دوره 12، شماره 43 - ( 1-1400 )                   سال12 شماره 43 صفحات 97-47 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hanifi A, Khodadadkashi F, Mousavi Jahromi Y. The Measurement of the Multidimensional Inequality Index in Urban and rural Areas of Iran during the period 1984-2018. jemr 2021; 12 (43) :47-97
URL: http://jemr.khu.ac.ir/article-1-2141-fa.html
حنیفی عادل، خداداد کاشی فرهاد، موسوی جهرمی یگانه. اندازه‌گیری شاخص نابرابری چندبعدی به تفکیک مناطق شهری و روستایی ایران طی دوره 1397-1363. تحقیقات مدلسازی اقتصادی. 1400; 12 (43) :47-97

URL: http://jemr.khu.ac.ir/article-1-2141-fa.html

اندازه‌گیری شاخص نابرابری چندبعدی به تفکیک مناطق شهری و روستایی ایران طی دوره 1397-1363
عادل حنیفی1 ، فرهاد خداداد کاشی* 2، یگانه موسوی جهرمی1
1- دانشگاه پیام نور
2- دانشگاه پیام نور ، khodadad@pnu.ac.ir
چکیده:   (3994 مشاهده)
هدف محوری این مقاله اندازه‌گیری شاخص نابرابری چندبعدی است. برای تحقق هدف مذکور و پاسخ به این سوال که نابرابری چه روندی را در طول دوره مورد مطالعه طی کرده است با استفاده از داده های طرح هزینه-درآمد خانوار مرکز آمار ایران و همچنین با استفاده از شاخص بورگنیان، نابرابری به صورت چند بعدی برای دوره زمانی 1397-1363  اندازه گیری شد . علاوه بر این لازم به ذکر است در این تحقیق در ابتدا مخارج خانوار بر اساس ترکیب سنی و تعداد اعضای خانوار با محاسبه مقیاس معادل مورد تعدیل قرار گرفت که این تعدیل با تخمین سهم مخارج گروه‌های مختلف کالایی با در نظر گرفتن شکل تابعی آن در سیستم تقاضای تقریباَ ایده آل درجه دوم میسر گردید. سپس با استفاده از تکنیک‌های داده کاوی و مولفه های اصلی نسبت به محاسبه وزن ابعاد مورد مطالعه در تحلیل (درآمد، آموزش و سلامت) اقدام شد و در ضمن به هنگام اندازه گیری نابرابری، درجه اجتناب از نابرابری در قالب دو سناریو صفر و یک مورد توجه قرار گرفت. نتایج این تحقیق دلالت بر آن دارد که اندازه نابرابری چندبعدی به ازای مقدار صفر برای هر دو پارامتر اجتناب از نابرابری و پارامتر جانشینی بر اساس شاخص بورگنیان  بین مقادیر 28/0 و 41/0 در مناطق شهری و بین مقادیر 26/0 و 41/0 در مناطق روستایی است. همچنین بازه مقادیر محاسبه شده و نوسانات شاخص بورگنیان و ضریب جینی درآمدی محاسبه شده توسط مراکز رسمی آمار نیز الزاماً مشابه و همسو نبوده است. یافته های این تحقیق نشان داد که اندازه نابرابری چند بعدی در مناطق روستایی نسبت به مناطق شهری در اکثر سال‌های مورد مطالعه کمتر است و البته مشابهت تقریبی بین روند آن در مناطق شهری و روستایی وجود دارد. نابرابری در دهه 80 نسبت به سایر دوره‌ها (علیرغم میزان درآمد بیشتر نفتی نسبت به دوره‌های قبل و بعد از آن و واگذاری بیشتر سهام دولتی نسبت به دوره‌های قبل از آن) مقادیر بیشتری به خود اختصاص داده است و در ابتدای سال‌های دهه 90 کاهش نسبی و سپس مجدداَ افزایش یافته است. در نهایت یافته‌های تحقیق نشان از عدم موفقیت در اهداف برابری خواهانه برنامه‌های توسعه دارد.
