|
ساخت دستوری اضافه( مضاف و مضاف الیه) در مثنوی مولانا
|
محمد پاک نهاد   |
| دانشگاه فرهنگیان ، mpaknahad7@yahoo.com |
|
|
چکیده: (1194 مشاهده) |
اگر با کمک دستور به سراغ متون گذشته برویم قطعاً در فهم و تفسیر متون ما نقش چشمگیری دارد. «اضافه» هم شاید به دور از این مشکلات نباشد. البته هدف عمده این مقاله، شناخت اضافه و تحلیل آن از منظر دستور تاریخی بر اساس مثنوی است تا مواردی از سبک و سیاق و راز جذابیت و وجه تمایز آن از سایر آثار مشخصگردد. اضافه و ارتباط بین مضاف و مضافالیه و چگونگی ارتباط و شکلگیری وابسته اضافی، مباحثی است که بهطور دقیق به آنها پرداخته شدهاست. روش این پژوهش، توصیفی – تحلیلی از نوع مطالعۀ موردی است. جامعۀ هدف، ششدفتر مثنوی بوده و دادهها بر اساس مطالعات کتابخانهای گردآوری شده است. هر چند روش این پژوهش، توصیفی - تحلیلی است و نگارنده تصویری روشن و دقیق از گروههای اسمی با وابسته اضافی در ششدفتر مثنوی فراهمنموده و گزارش معناداری از ویژگیهای زبانی آن ارائه مینماید اما در جای خود پژوهشی کیفی است؛ زیرا پژوهشگر سعیکرده تا در این تقسیمبندی نکتههای بدیعی ارائه و بسیاری از بخشها را آن قدر تکرارکند تا به نتیجهای درست و منطقی دستیابد. خلاصهاینکه در پرتو این مطالعه، کاربرد اضافه و نقشنمای آن و شکلهای اضافه در جمله های مثنوی معین میشود؛ ارتباطهای گوناگون مضاف و مضافالیه با واژگان و ترکیبات خاص و دلخواه مولانا روشن میگردد؛ در نهایت، چگونگی فک و وصل اضافه و الگوهای گروه اسمی ازجمله مواردی است که سبک و سیاق مثنوی و مولانا را نشان میدهد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: ساخت دستوری، اضافه، ارتباط معنایی، فک و وصل اضافه، الگوهای صرفی و نحوی |
|
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
دستور زبان فارسی
|
|
|
|
|
|
