دوره 25، شماره 76 - ( 1-1404 )
جلد 25 شماره 76 صفحات 325دوره308فصل__Se |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Asgari S, razi T, Jafari M, noroozi A A. The effects of meteorological drought on oak forest dieback in Ilam province. jgs 2025; 25 (76) :308-325
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3553-fa.html
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3553-fa.html
عسگری شمس اله، رضیئی طیب، جعفری محمدرضا، نوروزی علی اکبر. بررسی اثرات خشکسالی هواشناسی در خشکیدگی جنگل های بلوط محدوده استان ایلام. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1404; 25 (76) :308-325
شمس اله عسگری* 
1، طیب رضیئی2 ، محمدرضا جعفری3 ، علی اکبر نوروزی4
1، طیب رضیئی2 ، محمدرضا جعفری3 ، علی اکبر نوروزی4
1- استادیار تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،ایلام، ایران ، shamsasgari@yahoo.com
2- دانشیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تهران، ایران.
3- استادیار تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،ایلام، ایران
4- دانشیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تهران، ایران
2- دانشیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تهران، ایران.
3- استادیار تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،ایلام، ایران
4- دانشیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تهران، ایران
چکیده: (4178 مشاهده)
با توجه به اهمیت جنگل‌ها در محیط زیست طبیعی و انسانی، اثرات خشکسالی هواشناسی در خشکیدگی جنگل‌های بلوط استان ایلام بررسی شد. هدف اصلی این تحقیق تعیین ارتباط خشکیدگی جنگل‌های زاگرس با خشکسالی‌های رخ داده در این منطقه است. نتایج شاخص بارش استاندارد (SPI) برای دوره های زمانی نشان داد که در سال های 2007، 2008، 2011، 2015 و 2016 بیشترین فراوانی خشکسالی رخ داده است. از داده های سنجش از دور(تصاویر MODIS) برای بررسی روند سبزینگی(NDVI) درختان طی دوره 2000-2016 استفاده گردید. روند سبزینگی (NDVI) در طول دوره با روند خشکسالی شاخص (SPI) با R2=0/9999 معنی داربود. برداشت زمینی نقاط خشکیدگی بلوط و شبیه سازی با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست با خروجی پیکسل سایز15متری از نرم افزارGIS نشان داد سطحی معادل 17894هکتار از جنگل های منطقه از سال 2000 تا سال 2016خشکیده و تخریب شده است و با تهیه لایه خشکیدگی جنگلی بلوط و تلفیق با لایه های خروجی حاصل از پهنه بندی خشکسالی شاخص های ذکر شده بصورت بصری نشان داده شد و در سه سری زمانی 5 ساله تحلیل آماری انجام شد که نتایج این تحلیل ها از سال 2002 تا 2006 نشان داد که ضریب همبستگی بین خشکسالی هواشناسی و خشکیدگی بلوط 6/96درصد با ضریب تبیین R2=0/985 می باشد، برای سری زمانی 2007تا 2011 ضریب همبستگی بین خشکسالی هواشناسی و خشکیدگی بلوط 4/95درصد با ضریب تبیین R2=0/980 و برای سری زمانی 2012 تا 2016 ضریب همبستگی بین خشکسالی هواشناسی و خشکیدگی بلوط 8/98درصد و ضریب تبیین R2=0/995 بدست آمد که این نتایج تاثیر خشکسالی و نوسانات آن در سری های زمانی از لحاظ شدت و مدت بر خشکیدگی جنگل های بلوط منطقه نشان می دهد. طبق نتایج این تحقیق پیش بینی می شود چنانچه خشکسالی با همین روند پپش برود سالی 4/1118 هکتار از جنگل های بلوط استان ایلام خشکیده و تخریب می شود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اب و هواشناسی
فهرست منابع
1. آسیایی، مهدی.(1385). تحلیل خشکسالی با استفاده از شاخص استاندارد شده بارش (SPI) (مطالعه موردی استان خراسان)، مجله علوم جغرافیایی، شماره 2 :122-145.
2. باعقیده، محمد.، علیجانی، بهلول.، ضیائیان، پرویز.(1389). بررسی امکان استفاده از شاخص NDVI در تحلیل خشکسالی‌های استان اصفهان، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال اول، شماره 4 :16 -1.
3. فرج‌زاده، منوچهر.، احمدیان، کلثوم.(1393).تحلیل زمانی و مکانی خشکسالی با استفاده از شاخصSPI در ایران، مجله مخاطرات محیط طبیعی، سال سوم، شماره 4: 1-17.
4. مفاخری امید، خالدی شهریار، شمسی پور علی اکبر، فلاحی خوشجی مصطفی، کرمانی آذر.(1395). تحلیل خشکسالی با استفاده از شاخصNDVI در دشت قروه و دهگلان، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. ۱۳۹۵; ۱۶ (۴۱) :۷۷-۹۴.
5. میرجلیلی، علی‌بمان.، موسایی سنجره‌ای، محمد.، زارع زاده مهریزی، شهاب الدین.(1392). بررسی آثار خشکسالی و ترسالی بر تغییرات پوشش گیاهی در دو منطقه پخش سیلاب و مراتع شاهد هرات استان یزد، نشریه مرتع و آبخیزداری، مجله منابع طبیعی ایران، دوره ٦٦: ١٥٦-١٤٥.
6. میرموسوی، سیدحسین.، کریمی، حمیده.(1392). مطالعه‌ی اثرات خشکسالی بر روی پوشش گیاهی با استفاده از تصاویر سنجنده‌ی MODIS، مورد: استان کردستان، جغرافیا و توسعه، شماره 31: 76-57.
