:: سال 18، شماره 68 - ( 4-1389 ) ::
جلد 18 شماره 68 صفحات 209-185 برگشت به فهرست نسخه ها
بازنگری مبحث قصر در منابع فارسی علم معانی
سید علی اصغر میرباقری فرد 1، سید مرتضی هاشمی2 ، حکمت‌الله صفری فروشانی3
1- استاد دانشگاه اصفهان
2- استادیار دانشگاه اصفهان
3- دانشجوی دانشگاه اصفهان
چکیده:   (5990 مشاهده)

این مقاله بر آن است تا نشان دهد مبحث «قصر» در منابع فارسی علم معانی چندان به سامان و منسجم نیست. در این آثار مرز میان جمله‌های مقصور ادبی تعیین‌نشده است؛ علاوه بر این، تقسیم‌بندی‌های آن بر اساس اشراف و تسلط خواننده بر قصد متکلم یا مخاطب شکل می‌گیرد. نگارنده در این مقاله با نقد و تقسیم‌بندی‌های سه‌گانه کتاب‌های معانی نتیجه می‌گیرد که جملات مقصور حقیقی و غیرادعایی باید در حیطه‌ زبان و جملات غیرحقیقی و ادعایی باید در حوزه ادبیات بررسی شود و همچنین تغییر در لحن خواندن یا شدت تلفظ کلمات، موصوف و صفت یا صفت و موصوف آن را تعیین می‌کند و در تبیین قصرهای «افراد، قلب، تعیین» شناخت مخاطب بسیار ضروری است. نهایتاً اینکه جایگاه جملات مقصور در ذیل انواع جمله و مقاصد ثانوی آن مشخص نشده است. در پایان پیشنهاد می‌شود که در آموزش یا تجزیه و تحلیل مبحث قصر پنج عنوان «موضوع‌شناسی، ادبیت‌شناسی، مخاطب‌شناسی، جمله‌شناسی و غرض‌شناسی» در نظر گرفته شود.

واژه‌های کلیدی: علم معانی، قصر، تقسیم‌بندی‌های سه‌گانه، خبری مقصور، انشایی مقصور، مقاصد ثانوی
متن کامل [PDF 238 kb]   (1115 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي |


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 18، شماره 68 - ( 4-1389 ) برگشت به فهرست نسخه ها