:: سال 28، شماره 88 - ( 4-1399 ) ::
جلد 28 شماره 88 صفحات 87-63 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی عوامل انسجام متن در شواهدی از حدیقه‌الحقیقه سنایی
منوچهر اکبری 1، سارا مشایخی2
1- دانشگاه تهران ، makbari@ut.ac.ir
2- دانشگاه تهران
چکیده:   (2720 مشاهده)
بررسی انسجام متن ابزاری زبان‌شناختی برای درک ساختار آثار ادبی فارسی مبتنی بر توصیفات عینی و دقیق و بر مبنای الگویی واحد است. در این مقاله ابیاتی از حدیقه سنایی با استفاده از نظریه انسجام متن هلیدی و حسن در زبان‌شناسی ساختگرا بررسی و نتایج آن به‌صورت نمودارهای کمّی ارائه شده است. از این دیدگاه، انسجام عوامل دستوری، واژگانی و پیوندی دارد و هرکدام از این عوامل دربردارنده عوامل جزئی‌تر هستند. هدف این مقاله بررسی هریک از این عوامل انسجام در حدیقه سنایی است. روش پژوهش توصیفی است و هرکدام از عوامل انسجام با ذکر نمونه بیت و بسامد تکرار تحت بررسی قرار می‌گیرد. نتیجه نشان می‌دهد که در میان گونه‌های متنوع انسجام، انسجام واژگانی، به‌خصوص تضاد، و انسجام پیوندی، به‌ویژه ارتباط سببی یا علّی، بیشترین تأثیر را در پیوستگی و یک‌پارچگی بیت‌های حدیقه به خود اختصاص داده است.
 
واژه‌های کلیدی: سنایی، حدیقه، انسجام دستوری، انسجام واژگانی، انسجام معنایی
متن کامل [PDF 5678 kb]   (618 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: نقد ادبی
فهرست منابع
1. قرآن کريم (1384) ترجمة محمدکاظم معزي. قم: صابرين.
2. آقاگل‌زاده، فردوس و علي افخمي (1383) «زبان‌شناسي متن و رويکردهاي آن». مجلة زبان‌شناسي. سال نوزدهم. شمارة 1: 89-103.
3. احمدي، بابک (1396) ساختار و تأويل متن. چاپ نوزدهم. تهران: مرکز.
4. اميري خراساني، احمد و حليمه علي‌نژاد (1394) «بررسي عناصر انسجام متن در نفثة‌المصدور براساس نظرية هاليدي و حسن». متن‌پژوهي ادبي. سال نوزدهم. شمارة 63: 7-32.
5. تودوروف، تزوتان (1396) بوطيقاي ساختارگرا. ترجمة محمد نبوي. چاپ پنجم. تهران: آگه.
6. درّي، زهرا (1392) شرح دشواري‌هايي از حديقه‌الحقيقه سنايي. تهران: زوار.
7. سارلي، ناصرقلي و طاهره ايشاني (1390) «نظرية انسجام و هماهنگي انسجامي و کاربست آن در يک داستان کمينة فارسي (قصة نردبان)». زبان‌‌پژوهي. شمارة 4: 77-51.
8. سنايي، ابوالمجد مجدودبن‌آدم (1359) حديقه‌الحقيقه. تصحيح مدرس رضوي. تهران: دانشگاه تهران.
9. صفوي، کوروش (1394) از زبان‌شناسي به ادبيات. جلد اول. چاپ پنجم. تهران: سورة مهر.
10. فتوحي، محمود (1392) سبک‌شناسي نظريه‌ها، رويکردها و روش‌ها. چاپ دوم. تهران: سخن.
11. فروزنده، مسعود و امين بني‌طالبي (1393) «ابزارهاي آفرينندة انسجام متني و پيوستارهاي بلاغي در ويس و رامين». شعرپژوهي (بوستان ادب). دانشگاه شيراز. سال ششم. شمارة 20: 134-107.
12. لطفي‌پور ساعدي، کاظم (1371) «درآمدي به سخن‌کاوي». مجلة زبان‌شناسي. سال نهم. شمارة 1: 39-9.
13. نبوي، محمد و مهران مهاجر (1393) به‌سوي زبان‌شناسي شعر. تهران: آگه.
14. هليدي، مايکل و رقيه حسن (1393) زبان، بافت و متن. ترجمة مجتبي منشي‌زاده و طاهره ايشاني. تهران: علمي.
15. Persian References in English
16. The Holy Quran (2005) Trans by Moezi. Ghom: Saberin.
17. Aghagolzadeh , F.& A. Afkhami (2004) “The Text Linguistic and It’s Approachs”. Iranian Journal of Linguistics. Yr.19. No.1. Pp: 89-103 [In Persian]
18. Ahmadi, B (2017) The Text Structure and Textural Interpretation. 19Pr Tehran: Markaz [In Persian]
19. Amiri Khorasani, A. & Alinezhad, H (2015) “The Analysis of Cohesion Factors in Nafthat al-Masdur According to Halliday and Hassan Theory”. Literary Text Research. Yr.19. No.63. pp.7-32 [In Persian]
20. Dorri, Z (2013) The Explanation of Difficulties of Sanai’s Hadiqat –ol- Haqiqat. Tehran: Zavvar [In Persian]
21. Foroozandeh. M. & A. Banitalebi (2014) “The Creator Tools of Cohesion and Rhetorical Continuity in Vis and Ramin”. Boostan Adab. Shiraz University Press. Yr.6. No.2. pp.107-134 [In Persian]
22. Fotouhi , M (2013) Stylistics. 2nd ed. Tehran: Sokhan [In Persian]
23. Halliday, M. A. K. & Hasan, R (2014) Language, Context, and Text. Trans by Monshizade , M. & Ishany, T. Tehran: Elmi [In Persian]
24. Lotfipour Saedi, K (1992) “Introduction to Discourse Analysis”. Iranian Journal of Linguistics. Yr.9. No.1. pp.9-39 [In Persian]
25. Nabavi, M. & M. Mohajer (2014) To Poetry Linguistics. Tehran: Agah [In Persian]
26. Safavi, K (2015) From Linguistics to Literature. 1 vol. 5th ed. Tehran: Soore-ye Mehr [In Persian]
27. Sanai, A.M.A (1980) Hadiqat –ol- Haqiqat. Modarres Razavi, M.T. (Emend).Tehran: Tehran University Press [In Persian]
28. Sarli, N. GH. & T. Ishany (2011) “Coherence and Cohesive Harmony Theory and Apply of That in One of The Literature Minimal Story (Ladder Story)”. Language Research. No.4. Alzahra University Press. Pp. 51-77 [In Persian]
29. Todorov, T (2017) Structuralist Poetics. Trans by Nabavi, M. 5th ed. Tehran: Agah [In Persian]



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 28، شماره 88 - ( 4-1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها