AU - alihoory, mahboubeh TI - The Characterization of the Protagonist in Romance-Chivalry PoemsFrom the 5th century to the end of the 10th century A.H. PT - JOURNAL ARTICLE TA - jls JN - jls VO - 8 VI - 22 IP - 22 4099 - http://jls.khu.ac.ir/article-1-1990-fa.html 4100 - http://jls.khu.ac.ir/article-1-1990-fa.pdf SO - jls 22 AB  - دسته­ای از آثار ادبی شامل منظومه­های روایی با درون­مایه مبارزه قهرمان در مسیر پرفراز و نشیب عشق به‌منظور وصال ­است که با عنوان «عاشقانه رزمی» معرفی می­شوند. از آثار معرف این ژانر از قرن پنجم تا دهم منظومه ورقه و گلشاه عیوقی، همای­نامه سروده شاعری ناشناس، سام­نامه، همای و همایون خواجوی کرمانی، مثنوی جمال و جلال سروده نزل‌آبادی و بدیع­الزمان­نامه از شاعری ناشناس است. برخی از مهم­ترین ویژگی­های ژانری روایات در ضمن شخصیت­پردازی قهرمان آشکار می­شود. قهرمان این دسته از روایات به‌سبب قرارگرفتن ذیل یک ژانر واحد، برخی ویژگی­های مشترک دارد. داستان منظومه­های عاشقانه رزمی به روایت زندگی قهرمان‌هایی می­پردازد که شخصیتشان جامع، ناشناخته، از نسل بزرگان و شاهان، قهرمان مسافر، عاشق، پهلوان، اخلاق­گرا، صلح­طلب، یزدان­پرست، موفق, عیار، و قهرمان مطلوب عامه است. ازسوی‌دیگر، به‌سبب عوامل واقع­نما، سنت نقل و برون‌متن، می­توان قهرمان را برمبنای یک تقسیم‌بندی ایرانی-‌اسلامی در یکی از مراتب خدا، پیامبر، اولیاءالله، رهبر و مردم عامه قرار داد که در روایت عیوقی، رهبر و در دیگر روایات، اولیاءالله است؛ نیز، براساس نظریه فرای، قهرمان این روایات در مرتبه­ای برتر از دیگر انسان­هاست. شخصیت قهرمان، به میزانی متغیر، به‌سبب ذائقه ادبی مردم و شهرت برخی آثار ادبی در دوره سرایش تحت­تأثیر شخصیت­پردازی داستان­های شاهنامه، اسکندرنامه نقالی و حمزه­نامه است. با توجه به وضعیت سیاسی و مذهبی حاکم بر جامعه عصر سراینده، مذهب قهرمان به‌تدریج برجسته می­شود، تا جایی که در بدیع­الزمان­نامه به قهرمانِ متعصب تبدیل می­گردد.­ CP - IRAN IN - University of Ferdowsi LG - eng PB - jls PG - 115 PT - Research YR - 2022