دوره 8، شماره 20 - ( 5-1400 )                   جلد 8 شماره 20 صفحات 29-7 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ahmadypoor Anari Z, Kharazmi H R. Mir Kermani and His Style of Lyric (Ghazal) Composing. Journal title 2021; 8 (20) :7-29
URL: http://jls.khu.ac.ir/article-1-1937-fa.html
احمدی پوراناری زهره، خوارزمی حمیدرضا. میرِ کرمانی و شیوه غزل‌سرایی او. عنوان نشریه. 1400; 8 (20) :7-29

URL: http://jls.khu.ac.ir/article-1-1937-fa.html

میرِ کرمانی و شیوه غزل‌سرایی او
زهره احمدی پوراناری* 1، حمیدرضا خوارزمی2
1- دانشگاه فرهنگیان ، ahmadypoor@yahoo.com
2- دانشگاه شهید باهنر
چکیده:   (2927 مشاهده)
میر کرمانی از شاعران هم‌عصر خواجوی کرمانی است که مجموعه کامل اشعار او از روی نسخه‌ای دستنویس متعلق به سعید نفیسی منتشر شده است. اشعار او، با وجود نغزبودن و انباشتگی از معنا، به‌دلایلی، ناشناخته مانده است. در این مقاله، که از نوع کتابخانه‌­ای است و با روش توصیفی-تحلیلی نوشته شده است، این شاعر کرمانی معرفی شده و­ غزل­‌های او از دیدگاه آوایی، زبانی، فکری و ادبی بررسی شده است. بررسی جنبه‌های گوناگون غزل میر نشان داد که غزل‌های بدون ردیف او نسبت به شاعران هم‌دوره‌اش بیشتر است، اما ردیف­‌های اسمی در غزل او درخور ‌توجه است. انواع آرایه‌­های لفظی ازجمله جناس و موازنه نیز در شعر او فراوان دیده می­‌‍شود. غزل­‌ها زبانی روان دارد، اما گاهی صنعت‌گرایی و توجه به زیباسازی الفاظ ابیات او را مصنوع ساخته است. درون­مایه غزل میر عاشقانه است و شاعر بیشتر به وصف‌­های عاشقانه پرداخته­ است. از میان صور خیال، تشبیه در شعر او کاربرد فراوان دارد، اما استعاره کمتر دیده می­شود و سهم استعاره‌­های تازه در غزل­‌های او بسیار ناچیز است. تلمیح و استعاره، که از ابزارهای ایجازند، در غزل میر کمتر دیده می­‌شود. به‌طور‌کلی، تمرکز شاعر بیشتر بر مضمون­‌گرایی است.
واژه‌های کلیدی: میر کرمانی، غزل، سبک، زبان، درون‌مایه شعر.  
متن کامل [PDF 5471 kb]   (455 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. آقاحسيني، حسين، و عباس نيکبخت (1390) «جايگاه استعاره در غزل سبک عراقي». ادب و زبان. شمارة 30 (پياپي 27): 1-29.
2. احمدي‌پور اناري، زهره (1393) «بررسي نام¬هاي معشوق در غزل». شعرپژوهي. سال ششم. شمارة 3 (پياپي 21): 1-20.
3. بشري، جواد (1388) «اشعار نويافته از مير کرماني». فهرست گزارش ميراث. شمارة 36 : 30ـ41.
4. توکلي، حميدرضا (1392) «حافظ و آشنايي‌زدايي در قلمرو تلميح». مطالعات بلاغي. سال چهارم. شمارة 7: 7-26.
5. حافظ شيرازي، شمس‌الدين محمد (1362) ديوان حافظ. چاپ سوم. تهران: خوارزمي.
6. خرمشاهي، بهاءالدين (1371) حافظ‌نامه. جلد اول. تهران: علمي-فرهنگي و سروش.
7. خطيب‌رهبر، خليل (1372) «مقدمه». در: ديوان غزليات سعدي. تهران: مهتاب.
8. خواجوي کرماني، محمودبن‌علي (1389) ديوان غزليات خواجوي کرماني. چاپ ششم. به‌کوشش حميد مظهري. کرمان: خدمات فرهنگي کرمان. مرکز کرمان‌شناسي.
9. داد، سيما (1382) فرهنگ اصطلاحات ادبي. تهران: مرواريد.
