|
|
|
|
جستجو در مقالات منتشر شده |
|
|
4 نتیجه برای خوئینی
عصمت خوئینی، جلد 14، شماره 53 - ( 6-1385 )
چکیده
هدف مقاله حاضر آن است تا نشان دهد مبحث «اسم جامد و مشتق» در دستور زبان فارسی، الگوبرداری نادرستی از قواعد زبان عربی بوده و منطبق با ساختمان زبان فارسی نیست؛ زیرا فارسی از گروه زبانهای ترکیبی است و عربی از گروه زبانهای اشتقاقی. مؤلف با نقد سه دیدگاه متناقض دستورنویسان فارسی در باره اشتقاق، نتیجه میگیرد که مبحث اشتقاق در فارسی محدود به «اسم» نیست، بلکه دیگر انواع کلمه نیز ساخت اشتقاقی دارند. در پایان پیشنهاد میکند، با گسترش دامنه اشتقاق به حوزه کلمات مرکب، تمام کلماتی که دستوریان مشتق شمردهاند زیر مجموعه کلمات مرکب به حساب آید و کلمات مرکب به دو گروه: مشتق و غیر مشتق، تقسیم شود.
محمدباقر وزیری زاده، عصمت خوئینی، جلد 20، شماره 72 - ( 3-1391 )
چکیده
گروههای اسمی وابستگی از اقسام اصلی و مهم گروههای اسمی است. این گروهها از نظر انواع و اقسام دامنه گستردهای دارند. ما این قسم گروه اسمی را از منظر دستور زبان تاریخی در تمام کتاب تاریخ بلعمی (مصحَّح ملکﺍلشّعراء بهار، چاپ دوجلدی سال 1353) ـکه از نخستین آثار بازمانده زبان فارسی دری استـ بررسی کردهایم؛ یعنی تنها به مسائلی از آن اشاره کردهایم که صوراً یا معناً جنبه تاریخی دارند و خصوصیت سبکی نیز برای متن یادشده بهشمار میروند.
ساختار و روش بررسی بر مبنای تعاریف و تقسیمبندیها و دیگر مطالبی است که زندهیاد فرشیدورد درباره این گروههای اسمی به تفصیل آوردهاند و البته از کتابهای دستور دیگران نیز ـ اگر مطالبی متناسب با بحث داشتهاند ـ بهره گرفتهایم.
هدف از نگارش این مقاله شناخت دقیق تاریخی (متنبنیاد) از گروه اسمی وابستگی است که از مسائل جزئی دخیل در نحو و از پرکاربردترین گروههای نحوی در کلام هستند. تحقیق علمی یک موضوع خاص دستوری در یک متن مشخص گامی است در جهت غنای دستور زبان تاریخی دورهای و نیز کمک به فهم معانی متون قدیم. همچنین سعی کردهایم تا جایی که ممکن است مطالب را با زبان علمی و ساده برای خوانندگان روشن سازیم.
عصمت خوئینی، مهدی کبکی، جلد 24، شماره 81 - ( مقالات منتشر شده 1395 )
چکیده
شعر پس از انقلاب اسلامی را به جریانهای متفاوتی میتوان تقسیم کرد: یکی از این جریانهای مهم شعر پیشرو با شخصیت شناختهشده آن رضا براهنی است، شاعری که با انتشار مجموعه شعر خطاب به پروانهها و تبیین اندیشههای ادبی خود در مقالات مختلف، به یکی از شاعران و نظریهپردازان تأثیرگذار پس از انقلاب تبدیل شد. براهنی در نظریه شعری خود، که با نام "زبانیت" شهرت یافته است، بهدنبال چندزبانیکردن شعر، تعدد فرم و زبان، پاشیدگی معنا، پاشیدگی روایت، پاشیدگی دستور زبان، صورتگرایی و پاشیدگی توصیف است.
مقاله حاضر به بررسی نوآوریها و هنجارگریزیهای صرفی و نحوی در مجموعه خطاب به پروانهها میپردازد و نشان میدهد که هنجارگریزیهای صرفی شاعر در این مجموعه اغلب با موفقیت همراه بوده است. براهنی با دستکاری در ساختهای صرفی زبان، بیآنکه ساختار صرفی کلمات را متلاشی سازد، موفق به خلق واژگان جدید میشود، اما در بخش نحو، موفقیتی حاصل نمیکند؛ زیرا با متلاشیکردن قواعد حاکم بر جمله ارتباط خواننده را با شعر قطع میکند.
0 زهره امانی، 0 عصمت خوئینی قزلجه، جلد 30، شماره 93 - ( 11-1401 )
چکیده
بخش بزرگی از گیرایی کلام مولانا به شیوه بیان و نحو کلام او مربوط میشود که بسیاری از رمزهای آن همچنان پوشیده مانده است. برای کشف این زیباییها، هیچ راهی جز تحلیل جزئینگرانه زبان او وجود ندارد. در پژوهش حاضر، نگارندگان با بررسی بسامد و کارکرد نحوی جملات ساده و مرکب مثنوی یکی از عوامل انسجام متن را واکاوی میکنند.
این تحقیق برمبنای 1372 بیت آغاز دفتر اول مثنوی انجام شده و شیوه کار مبتنی بر روش آماری و تجزیه و تحلیل ساختاری و طبقهبندی جملات است. از این بررسی نتایج درخور توجهی درباره ارتباط تنگاتنگ محتوای متن با ساختمان جملهها بهدست آمده است. طبق بررسیهای بهعملآمده، بسامد کاربرد جملههای مرکب نسبت به جملههای ساده بیشتر است و از میان انواع جملههای مرکب، جملههایی که از الگوی «پایه+پیرو» تشکیل شدهاند بسامد بیشتری دارند. این طرز جملهبندی مثنوی سبب انسجام متن شده است و بستر مناسبی برای محتوای آموزشی مثنوی فراهم آورده است. بهعلاوه، با این بررسی مشخص شد که مولانا در دریافت معنای جملههای مرکب مخاطب خود را فعالانه شرکت میدهد، بهطوریکه گاه حرف ربط را از ساختمان جمله حذف کرده و به خواننده اجازه داده است که براساس گزینش هریک از دو جمله پایه یا پیرو، حرف ربط مناسب را خود برگزیند، یا در جملههای مرکب پیچیده، یک جمله همزمان دو نقشِ پایه و پیرو را دارد؛ بهاینمعنی که نسبت به جمله پیش و پس از خود، نقش آن متفاوت میشود.
|
|
|
|
|
|