3 نتیجه برای دادههای ترکیبی
منیژه براتزاده، جواد هراتی، محمد لشکری،
دوره 9، شماره 33 - ( 7-1397 )
چکیده
پولشویی عملی غیرقانونی است که درآمدهای ناشی از فعالیتهای خلاف قانون طی فرآیندی مشروعیت قانونی پیدا میکند. پولشوئی مبتنی بر تجارت(TBML) به عنوان یکی از جدیدترین و پیچیدهترین انواع پولشوئی دارای آثار زیانباری در همه عرصههای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جامعه است. هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی عوامل مؤثر بر پولشویی مبتنی بر تجارت (TBML) در ایران با استفاده از الگوی جاذبه فرویدا است. برای این منظور با استفاده از یک الگوی دادههای ترکیبی با اثرات تصادفی و دادههای دوره 1999 تا 2012 به بررسی عوامل مؤثر بر پولشویی مبتنی بر تجارت ایران و برخی از شرکای تجاری آن پرداخته شده است. نتایج بیانگر آن است که بخش قابل توجهی از جریان پول¬شوئی مبتنی بر تجارت بین ایران و شرکای تجاری منتخب توسط عوامل بکار رفته در الگوی جاذبه فرویدا قابل توضیح است. براین اساس متغیرهای تولید ناخالص داخلی، حجم تجارت، متغیرهای جغرافیایی، فرهنگی و جمعیت و متغیرهای جذابیت دارای تاثیر معناداری بر حجم پولشوئی مبتنی بر تجارت ایران می¬باشند. بدین معنی با افزایش جریان تجارت، فرصتهای پولشوئی از کانال تجارت که در آن پنهان است، نیز افزایش پیدا میکند. نتایج بدست آمده میتواند از نقطه نظر طراحی سیاستهای مبارزه با پولشویی بویژه از کانال تجارت مورد توجه برنامهریزان اقتصادی قرار گیرد.
محمد نوفرستی، مهدی یزدانی، فهیمه محبی نیا،
دوره 11، شماره 42 - ( 10-1399 )
چکیده
اقتصاد ایران طی دهه اخیر تجربه عمده و پرسرعتی از تغییرات ارزی را پشت سرنهاده است. یکی از مهمترین سؤالات پیش رو در خلال تغییرات ارزی دهه اخیر، پاسخ به این مهم است که کاهش عظیم ارزش ریال، چه میزان افزایش قیمتهای داخلی را در پی داشته و ابعاد اثرگذاریهای مزبور چه میزان بر ابعاد مختلف اقتصاد داخلی اثرگذار است. سنجش گستره تغییرات قیمتی در پاسخ به تغییرات ارزی را در پدیده عبور ارزی میتوان یافت. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثرات تورمی عبور ارز بر سطوح قیمتهای وارداتی و تولیدکننده در مراحل مختلف تولید و به تفکیک بخشهای تولیدی اقتصاد و نیز تعیین عوامل مؤثر دردرجه عبور ارز با توسل به متغیرهای سمت عرضه در اقتصاد ایران است. مطالعه حاضر، رهیافت نوینی جهت سنجش عبور نرخ ارز بر زنجیرههای تولیدی را با توسل به ترکیب ابزار اقتصاد سنجی و جدول داده-ستانده در تعبیه و جداسازی تخمین ضرایب عبور نرخ ارز طی دو مرحله بر قیمتهای واردات و تولید کننده، تحلیل بخشی به تفکیک 44 صنعت با بکارگیری ابزار بخشی جدول داده-ستانده و ملحوظ نمودن متغیرهای مبتنی بر اطلاعات مختص هر بخش اقتصادی نظیر؛ واردات بخش، صادرات بخش، تولید هر بخش، پیوندهای بخشی در تخمین عبور نرخ ارز در اقتصاد ایران فراهم میسازد. اقدامات مزبور بر مبنای انجام 3 نوع تحلیل سری زمانی، تحلیل داده-ستانده و تحلیل دادههای ترکیبی از سال 1365 تا 1396 صورت پذیرفته است. یافتههای تحقیق در مرحله 1، حاکی از وابستگی بالای بسیاری از بخشهای صنعتی اقتصادی ایران به واردات و کششپذیری اندک واردات نسبت به نرخ ارز و عدم جایگزینی از سوی تولیدات داخلی است. در مرحله دوم ضرایب عبور نرخ ارز بر تولیدکننده نیز تقریبا در کلیه بخشهای اقتصادی مثبت و معنادار بوده و این واقعیت بر تأثیرپذیری شاخص قیمت تولیدکننده بخشی در اقتصاد ایران از تغییرات نرخ برابری ارز (از معبر واردات) صحّه میگذارد. همچنین؛ عبور نرخ ارز بر قیمتهای تولیدکننده بین سالهای مورد بررسی در بخشهای مختلف متفاوت بوده و در برخی بخشهای اقتصادی این تغییرات به مرور زمان افزایش داشته است که دلالت بر تشدید وابستگی و اثرپذیری روزافزون عبور قیمت واردات بر قیمتهای تولیدکننده طی زمان دارد که خود محل تأمل بازنگری در سیاستهای اتخاذی است. همچنین نتایج در مرحله 3، حاکی از اثرگذاری منفی و معنادار ضرایب سهم صادرات بخشی و لگاریتم طبیعی تولید داخلی زیربخشی دارد و اثرگذاری مثبت و معنادار ضرایب سهم نهادههای واردات واسطهای و پیوندهای پسین بین بخشی دارد، لکن سهم واردات واسطهای در میان سایر متغیرهای مورد بررسی بالاترین اثرگذاری را بر عبور نرخ ارز بخشهای اقتصادی دارد.
محمد نوفرستی، محمدرضا سزاوار،
دوره 12، شماره 44 - ( 4-1400 )
چکیده
در اقتصاد ایران که تحریمهای مختلفی را تجربه نموده، پیشبینی متغیرهای کلان اقتصادی به هنگام اعمال تحریمِ جدید ضروری بوده و از سویی در شرایط تحریم، امکان ارزیابی دقیقتری از سیاستهای اقتصادی مورد انتظار است تا امکان واکنش به موقع به این شوکها و لزوم برنامهریزی متناسب و ایجاد ایمنی در برابر آنها ایجاد گردد. از اینرو در مطالعه حاضر، از یک الگوی کلانسنجی دادههای ترکیبی با تواتر متفاوت بهره گرفته شده است که ضمن داشتن دقت بالا در پیشبینی، این امکان در آن فراهم است که وقتی اطلاع جدیدی در مورد متغیرهای پرتواتر بدست آید، بر اساس آن در پیشبینی قبلی ارائه شده برای متغیر وابسته کمتواتر الگو، تجدید نظر کرد. الگو متشکل از 27 معادله رفتاری،8 معادله ارتباطی و 33 رابطه تعریفی و اتحادی است و پارامترهای الگو به کمک دادههای سری زمانی در محدوده سالهای 1338 تا 1396 برآورد شدهاند. نتایج پیشبینی نشان میدهد که استفاده از مشاهدات جدید در متغیرهای با تواتر بالا در الگو، منجر به بهبود دقت نتایج در پیشبینی متغیرهای درونزای الگو شده است.