دکتری جغرافیایی سیاسی دانشگاه خورازمی ، sadegh.karami@yahoo.com
چکیده: (6023 مشاهده)
اهمیت تغییرات اقلیمی از آن سو است که وجه جهانی به خود گرفته و گفته میشود تا حدودی از کنترل انسان خارج شده است و بشر تنها میتواند با دانش و مدیریت در مقابل پیامدهای منفی آن امنیت خود و جامعه را تامین کند. بر این بنیاد پژوهش حاضر با روش تحلیلی، در صدد تبیین پیامدهای امنیتی تغییرات اقلیمی بر ایران و در مقیاس کوچکتر و کاربردیتر در حوضه آبریز مرکزی برآمد. یافتههای پژوهش گویای این مطلب است که تغییرات اقلیمی بر پهنه جغرافیای ایران در وجه تغییر الگوی بارش، کاهش بارش و افزایش دما خود را نشان داده، در مرحله بعد این موارد باعث برداشت بیش از حدِ آبخوانها شده و آن هم کاهش کیفیت آبهای زیرزمینی را به همراه داشته است. این زنجیره باعث طرح پروژههای انتقال آب بینحوضهای شده است که حداقل برونداد چرخه یاد شده تنشهای اجتماعی است که در سنوات اخیر چند مورد از آن اتفاق افتاد. با توجه به وسعت جغرافیایی این حوضه و نیز تعلق آن به یکی از پربسامدترین محورهای تمدنی ایران، مجموعه پیامدهای امنیتی تغییرات اقلیمی در حوضه آبریز مرکزی، علاوه بر تاثیر بر لایههای مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و محیطی، تاثیر چند مقیاسی نیز دارد و تاثیرات مخرب آن فراتر از مقیاس کشوری و تا حد مقیاس فرامنطقهای فرهنگ ایرانی است. در این راستا، یافتههای پژوهش حاکی از این است که تغییرات اقلیمی در حوزه آبریز مرکزی در ابعاد گوناگون بر زیست جامعه و کشور موثر افتاده به گونهای که در صورت تداوم روند موجود تمدن ایرانی را دچار چالش راهبردی خواهد کرد. بدین منظور در پایان کار پژوهش، حکمرانی خوب آب، به عنوان بهترین راه مقابله و کنترل پیامدهای منفی تغییرات اقلیمی بر حوضه آبریز مرکزی به طور ویژه و ایران به طور عام استدلال شده است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
جغرافیای سیاسی