|
|
|
|
جستجو در مقالات منتشر شده |
|
|
2 نتیجه برای ادبیات عرفانی
علیرضا مظفری، بهمن نزهت، محمد احسانی، سال 27، شماره 86 - ( 4-1398 )
چکیده
ازآنجاکه روح انسان تعالیطلب است، پیوسته درصدد کشف نادانستهها برمیآید؛ بنابراین، ابزارهایی را جستوجو میکند تا به زندگی بهتر دست یابد و در پی ایجاد شهر آرمانی یا مدینه فاضله، ناکجاآباد، جهان مطلوب و... است.
صوفیه بهنسبت دیگر اقشار جامعه با واقعیتهای اجتماعی و بومی خود مأنوستر بودند و جامعه را پر از کاستی میدیدند و بر آن بودند که با شناخت جامعه موجود و درک کاستیها و نارساییهای آن، انسان را به جهان مطلوب رهنمون شوند.
تلقی عارفانی چون سنایی، عطار و مولوی از آرمانشهر، با برداشت فلاسفه و متشرعان از آن تفاوتهای بنیادین دارد. در پی این مهم، همواره اندیشمندان، شاعران و نویسندگان ویژگیهایی را برای آرمانشهر برشمردهاند که اگرچه اشتراکهایی با هم دارند، در برخی مختصات متفاوتاند.
در این جستار سعی شده است با روش توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر بررسی مهمترین آثار ادبی قرنهای ششم و هفتم هجری، سیر تحول مفهوم آرمانشهر در آثار بزرگان شعر عرفانی فارسی بررسی شود تا ازیکسو ویژگیهای هر یک از آرمانشهرها مشخص شود و از جانبی دیگر، تفاوت و تمایز هر یک از آنها ـ با توجه به ویژگیهای سیاسیـ اجتماعی آن دوران نمایانده شود.
- جواد رحمان دوست، دکتر محمد بهنام فر، دکتر کلثوم قربانی جویباری، دکتر مراد علی واعظی، سال 32، شماره 96 - ( 2-1403 )
چکیده
انسان از دیدگاه عرفان، حکم مسافری را دارد که مدّت زمانی در این دنیا مهمان است و سرانجام به موطن اصلی خویش بازمیگردد. این دیدگاه بیانگر اهمیّت مقولۀ سفر در تعالیم و ادبیّات عرفانی است. اهل عرفان با تأسّی از قرآن مجید به دونوعِ سیر در آفاق و سیر در انفس اعتقاد دارند. عارف در دیدگاه آفاقی وجود مطلق خداوند را در آیینۀ هستی میبیند. او در سیر آفاقی خود نه تنها با چشم سَر به مشاهدۀ مناظر جهان ظاهر مینشیند، بلکه با چشم دل و سیر در انفس، در پسِ پردۀ موجودات، به مشاهدۀ حقیقت آفرینش میپردازد. سیر آفاق و انفس در اندیشه و آثار مولوی و به ویژه در فیهمافیه مورد توجّه قرار گرفته است. مولانا در فیهمافیه سیر آفاق را مقدّمۀ سیر انفس دانسته و با مطرحکردن برداشتهای عرفانی خود از سیر آفاقی و عناصر آن، سیر انفسی را متذکّر شده است. در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانهای و به شیوۀ توصیفی – تحلیلی، موضوع سیر آفاقی و تفسیرهای عرفانی مولوی از آن در فیهمافیه بررسی شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که در فیهمافیه سیر آفاقی و انفسی، نقش مهمّی در تبیین آموزههای عرفانی مولانا دارد وبخش قابل توجّهی از مثالها و تمثیلاتی که در این کتاب و در جهت ملموس ساختن معانی عرفانی و شناخت راه حق مطرح شده، مربوط به سیر آفاق و انفس است.
|
|
|
|
|
|