:: سال 29، شماره 91 - ( 9-1400 ) ::
جلد 29 شماره 91 صفحات 235-215 برگشت به فهرست نسخه ها
تحلیل جامعه شناختی اشعار احمد شاملو با استفاده از نظریه «عمل» پیر بوردیو
زهره فلاحی1 ، احمد خیالی خطیبی 2، محمدصادق فربد1
1- دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی
2- دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی ، ahmadkhatibi840@yahoo.com
چکیده:   (2155 مشاهده)
رابطه جامعه و ادبیات دوسویه است؛ به¬طوری‌که هریک بر دیگری اثر می¬گذارد. بوردیو در نظریه عمل به تعامل ادبیات و جامعه و تأثیر متقابل آن‌¬دو بر یکدیگر پرداخته است. در مقاله حاضر، با هدف تحلیل جامعه¬شناختی اشعار احمد شاملو با استفاده از نظریه «عمل» پیر بوردیو، سه رکن منش، میدان و کنش در تحلیل اساس قرار داده شده تا طرز تفکر و نوع عملکرد این شاعر نوپرداز معاصر روشن شود. نوع تحقیق در این نوشته، ازحیث ماهیت و روش، توصیفی‌-تحلیلی و براساس هدف، بنیادی‌-نظری است. یافته¬های تحقیق حاکی از آن است که ذهنیت شاعر، که برمبنای نوع تربیت فردی و اجتماعی در خانواده و جامعه شکل گرفته، مَنشی ثابت و پایدار است و با ذائقه (منش) خاصی که دارد، در مواجهه با قدرت حاکم (میدان)، به میزان برخورداری از سرمایه¬های موجود، سبک زندگی را انتخاب می¬کند و با توجه به جایگاهی (قطب استقلال) که در آن قرار می¬گیرد، در اثر تضاد دیالکتیکی (بین منش و میدان)، موضعی سخت و به¬شدت منفی می‌گیرد و کنش¬های متفاوتی نشان می¬دهد که برآیند آن سرودن اشعار سیاسی‌ـ‌اجتماعی و در مرتبه اعلی، نوآوری در زیر¬میدان تولید شعر فارسی است.
واژه‌های کلیدی: شعر معاصر، شاملو، نوآوری، بوردیو، نظریه عمل
متن کامل [PDF 5556 kb]   (564 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. اسکارپيت، روبر (1392) جامعه¬شناسي ادبيات. ترجمة مرتضي کتبي. چاپ يازدهم. تهران: سمت.
2. اسماعيلي، حميدرضا (1390) انقلاب و فرهنگ سياسي ايران. تهران: مهر.
3. اشرف، احمد، و علي بنوعزيزي (1393) طبقات اجتماعي، دولت و انقلاب در ايران. ترجمة سهيلا ترابي فارساني. چاپ سوم. تهران: نيلوفر.
4. بورديو، پير (1396) نظرية کنش. ترجمة مرتضي مرديها. چاپ هفتم. تهران: نقش‌ونگار.
5. پارسانسب، محمد (1396) جامعه¬شناسي ادبيات فارسي. چاپ چهارم. تهران: سمت.
6. پرستش، شهرام (1388) «بررسي ساختاري زيرميدان توليد شعر در ايران». جامعه¬شناسي هنر و ادبيات. شمارة 1: 23-38.
7. پرستش، شهرام (1390) روايت نابودي ناب. تهران: ثالث.
8. جمشيديها، غلامرضا، و شهرام پرستش (1386) «ديالکتيک منش و ميدان در نظرية عمل پير بورديو». نامة علوم اجتماعي. شمارة 30: 1-32.
9. حقوقي، محمد (1387) شعر زمان ما. تهران: نگاه.
10. روحاني، حسن (1388) «درآمدي بر نظرية سرماية فرهنگي». راهبرد. سال هجدهم. شمارة 53: 36-5.
11. سارتر، ژان پل (1348) ادبيات چيست؟ ترجمة ابوالحسن نجفي و مصطفي رحيمي. تهران: زمان.
12. سرکيسيان، آيدا (1381) بامداد هميشه. تهران: نگاه.
13. سلاجقه، پروين (1387) اميرزادة کاشي¬ها. چاپ دوم. تهران: مرواريد.
14. شاملو، احمد (1387) مجموعه آثار "دفتر يکم: شعرها". چاپ هشتم. تهران: نگاه.
15. شفيعي‌کدکني، محمدرضا (1376) تازيانه¬هاي سلوک. چاپ دوم. تهران: آگاه.
16. شميسا، سيروس (1383) راهنماي ادبيات معاصر. تهران: ميترا.
17. شويره، کريستين، و اوليويه فونتن (1385) واژگان پير بورديو. ترجمة مرتضي کتبي. تهران: ني.
18. فاضلي، محمد (1386) جامعه‌شناسي مصرف موسيقي. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
19. فلاحت‌خواه، فرهاد (1385) «مروري بر انديشة احمد شاملو». ادبيات فارسي. شمارة 5: 57-76.
20. گرنفل، مايکل (1393) مفاهيم کليدي پير بورديو. ترجمة محمدمهدي لبيبي. چاپ دوم. تهران: افکار.
21. مرتضوي، سيداحمد؛ ايرج ساعي ارسي، و سعيد معدني (1396) «بررسي بازتاب ستيز اجتماعي در اشعار احمد شاملو با مفاهيم جامعه‌شناسی يورگن هابر ماس». علوم اجتماعی. شمارة 79: 235-268.
22. هابرماس، يورگن (1377) «نظرية کنش ارتباطي». ترجمة ابراهيم سلطاني. مجلة کيان. سال هشتم. شمارة 45: 157-159.



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 29، شماره 91 - ( 9-1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها