[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: سال 24، شماره 80 - ( مقالات منتشر شده 1395 ) ::
جلد 24 شماره 80 صفحات 63-35 برگشت به فهرست نسخه ها
پرسش و اغراض ثانویه آن در غزلیات سعدی
رحیم افضلی راد 1، عباس ماهیار
1- ، afzalirad1352@gmail.com
چکیده:   (6303 مشاهده)

علمای معانی پرسش را طلب امری می‌دانند که بر گوینده مجهول است و غرض آن را طلب اخبار دانسته‌اند، اما یادآور می‌شوند که گاهی جمله‌های پرسشی بر معانی ثانویه دیگری دلالت می‌کنند. در کتاب‌های معانی اغراض ثانویه جمله‌های پرسشی با اختلاف بیش‌وکم ذکر شده که عمدتاً برپایه جمله‌های قرآن کریم بوده است. متأخران نیز نمونه‌هایی فارسی دربرابر آن اغراض ذکر و به کارکردهای ثانوی دیگری از پرسش اشاره کرده‌اند. سعدی ازجمله شاعرانی است که در غزل به‌طور گسترده از پرسش برای تمهیدات بلاغی سود جسته است. این پژوهش با بررسی و کشف اغراض ثانویه پرسش در غزلیات سعدی نشان می‌دهد که سعدی در غزل برای اظهار کدام اغراض از پرسش بهره گرفته است تا، علاوه‌بر توسعه دانش اغراض ثانویه، بیان کند که اغراض ثانویه جمله‌های پرسشی به همان مواردی محدود نیست که در کتاب‌های معانی قدما و متأخّران آمده است. چون سعدی در غزل از ساختارهای ویژه گفتار برای القای ظرایف معنایی و اهداف بلاغی استفاده کرده است، نگارنده با مطالعه آن به بازاندیشی اغراض ثانویه جمله‌های پرسشی در زبان فارسی می‌پردازد.

پژوهش حاضر برپایه مطالعات کتابخانه‌ای و با روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی صورت گرفته و یافته‌ها براساس تحلیل محتوا بررسی شده است. جامعه آماری پژوهش 714 غزل و حجم نمونه براساس فرمول کرجسی و مورگان 238 غزل است که به‌شیوه تصادفی منظّم انتخاب شد. نتیجه نشان می‌دهد که سعدی به 45 غرض ثانوی در پرسش توجه داشته و اظهار معانی متعدد به‌طور توأمان نیز در یک جمله صورت گرفته است.

واژه‌های کلیدی: پرسش، اغراض ثانویه، غزلیات سعدی
متن کامل [PDF 325 kb]   (2375 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. آق‌اولي، عبدالحسين (بي‌تا) دررالادب. قم: الهجرة.
2. باطني، محمدرضا (1380) توصيف ساختمان دستوري زبان فارسي. تهران: اميرکبير.
3. باقري خليلي، علي‌اکبر و مريم محمودي نوسر (1392) «منظورشناسي جمله‌هاي پرسشي در غزليات سعدي». بهار ادب. سال ششم. شمارة 1: 43-57.
4. باقلاني، ابي‌بکر (1996) اعجاز القرآن. بيروت. البنان: دارالکتب العلميه.
5. پارسا، سيد احمد و دلارام مهدوي (1390) «بررسي نقش‌هاي معنايي ـ منظوري جملات پرسشي در غزليات شمس». زبان و ادبيات فارسي دانشگاه خوارزمي‌. سال نوزدهم. شمارة 71: 30-58.
6. تجليل، جليل (1370) معاني و بيان. تهران: مرکز نشر دانشگاهي.
7. تفتازاني، سعدالدين (بي‌تا) مطول. حاشيه السيد ميرشريف. قم: مکتبة الداوري.
8. تفتازاني، سعدالدين (1409) شرح سعدالمسمي مختصرالمعاني. محقق محمد محي‌الدين عبدالحميد. قم: سيدالشهدا.
9. تقوي، نصرالـله (1363) هنجار گفتار. اصفهان: فرهنگسراي اصفهان.
10. جرجاني، عبدالقاهر (1368) دلايل‌الاعجاز. ترجمة محمد رادمنش. مشهد: آستان قدس رضوي.
11. ديباجي، السيد ابراهيم (1391) بداية‌البلاغه. تهران: سمت.
12. رادوياني، محمدبن عمر (1362) ترجمان‌البلاغه. تصحيح احمد آتش. تهران: اساطير.
13. رجايي، محمدخليل (1379) معالم‌البلاغه. شيراز: دانشگاه شيراز.
14. زاهدي، زين‌الدين (جعفر) (1346) روش گفتار علم‌البلاغه. مشهد: دانشگاه فردوسي.
15. سامرائي، فاضل صالح (1423) معاني‌النحو. مجلدالرابع. قاهره: شرکت العاتک.
16. سارلي، ناصرقلي (1390) «بلاغت خاص سعدي در غزل». در مجموعه مقالات سعدي‌شناسي، دفتر چهاردهم. به‌کوشش کوروش کمالي سروستاني. مرکز سعدي‌شناسي. شيراز: 201-210.
17. سعدي، مصلح‌الدين (1385) غزل‌هاي سعدي. تصحيح غلامحسين يوسفي. تهران: سخن.
18. سکاکي، ابويعقوب (بي‌تا) مفتاح‌العلوم. بيروت. دارالکتب‌العلميه. افست کتابخانه اروميه. قم: گذرخان.
19. سيوطي، جلال‌الدين عبدالرحمن (1380) الاتقان في علوم القرآن. جلد دوم. تهران: فخر دين.
20. شفيعي‌کدکني، محمدرضا (1391) رستاخيز کلمات. تهران: سخن.
21. شميسا، سيروس (1381) بيان و معاني. تهران: فردوس.
22. شيرازي، احمدامين (1368) آيين بلاغت. قم: دفتر تبليغات اسلامي‌ حوزة علميه.
23. صفوي، کوروش (1390) درآمدي بر معني‌شناسي. تهران: سورة مهر.
24. طاهري، حميد (86-87) «سؤال و اغراض ثانوي آن در غزليات حافظ». فصلنامة علوم انساني دانشگاه الزهراء، سال هفدهم و هجدهم، شمارة 68 و 69: 88-118.
25. العاکوب، عيسي علي و علي‌ سعد الشتيوي (1993) الکافي في علوم البلاغه العربيه. قاهره: جامعة‌المفتوحه.
26. علوي‌‌مقدم، محمد و رضا اشرف‌زاده (1386) معاني و بيان. تهران: سمت.
27. علوي يمني، يحيي بن حمزه (بي‌تا) الطراز (المتضمن لاسرار البلاغه و علوم الحقايق الاعجاز). جزء الثالث. بيروت: لبنان، دارالکتب العلميه.
28. کارداني، چنور و تيمور مالمير (1388) «بررسي نقش‌هاي معنايي جملات پرسشي و امري در قصايد خاقاني». کاوش‌نامه. سال دهم. شمارة 19: 123-152.
29. کزازي، ميرجلال‌الد‌ين (1370) زيباشناسي سخن پارسي 2 (معاني). تهران: مرکز.
30. مازندراني، محمدبن محمد صالح (1376) انوارالبلاغه. به‌کوشش محمدعلي غلامي‌نژاد. تهران: قبله.
31. ناتل خانلري، پرويز (1380) دستور زبان فارسي. تهران: توس.
32. همايي، جلال‌الدين (1373) معاني و بيان. به‌کوشش ماهدخت بانو همايي. تهران: هما.
33. همايي، جلال‌الدين (1376) فنون بلاغت و صناعات ادبي. تهران: هما.
34. يوسفي، غلامحسين (1385) غزل‌هاي سعدي. به‌اهتمام پرويز اتابکي و دستياري بانو رفعت صفي‌نيا. تهران: سمت.
35. يول، جرج (1391) کاربردشناسي زبان. ترجمة محمد عموزاده مهديرجي و منوچهر توانگر. تهران: سمت.
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Afzali Rad R, Mahyar A. Interrogations and Their Secondary Purposes in Saadi's Ghazals. Persian Language and Literature 2016; 24 (80) :35-63
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-2605-fa.html

افضلی راد رحیم، ماهیار عباس. پرسش و اغراض ثانویه آن در غزلیات سعدی. زبان و ادبيات فارسی. 1395; 24 (80) :35-63

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-2605-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 24، شماره 80 - ( مقالات منتشر شده 1395 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.13 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4642