واژه‌های کلیدی: نابرابری چندبعدی، شاخص بورگنیان، وزن ابعاد، مقیاس معادل تعمیم‌یافته دقیق(GESE)، آنالیز مولفه‌های اصلی(PSA)
متن کامل [PDF 2294 kb]   (1456 دریافت)    
نوع مطالعه: كاربردي | موضوع مقاله: سایر
دریافت: 1399/7/4 | پذیرش: 1399/11/29 | انتشار: 1400/6/21
فهرست منابع
1. Harati J, dehghani A, taghizadeh H, amin.i T.(2016) The Effects of Economic and Political Inequality on Quality of Environment in Selected Countries: GMM Panel Analysis Journal of Economic Modeling Research, 6 (23) ,197-232((in persian) [DOI:10.18869/acadpub.jemr.6.23.197]
2. Homaie Rad, E. (2013). Comparing the socioeconomic determinants of infant mortality rate in Iran and MENA countries. Journal of Economic Modeling Research, 3(12), 135-151. (in persian)
3. Karimi Moughari, Z., & Barati, J. (2017). Determining the Level of Regional Inequality in Provinces of Iran: Analysis of Multidimensional Composite Index. Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 7(26), 49-70. (in persian)
4. Raghfar, H., Safarzadeh, E., & Aliakbari Salami, F. (2018). The Measurement of the Multidimensional Inequality Index in Urban Areas of Iran. The Economic Research, 18(1), 127-154. (in persian)
5. Salem, A. A., Abounoori, E., & Yarmohamadi, J. A. (2018). Multidimensional Approach to Measuring Poverty: Theoretical Concepts and Empirical Evidence from the Iranian Economy from 1370 to 1392 Persian Calendar. Social Welfare Quarterly, 18(68), 9-41. (in persian)
6. Alesina, A., & Perotti, R. (1996). Income distribution, political instability, and investment. European economic review, 40(6), 1203-1228. [DOI:10.1016/0014-2921(95)00030-5]
7. Alesina, A., & Rodrik, D. (1994). Distributive politics and economic growth. The quarterly journal of economics, 109(2), 465-490. [DOI:10.2307/2118470]
8. Aristei, D., & Bracalente, B. (2011). Measuring multidimensional inequality and well-being: methods and an empirical application to Italian. Statistica, 71(2), 239-266.
9. Atkinson, A. B. (1970). On the measurement of inequality. Journal of economic theory, 2(3), 244-263. [DOI:10.1016/0022-0531(70)90039-6]
10. Atkinson, A. B., & Bourguignon, F. (1982). The comparison of multi-dimensioned distributions of economic status. The Review of Economic Studies, 49(2), 183-201. [DOI:10.2307/2297269]
11. Banks, J., Marmot, M., Oldfield, Z., & Smith, J. P. (2007). Social And Economic Dimensions Of An Aging Population.
12. Banks, J., Blundell, R., & Lewbel, A. (1997). Quadratic Engel curves and consumer demand. Review of Economics and statistics, 79(4), 527-539. [DOI:10.1162/003465397557015]
13. Barro, R. J. (2000). Inequality and Growth in a Panel of Countries. Journal of economic growth, 5(1), 5-32. [DOI:10.1023/A:1009850119329]
14. Belle, D., & Doucet, J. (2003). Poverty, inequality, and discrimination as sources of depression among US women. Psychology of Women Quarterly, 27(2), 101-113. [DOI:10.1111/1471-6402.00090]
15. Benaabdelaali, W., Hanchane, S., & Kamal, A. (2012). Chapter 13 Educational Inequality in the World, 1950-2010: Estimates from a New Dataset. Inequality, Mobility and Segregation: Essays in Honor of Jacques Silber (Research on Economic Inequality, Volume 20. Emerald Group Publishing Limited. [DOI:10.1108/S1049-2585(2012)0000020016]
16. Blackorby, C., & Donaldson, D. (1991). Equivalence scales and the costs of children (No. 91a14). Universite Aix-Marseille III.
17. Bourguignon, F. (1999), "Comment to 'Multidimensioned Approaches to Welfare Analysis' by Maasoumi, E." in Handbook of income inequality measurement., ed. J.
