررسی روانگرایی با استفاده از روش عددی مدل‌سازی شده است. برای مدل‌سازی، از نتایج آزمایش‌های عمومی مکانیک خاک انجام شده روی نمونه‌های خاک محل و آزمایش نفوذ استاندارد انجام شده در سایت، برای کالیبره کردن پارامترها و انتخاب ثابت‌های مدل بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از مدل عددی با نتایج حاصل از آزمایشگاه تقریباً مطابقت دارد. بنابراین با انتخاب دقیق پارامترهای مدل عددی می‌توان به‌طورکلی با استفاده از نتایج مدل‌سازی دید کلی از تشکیل فشار آب حفرهای و تخمین عمق روانگرایی داشت.
احسان طاهرآبادی، سیدابوالحسن نایینی،
جلد 13، شماره 5 - ( 10-1398 )
چکیده
این تحقیق به‌بررسی اثر نصب میکروپایل بر خاک ماسهای اشباع، به‌کمک روش المان محدود می‌پردازد. نتایج به‌دست آمده از مدل‌سازی عددی با نتایج حاصل از ساختگاه مقایسه میشود. عملکرد نرم‌افزار با شبیه‌سازی آزمایش نفوذ استاندارد صحت‌سنجی شده است. اثر برخی تغییرات در فاصلۀ (3 متر، 6/1 متر و 8/0 متر) و تغییرمکان مرز مدل معادل فشار تزریق (1 سانتی‌متر، 5/2 سانتی‌متر، 5 سانتی‌متر و 10 سانتی‌متر) میکروپایل‌ها بر پاسخ روانگرایی خاک بحث شد. نتایج نشان میدهد که مدل عددی در تخمین پتانسیل روانگرایی محافظه‌کار است. اصلاح خاک با افزایش فشار تزریق افزایش مییابد. هم‌چنین مشاهده شد اثر فاصلۀ میکروپایل‌ها نسبت به اثر فشار تزریق (تا فاصلۀ آزاد 1 متری میکروپایل‌ها) کم‌تر است. پس برای فواصل نزدیک‌تر اثر توأمان فاصله و فشار تزریق شدیدتر میشود. به‌علت رابطۀ مستقیم عدد نفوذ استاندارد (NSPT) و پتانسیل روانگرایی، شبیه‌سازی آزمایش نفوذ استاندارد و صحت‌سنجی با داده‌های ساختگاه، پیش و پس از نصب میکروپایل‌ها ضروری به‌نظر می‌رسد. این روش می‌تواند ترفند مناسبی برای پیش‌بینی راندمان عملیات اصلاح خاک به‌کمک میکروپایل‌ها باشد و می‌تواند در هزینۀ و زمان صرفه‌جویی کند.
