1- استادیار اقلیم شناسی دانشکده علامه طباطبایی سبزوار دانشگاه فرهنگیان ، email: esmailnasrabaadi@gmail.com
2- استاد اقلیم شناسی دانشکده جغرافیا دانشگاه اصفهان
3- دانشیار اقلیم شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه زنجان
چکیده: (4704 مشاهده)
شناسایی ویژگیهای بارش روزانه در برنامهریزی منابع آب و الگوهای کشت اهمیت زیادی دارد، با برازاندن مدلهای احتمال بر بارش روزانه می توان به برخی ویژگیهای این دادهها در قالبی خلاصه دست یافت. در این پژوهش، از دادههای بارش روزانه شبکهبندی شده پایگاه داده بارش آفرودیت خاورمیانه به ابعاد 25/0 25/0 درجه طول / عرض جغرافیایی استفاده شده است. دادههای بارش روزانه این پایگاه داده در محدوده ایران طی دوره 1/1/1330 تا 29/12/1385 (معادل20453 روز) خورشیدی به کمک نرمافزار Grads استخراج گردید. برای شناسایی برازندهترین توزیع روزهای بارشی، از آزمون نیکویی برازش کلموگروف- اسمیرنف استفاده شد. با برنامه نویسی در محیط نرمافزار Matlab توابع توزیع تیپ نرمال و گاما بر تکتک یاختههای با بارش بیش از 5/0 میلیمتر برازش داده شد. تابع نظری توزیع گامای دو فراسنجی و نمایی توانستهاند شرایط آماری لازم آزمون نیکویی برازش در فاصله اطمینان 95% را به عنوان برازنده ترین توزیع احراز نمایند. محاسبه فراسنجهای برازندهترین تابع توزیع فراوانی نشان میدهد با وجود کم بودن مقدار فراسنج میانگین بارش مورد انتطار در بخش قابل توجهی از کشور میزان اعتماد به بارش روزانه کم و نوسان بارش زیاد است. فراسنجهای چولگی و کشیدگی حکایت از چوله بودن بارش و عدم تقارن در بارش دارد. از طرف دیگر، پایین بودن مقدار فراسنج شکل، نشان دهنده فاصله زیاد تابع توزیع فراوانی بارش با شرایط نرمال دارد موضوعی که توسط آمارههای آزمون آماری نیکویی برازش نیز تأیید شده بود.