1- دانشیار دانشگاه کاشان ، golestan1387@gmail.com 2- استادیار دانشگاه کاشان
چکیده: (8452 مشاهده)
حکیم سنایی غزنوی (ف532) یکی از اندیشمندان دوران‌ساز و ازجمله تأثیرگذارترین سرایندگان شعر تعلیمی عرفانی است که همواره شاعران و عارفان این دیار به ذهن و زبان او اقتدا کرده‌اند.
در این نوشته کوشیده‌ایم تا با تتبع نسبتاً جامع در دیوان و حدیقه، آرای سنایی را درباب تشبیه و تنزیه، قدم و حدوث، توقیفی‌بودن یا نبودن اسما و صفات خداوند و غرضمندی حضرت حق در آفرینش هستی تبیین کنیم و با مواضع فِرق مشهور کلامی بسنجیم. ازاین‌رو، ابتدا دیدگاه پیشوایان اشاعره، معتزله، ماتریدیه، کرامیه و شیعه امامیه درباب مسائل مزبور نقل و سپس آرای حکیم غزنه در این موارد طبقه‌بندی و تحلیل شده است.
تحقیق نشان می‌دهد که سنایی در اثبات مدعیات خود در آثارش از متون اسلامی و معارف عقلی زمانه خود بهره گرفته، درباب خداشناسی رویکردی تنزیهی و حتی سلبی داشته و مواضع اوـ برخلاف دیدگاه رایج‌ـ با آرای اشاعره، کرامیه و اهل حدیث به‌کلی متفاوت بوده و با باورهای معتزله، شیعه و ماتریدیه همسویی بسیار دارد.
Heidari H, Ghorbanpoor H. The Wisdom of Light God’s Essence and Attributes in Hakim Sanāyi’s View. Persian Language and Literature 2015; 23 (78) :47-72 URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-2306-fa.html
حیدری حسین، قربانپور آرانی حسین. حکمت روشنایی: ذات و صفات خداوند در نظرگاه حکیم سنایی. زبان و ادبيات فارسی. 1394; 23 (78) :47-72
صاحب امتیاز و ناشر
