|
|
|
|
جستجو در مقالات منتشر شده |
|
|
2 نتیجه برای نشانهشناسی اجتماعی
عفت نقابی، کلثوم قربانی جویباری، جلد 18، شماره 67 - ( 2-1389 )
چکیده
تهران مخوف اثر مشفق کاظمی اولین رمان اجتماعی ایران دانسته شده است؛ در این مقاله تلاش کردهایم نشانههای اجتماعی این رمان را از منظر علم نشانهشناسی تبیین کنیم و به این پرسشها پاسخ دهیم که نشانههای این رمان به چه نظامهای طبقاتی دلالت دارد؟ و آیا این نشانهها ایدئولوژیکی هستند؟ به این منظور ابتدا به تعریف علم نشانهشناسی و نشانهشناسی اجتماعی پرداختهایم و سپس جلوههای مختلف نشانههای اجتماعی تهران مخوف را در حوزههایی همچون نشانههای هویت، آداب و معاشرت بررسی کردهایم و به این نتایج رسیدهایم که کاظمی به عنوان نویسنده رمان اجتماعی دوره اولیه، بهخوبی از نشانهها بهره گرفته و با بهکارگیری درست آنها توانسته ضمن نمایش اوضاع نابهسامان اجتماعی نظیر اختلاف طبقاتی، نظام دوقطبی، ضعیفکشی و... مفهوم ایدئولوژیکی این نشانهها را بهوضوح نشان دهد و همچنین با تقابل دو نظام نشانهای متفاوت فقیر و غنی جنبههای خوفناک تهران اواخر عصر قاجار را به نمایش بگذارد.
عفت نقابی، مهناز اکبری، جلد 28، شماره 88 - ( 4-1399 )
چکیده
نشانهشناسی یکی از رویکردهای پژوهشی است که به بررسی نشانهها در جهت درک معانی نهفته در متن میپردازد. این رویکرد که از زبانشناسی، جامعهشناسی، نقد ادبی و... بهره میگیرد، روشی کارآمد برای تجزیه و تحلیل است. تحلیل نشانهشناختی سفرنامهها فرصتی برای خوانشی تازه و فهم بهتر از آنها فراهم میکند. بهعلاوه، میتواند نقش سفرنامهها را در ترسیم و بازنمایی اوضاع اجتماعی و فرهنگی جوامع روشن کند. در این مقاله تلاش شده است تا با بررسی نشانههای اجتماعی سفرنامه حاج سیاح، که طولانیترین سفرنامه یک فرد عادی ازلحاظ بعد زمانی و مکانی در عصر ناصری است، با استفاده از نشانهشناسی پیر گیرو، زوایای پنهانی از هویت، فرهنگ و آداب و رسوم اجتماعی سرزمینهای سیاحتشده روشن شود. این پژوهش، که با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام گرفته است، به مقایسه و گاه نشاندادن تقابل فرهنگ ایرانی ـ اسلامی با فرهنگ اروپایی و تقابل انسانها با خود و نیز با محیط زندگی میپردازد. یافتهها نشان میدهد که مسائل و اعتقادات دینی، بهمثابه یکی از نشانههای هویت، مهمترین دغدغه نویسنده است که هم در داخل و هم در خارج از ایران با دیدی نقادانه بدان پرداخته است. توجه بیش از حد او به مکانهای مقدس همچون مساجد، معابد و کلیساها حاکی از هویت دینی او در جایگاه طلبهای جوان است.
|
|
|
|
|
|