18. Silber, Boston, Dordrecht and London: Kluwer Academic, pp. 477-484.
19. Brandolini, A. (2008). On applying synthetic indices of multidimensional well-being: Health and income inequalities in selected EU countries. Bank of Italy Temi di Discussione (Working Paper) No, 668. [DOI:10.2139/ssrn.1148725]
21. Caruso, R., & Schneider, F. (2011). The socio-economic determinants of terrorism and political violence in Western Europe (1994-2007). European Journal of Political Economy, 27, S37-S49. [DOI:10.1016/j.ejpoleco.2011.02.003]
23. Chakravarty, S. R. (2009). Inequality, polarization and poverty. Advances in distributional analysis. New York. [DOI:10.1007/978-0-387-79253-8]
25. Cheli, B., & Lemmi, A. (1995). A'totally'fuzzy and relative approach to the multidimensional analysis of poverty.
27. Chen, H. J., & Bai, J. F. (2013). Weight determination method based on principal component analysis coking. In Advanced Materials Research (Vol. 712, pp. 2469-2473). Trans Tech Publications Ltd. [DOI:10.4028/www.scientific.net/AMR.712-715.2469]
29. Cherchye, L., Moesen, W., Rogge, N., & Van Puyenbroeck, T. (2007). An introduction to 'benefit of the doubt'composite indicators. Social indicators research, 82(1), 111-145. [DOI:10.1007/s11205-006-9029-7]
31. Cowell, F. (2011). Measuring inequality. Oxford University Press. [DOI:10.1093/acprof:osobl/9780199594030.001.0001]
32. Decancq, K. (2017). Measuring multidimensional inequality in the OECD member countries with a distribution-sensitive Better Life Index. Social Indicators Research, 131(3), 1057-1086. [DOI:10.1007/s11205-016-1289-2]
33. Donaldson, D., & Pendakur, K. (2004). Equivalent-expenditure functions and expenditure-dependent equivalence scales. Journal of Public Economics, 88(1-2), 175-208. [DOI:10.1016/S0047-2727(02)00134-2]
34. Decancq, K., & Lugo, M. A. (2012). Inequality of wellbeing: A multidimensional approach. Economica, 79(316), 721-746. [DOI:10.1111/j.1468-0335.2012.00929.x]
35. Despotis, D. K. (2005a). Measuring human development via data envelopment analysis: the case of Asia and the Pacific. Omega, 33(5), 385-390. [DOI:10.1016/j.omega.2004.07.002]
36. Despotis, D. K. (2005b). A reassessment of the human development index via data envelopment analysis. Journal of the operational research society, 56(8), 969-980. [DOI:10.1057/palgrave.jors.2601927]
37. Desai, M., & Shah, A. (1988). An econometric approach to the measurement of poverty. Oxford Economic Papers, 40(3), 505-522. [DOI:10.1093/oxfordjournals.oep.a041868]
38. Fleurbaey, M. (2009). Beyond GDP: The quest for a measure of social welfare. Journal of Economic literature, 47(4), 1029-75. [DOI:10.1257/jel.47.4.1029]
39. Helliwell, J. F., & Putnam, R. D. (2004). The social context of well-being. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences, 359(1449), 1435-1446. [DOI:10.1098/rstb.2004.1522]
40. Hume, D. (1998). Selected essays. OUP Oxford.
41. Ibourk, A., & Amaghouss, J. (2012). Measuring Education Inequalities: Concentration and Dispersion-Based Approach. Lessons from Kuznets Curve in MENA Region. World Journal of Education, 2(6), 51-65. [DOI:10.5430/wje.v2n6p51]
42. John, R. (1971). A theory of justice.
43. Jung, H. S., Kim, S. W., & Ahn, S. H. (2014). Multidimensional inequality in South Korea: An empirical analysis. Asian Social Work and Policy Review, 8(2), 170-191. [DOI:10.1111/aswp.12034]
44. Krishnakumar, J., & Nagar, A. L. (2008). On exact statistical properties of multidimensional indices based on principal components, factor analysis, MIMIC and structural equation models. Social Indicators Research, 86(3), 481-496. [DOI:10.1007/s11205-007-9181-8]
45. Klasen, S. (2000). Measuring poverty and deprivation in South Africa. Review of income and wealth, 46(1), 33-58. [DOI:10.1111/j.1475-4991.2000.tb00390.x]
46. Lugo, M. A. (2007). Comparing multidimensional indices of inequality: Methods and application. Research on Economic Inequality, 14, 213-236. [DOI:10.1016/S1049-2585(06)14010-7]
47. Maasoumi, E. (1986). The measurement and decomposition of multi-dimensional inequality. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 991-997. [DOI:10.2307/1912849]
48. Mahlberg, B., & Obersteiner, M. (2001). Remeasuring the HDI by data envelopement analysis. Available at SSRN 1999372. [DOI:10.2139/ssrn.1999372]
49. Mascherini, M., & Hoskins, B. (2008). Retrieving expert opinion on weights for the Active Citizenship Composite Indicator. European Commission-Institute for the protection and security of the citizen-EUR JRC46303 EN, 288.
