امروزه اغلب جمعیت دنیا در شهرها ساکن ­اند و شهری شدن به عنوان پدیده غالب اسکان زندگی بشر، همواره با روندی رو به رشد ادامه داشته است. اما در سال­ های اخیر، زندگی ساکنان شهر با مشکلات متعددی مواجه شده است. از این رو، متخصصان شهری در سراسر جهان در جستجوی راه­ حلی برای این وضعیت هستند. به گونه­ ای که نظریه ­ها، دیدگا ه­ها، رویکردها و مد ل­های متنوعی در این باره مطرح کرد ه­اند. یکی از مهمترین این رویکردها، زیست ­پذیری است که عموما با شاخص ­ها و ابعاد مختلف مورد سنجش قرار می­گیرد. پژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه بین شاخص ­های مختلف زیست­ پذیری و ماهیت آن و سنجش میزان اثرگذاری آن­ها بر زیست­ پذیری، بخش مرکزی شهر بجنورد را به عنوان محدوده مورد مطالعه انتخاب کرده است. تحقیق از نظر هدف کاربردی است و در گردآوری داده ها از دو روش کتابخانه ­ای و میدانی بهره ­گیری شده ­است. برای تجزیه­ و­تحلیل داده ­ها از روش مدل­سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی و نرم ­افزارهای مرتبط استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می­دهد که اگرچه بین اکثر شاخص های مورد مطالعه این تحقیق و زیست­ پذیری ارتباط معناداری وجود دارد؛ شاخص­ های مشارکت محلی، امکانات آموزشی و امکانات تفریحی و اوقات فراغت بیشترین تاثیر را بر زیست­ پذیری داشته­اند. همچنین مشخص شد که بین متغیر مدت سکونت و هویت (01/0p-value = ) و مدت سکونت و مشارکت فردی (08/0p-value = ) نیز ارتباط معنادار آماری وجود دارد (در سطح اطمینان 90 درصد).

این مطالعه به بررسی اصول و معیارهایی که موجب زندگی‌پذیرشدن یک شهر – مورد مطالعه: محله صاحبقرانیه تهران - می‌شود پرداخته است. از روش NLAS  به ‌عنوان روش تحقیق اصلی و شاخص در این تحقیق استفاده شده است. در این تحقیق سعی گردید تا با بکارگیری این روش و نیز از طریق بکارگیری روش تحلیل سلسله مراتبی شاخص‌های روش NLAS در محله صاحبقرانیه مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته و بر اساس پاسخ‌های دریافت شده و تحلیل آنها وضعیت زندگی‌پذیری در محله صاحبقرانیه تحلیل گردد. تحلیل‌های مفصل انجام گرفته بر اساس تحلیل عاملی و روش تحلیل سلسله مراتبی نشان می‌دهد که وضعیت زیست‌‌پذیری محله صاحبقرانیه براساس سه شاخص امکانات و خدمات مورد نیاز، پویایی اقتصاد محله‌‌ای و وضعیت چشم‌‌انداز بصری و آلودگی محیطی و مؤلفه‌‌های مرتبط با آن انجام شده و پس از جمع‌‌بندی گویه‌‌های مرتبط و محاسبه شاخص‌‌های کلی نشان می‌‌دهد که شاخص‌‌های پویایی اقتصاد محله‌ای با میانگین 061/9 و مقدار آزمون T برابر با 968/ به کاهش زیست‌‌پذیری محله صاحبقرانیه منجر شده است. اما  با 95 درصد اطمینان  می‌توان گفت  که محله صاحبقرانیه از نظر شاخص‌‌های امنیت فردی و اجتماعی، هویت و حس تعلق مکانی، امکانات و خدمات مورد نیاز و وضعیت چشم‌‌انداز بصری و آلودگی محیطی محله‌‌ای زیست‌‌پذیر به شمار می‌‌رود