7. نصرالهی محمد.، خسروی حسن.، مقدم‌نیا علیرضا.، ملکیان آرش.(1394). ارزیابی شاخص خطر خشکسالی استان سمنان با استفاده از نمایهSPI، نشریه هواشناسی کشاورزی، 3 (1) : 57- 66.
8. نبی زاده بلخکانلو عادل، حجازی زاده زهرا، ضیائیان فیروزآبادی پرویز.(1397). ارزیابی وضعیت دمایی پوشش گیاهی (VTCI) برای پایش خشکسالی در حوضه آبریزسیمینه رود دریاچه ارومیه با استفاده از تصاویر ماهوار MODIS ، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. ۱۳۹۷; ۱۸ (۵۰) :۱۲۹-۱۳۹.
9. Assal, T. J., Anderson, P. J., Sibold, J., (2016), Spatial and temporal trends of drought effects in a heterogeneous semi-arid forest ecosystem. Forest Ecology and Management, 365: 137-151. [DOI:10.1016/j.foreco.2016.01.017]
10. Baguskas, S. A., Peterson, S. H., Bookhagen, B., Still, C. J., (2014), Evaluating spatial patterns of droughtinduced tree mortality in a coastal California pine forest. Forest Ecology and Management, 315: 43-53. [DOI:10.1016/j.foreco.2013.12.020]
11. Baaghideh, M., Alijani, B., Ziaian, P., (2011), Investigating the Possibility of Use of NDVI Index in Drought Analysis in Isfahan Province, Geographical Studies of Aridlands, 4:1-16.
12. Birtwistle, A. N., Laituri, M., Bledsoe, B., Friedman, J. M., (2016), Using NDVI to measure precipitation in semi-arid landscapes. Journal of Arid Environments, 131: 15-24. [DOI:10.1016/j.jaridenv.2016.04.004]
13. Dorman, M., Svoray, T., Perevolotsky, A., Sarris, D., (2013), Forest performance during two consecutive drought periods: diverging long-term trends and short-term responses along a climatic gradient. Forest Ecology and Management, 310: 1-9. [DOI:10.1016/j.foreco.2013.08.009]
14. Edossa, D.C., M.S. Babel and A.D. Guota, (2010), Drought analysis in the Awash River basin, Ethiopia. Water Resources Management, 24: 1441-1460. [DOI:10.1007/s11269-009-9508-0]
15. Ghorbani Aghdam, M., Y. Dinpazhuh, A. Fakherifard and S. Darbandi, (2012), Regionalization of Urmia Lake basin from the view of drought using factor analysis. Journal of Water and Soil, 26: 1268-1276 (in Persian).
16. Hogg,E.H., Brandt,J. P., Michaelian, M.,(2008), Impacts of a regional drought on the productivity, dieback, and biomass of western Canadian aspen forests, Canadian Journal of Forest Research, Vol 38(6), PP 1373-1384.. [DOI:10.1139/X08-001]
17. Hadian, F., Hosseini.,S., Seyedhasani, M., (2014), Monitoring Vegetation Changes Using Remote Sensing Techniques and rainfall data in northwestern of Iran. Journal of range and desert research, 21 (4): 756-768 (In Persian).
18. Hamzehpour, M., Kia-daliri,H., Bordbar, K., (2011), Preliminary study of manna oak ( Quercus brantii Lindl.) tree decline in Dashte-Barm of Kazeroon, Fars province. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 19 (2): 352-363 (In Persian).
19. Funk, C., Budd, M. E., (2009), PhenologicallyTuned MODIS NDVI-based production nomaly estimates for Zimbabwe, Remote Sensing of Environment, 113. [DOI:10.1016/j.rse.2008.08.015]
20. Klos, RJ., Wang, GG., Bauerle, WL., Rieck, JR., (2009), Drought impact on forest growth and mortality in the southeast USA: an analysis using Forest Health and Monitoring data, Ecological Applications,Vol 19: PP 699-708. [DOI:10.1890/08-0330.1] [PMID]
21. Kampragou, E., S. Apostolaki, E. Manoli, j. Froebrich, D., (2011), Towards the harmonization of water-related policies for managing drought risks across the EU. Environmental Science and Policy, 14(7): 815-824. [DOI:10.1016/j.envsci.2011.04.001]
22. Law, B.E., (2014), Regional analysis of drought and heat impacts on forests: current and future science directions, Global Change Biology, Vol 20: PP 3595-3599. [DOI:10.1111/gcb.12651] [PMID]
23. Saatchi , S., et al., (2012), Persistent effects of a severe drought on Amazonian forest canopy, Proceedings of the National Academy of Sciences, vol. 110: PP 565-570. [DOI:10.1073/pnas.1204651110] [PMID] []
24. Shamsipour, A. A. and AlaviPanah, S. K., Mohammadi, H., (2011), Efficiency of vegetation and thermal indices of NOAA-AVHRR satellite in ecological drought analysis of Kashan region. Iranian Journal of Range and Desert Research, 17(3): 445-465.
25. Mishra A.K., and Singh V.P., (2010), A review of drought concepts. Journal of Hydrology, 391: 202-216. [DOI:10.1016/j.jhydrol.2010.07.012]
26. Moradi, H.R., Rajabi, M., Faragzadeh, M., (2011), Investigation of meteorological drought characteristics in Fars province, Iran, Catena, 84(2) pp: 35-46. [DOI:10.1016/j.catena.2010.08.016]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
CC BY
نشریه «تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی» به‌طور کامل الزامات انتشار دسترسی آزاد را طبق«CreativeCommons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)» رعایت می‌کند.