10. دولتشاه سمرقندي (1338) تذکره‌الشعراء. به‌همت محمد رمضاني. تهران: چاپخانة خاور.
11. دهرامي، مهدي (1394) «نقش¬هاي هنري صفت در ايجاد زبان ادبي، تصويرسازي و کيفيت عاطفه و انديشه در شعر شاملو». زيبايي‌شناسي ادبي. سال دوازدهم. شمارة 23: 19-38.
12. زرين¬کوب، عبدالحسين (1393) سيري در شعر فارسي. چاپ پنجم. تهران: سخن.
13. سعدي شيرازي، مصلح‌الدين (1372) ديوان غزليات. به‌کوشش خليل خطيب‌رهبر. تهران: مهتاب.
14. سعدي شيرازي، مصلح‌الدين (1385) غزل‌هاي سعدي. به‌تصحيح غلامحسين يوسفي. تهران: سخن.
15. شفيعي‌کدکني، محمدرضا (1370) موسيقي شعر. چاپ سوم. تهران: آگاه.
16. شميسا، سيروس (1370) سير غزل در شعر فارسي. چاپ سوم. تهران: فردوس.
17. شميسا، سيروس (1381) نگاهي تازه به بديع. چاپ چهاردهم. تهران: فردوس.
18. شميسا، سيروس (1383) انواع ادبي. چاپ دهم. تهران: فردوس.
19. شميسا، سيروس (1385) سبک¬شناسي شعر. ويراست دوم. تهران: ميترا.
20. صبور، داريوش (1384) آفاق غزل فارسي: سير انتقادي در تحول غزل و تغزل از آغاز تا امروز. تهران: زوار.
21. صفا، ذبيح‌اللـه (1368) تاريخ ادبيات در ايران (جلد سوم، بخش دوم). تهران: فردوس.
22. صفا، ذبيح‌اللـه (1371) تاريخ ادبيات در ايران (جلد سوم، بخش اول). تهران: فردوس.
23. عدالت‌پور، هادي (1393) «جلوه‌هاي ناز معشوق در شعر حافظ». شعرپژوهي. سال ششم. شمارة 4 (پياپي 22): 153-170.
24. فتوحي رودمعجني، محمود (1395) سبک‌شناسي نظريه‌ها، رويکردها و روش‌ها. چاپ سوم. تهران: سخن.
25. فرزاد، مسعود (1350) «عروض حافظ». مجلة دانشکدة ادبيات تهران. سال هجدهم. شمارة 1: 201- 217.
26. فرشيدورد، خسرو (1363) دربارة ادبيات و نقد ادبي. جلد دوم. تهران: اميرکبير.
27. قنبري ننيز، وحيد (1397) «مقدمه». در: کليات مير کرماني. تهران: سخن.
28. عراقي، فخرالدين ابراهيم (1368) ديوان عراقي. تهران: جاويدان.
29. عماد کرماني (1348) ديوان قصايد و غزليات. به‌تصحيح رکن‌الدين همايون¬فرخ. تهران: ابن‌سينا.
30. مؤتمن، زين‌العابدين (1355) تحول شعر فارسي. تهران: کتابخانة طهوري.
31. ميرافضلي، علي (1386) شاعران قديم کرمان. تهران: کازرونيه.
32. مير کرماني (1397) کليات مير کرماني. به‌کوشش وحيد قنبري ننيز. تهران: سخن.
33. ناتل خانلري، پرويز (1337) تحقيق انتقادي در عروض فارسي و چگونگي تحول اوزان غزل. تهران: دانشگاه تهران.
34. نفيسي، سعيد (1363) تاريخ نظم و نثر در ايران و در زبان فارسي. چاپ دوم. تهران: فروغي.
35. وحيديان کاميار، تقي (1397) وزن و قافية شعر فارسي. تهران: مرکز نشر دانشگاهي.
36. همايي، جلال‌الدين (1388) فنون بلاغت و صناعات ادبي. تهران: هما.
37. يزدان‌پناه، مهرعلي و روجا عدناني (1391) «بررسي تطبيقي جلوة معشوق در غزليات خاقاني و سعدي». درّ دري. سال دوم. شمارة 2: 95-106.
38. يعقوبي جنبه‌سرايي، پارسا و زهرا ابطحي (1392) «سطوح تعليق و تثبيت معناي نظربازي در نگاه عارفانة غزل سعدي». ادب‌پژوهي. شمارة 26: 9-24.
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله مطالعات و تحقيقات ادبی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Literary Studies

Designed & Developed by : Yektaweb