دوره 15، شماره 38 - ( 1-1394 )                   جلد 15 شماره 38 صفحات 164دوره141فصل__Se | برگشت به فهرست نسخه ها

XML Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

غفاریان پروین، نگاه سمانه، فرید مجتهدی نیما، عابد حسین. شبیه‌سازی ریزگردهای گسیل شده ازصحرای ترکمنستان به کرانه‌های جنوبی دریای خزر. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1394; 15 (38) :141-164

URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3559-fa.html


1- استادیار هواشناسی، پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی ، : p.ghafarian@inio.ac.ir
2- دانشجوی دکتری هواشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
3- کارشناس ارشد آب و هواشناسی، بخش تحقیقات کاربردی اداره کل هواشناسی گیلان
4- کارشناس ارشد آب و هواشناسی، رییس گروه تحقیقات اداره کل هواشناسی گیلان
چکیده:   (2239 مشاهده)
سواحل جنوبی دریای خزر، به ویژه در دهه­ی اخیر، به دفعات توسط ریزگردها به مخاطره افتاده است. در این پژوهش تلاش شده است تا کانون اصلی و ساختار گردش­های جوی تولید ریزگردهایی که طی روزهای 19 و 20 سپتامبر2014 موجب غبارآلودگی سواحل جنوبی دریای خزر شد، مورد واکاوی قرار گیرد. مدل لاگرانژی پسگرد HYSPLIT برای تعیین منشأ و مسیر شارش ریزگردها و نیز مدل عددی شیمیایی جو (WRF-Chem) برای تعیین تمرکز و توزیع ریزگرد‌ها و شبیه‌سازی الگوی سامانه مورد نظر، مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس نتایج این پژوهش، یک چشمه­ی فعال تولید ریزگرد برای نخستین‌بار در بخش­های شرقی دریای خزر، روی پهنه­های بیابانی صحرای ترکمنستان و قره قوم شناسایی شد. منشأ اصلی خیزش ریزگردها در این سامانه، شکل‌گیری چرخند حرارتی در مقیاس محلی روی هسته­ی دمایی گرم در شرق خزر است. همگرایی سطحی ناشی از گردش چرخندی این مرکز کم فشار، با توجه به پوشش بیابانی منطقه، موجب انتقال ریزگردها به درون ستون جو شده است. شرایط پایداری نسبی جوی در ترازهای میانی و فوقانی موجب شده، ریزگردها نفوذ و گسترش قائم چندانی در عمق تروپوسفر نداشته و به زیر 700 هکتوپاسکال محدود شوند. مولفه­ی منفی مداری و نصف‌النهاری میدان باد 10 متری و افزایش سرعت باد با توجه به افزایش گرادیان فشار روی بخش‌های بیابانی شرق خزر، منجر به شکل‌گیری جریان‌های شمال شرقی و گسیل توده­­ی ریزگردها  به سمت پهنه­ی خزر جنوبی و کرانه‌های جنوبی آن شده است. پایش تصاویر باند مرئی سنجنده مودیس و همچنین پهنه‌بندی مکانی مقادیر ضخامت نوری جو (AOD)، نتایج حاصل از شبیه‌سازی عددی در نحوه­ی توزیع ریزگردها و انتقال آن به استان‌های مازندران و گیلان را تایید می‌کنند.
متن کامل [PDF 1147 kb]   (685 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1398/7/4 | پذیرش: 1398/7/4

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Applied researches in Geographical Sciences

Designed & Developed by : Yektaweb