50. Mayer, S. E., & Jencks, C. (1989). Poverty and the distribution of material hardship. Journal of Human resources, 88-114. [DOI:10.2307/145934]
51. Nardo, M., Saisana, M., Saltelli, A., & Tarantola, S. (2005). Tools for composite indicators building. European Comission, Ispra, 15(1), 19-20.
52. Noorbakhsh, F. (1998). The human development index: some technical issues and alternative indices. Journal of International Development: The Journal of the Development Studies Association, 10(5), 589-605. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-1328(199807/08)10:5<589::AID-JID484>3.0.CO;2-S [DOI:10.1002/(SICI)1099-1328(199807/08)10:53.0.CO;2-S]
53. Omotoso, K. O., Adesina, J., & Adewole, O. G. (2021). Profiling gendered multidimensional poverty and inequality in post-apartheid South Africa. African Journal of Science, Technology, Innovation and Development, 1-13.‌ [DOI:10.1080/20421338.2020.1867363]
54. Parente, F. (2019). A multidimensional analysis of the EU regional inequalities. Social Indicators Research, 143(3), 1017-1044. [DOI:10.1007/s11205-018-2000-6]
55. Pinar, M. (2019). Multidimensional Well-Being and Inequality Across the European Regions with Alternative Interactions Between the Well-Being Dimensions. Social Indicators Research, 144(1), 31-72. [DOI:10.1007/s11205-018-2047-4]
56. Popper, K. R., Kneale, W. C., & Ayer, A. J. (1948). Symposium: What Can Logic Do for Philosophy?. Proceedings of the Aristotelian Society, Supplementary Volumes, 22, 141-178. [DOI:10.1093/aristoteliansupp/22.1.141]
57. Rae, D. W., Rae, D. W. R., Yates, D., Hochschild, J., Morone, J., & Fessler, C. (1981). equalities. Harvard University Press.
58. Rohde, N., & Guest, R. (2018). Multidimensional Inequality Across Three Developed Countries. Review of Income and Wealth, 64(3), 576-591. [DOI:10.1111/roiw.12292]
59. Schokkaert, E. (2007). Capabilities and satisfaction with life. Journal of Human development, 8(3), 415-430. [DOI:10.1080/14649880701462239]
60. Srinivasan, T. N. (1994). Human development: a new paradigm or reinvention of the wheel?. The American Economic Review, 84(2), 238-243.
61. Stiglitz, J. E., Sen, A., & Fitoussi, J. P. (2010). Mismeasuring our lives: Why GDP doesn't add up. The New Press.
62. Shughart II, W. F., Tollison, R. D., & Yan, Z. (2003). Rent seeking into the income distribution. Kyklos, 56(4), 441-456. [DOI:10.1046/j.0023-5962.2003.00232.x]
63. Tsui, K. Y. (1999). Multidimensional inequality and multidimensional generalized entropy measures: An axiomatic derivation. Social Choice and Welfare, 16(1), 145-157. [DOI:10.1007/s003550050136]
64. Tsui, K. Y. (1995). Multidimensional generalizations of the relative and absolute inequality indices: the Atkinson-Kolm-Sen approach. Journal of Economic Theory, 67(1), 251-265. [DOI:10.1006/jeth.1995.1073]
65. Weymark, J. A. (2006). The normative approach to the measurement of multidimensional inequality. Inequality and economic integration, 303-328.
66. Westen, P. (1990). Speaking of Equality. An Analysis of the Rhetorical Force of" Equality. Moral and Legal Discourse, 270. [DOI:10.1515/9781400861484]
67. Wilkinson, R. G., Pickett, K. E., & De Vogli, R. (2010). Equality, sustainability, and quality of life. Bmj, 341. [DOI:10.1136/bmj.c5816]
68. B. Williams, Problems of the Self, Cambridge: Cambridge University Press, pp. 230-249, reprinted in L. Pojman & R. Westmoreland (eds.),
69. Young, I. M. (2011). Justice and the Politics of Difference. Princeton University Press.
70. Zagorski, K., Evans, M. D., Kelley, J., & Piotrowska, K. (2014). Does national income inequality affect individuals' quality of life in Europe? Inequality, happiness, finances, and health. Social Indicators Research, 117(3).1089-1110 [DOI:10.1007/s11205-013-0390-z]
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Economic Modeling Research

Designed & Developed by : Yektaweb