امروزه در دنیای فارغ از ساختارهای مرزی، سیستم های پیچیده و غیرخطی سکونتگاهی شهرها با مخاطرات متعددی روبرو هستند و قابلیت پیشبینی پایینی دارند که در این میان، زلزله بارزترین آنهاست. در منطقه شمال غرب ایران، شهر زنجان در محاصره سه گسل خطرناک زنجان در شمال، سلطانیه در جنوب و گسل بیاتلر در غرب قرار دارد. این مقاله با شناسایی شاخصها و عوامل مؤثر، میزان تابآوری کالبدی نواحی شهری زنجان را در برابر زلزله مورد ارزیابی قرار میدهد. دادههای بهکاررفته، براساس معیارهای مؤثر در ارزیابی تابآوری شامل: کیفیت بنا، مصالح بنا (نوع سازه)، نمای بنا، عمر بنا، دانهبندی ساختمان، سطح تراکم ساختمان و سازگاری کاربری، با استفاده از مدل تصمیمگیری چند معیاره تودیم، تحلیل گردیدهاند. نتایج حاصل از مطالعه نشان میدهد که با توجه به معیارهای ارزیابی تابآوری کالبدی در ۲۵ ناحیه شهری زنجان، غالباً قسمتهای شمالی، شرقی و شمال شرقی از تابآوری بالایی برخوردار هستند. یعنی نواحی منطبق بر بافت جدید و نسبتاً جدید شهری با 25103 نفر جمعیت بهعنوان ارزیابی کاملاً تاب آور و نواحی منطبق بر بافت قدیم، فرسوده و غیررسمی در جهات جنوب، جنوب غرب و شمال غرب مانند اسلامآباد، ترانس و بیسیم، فاطمیه، مسجد یری و دباغلار جمعاً با 107267 نفر جمعیت با تابآوری بسیار ضعیف شناخته شدند. این در حالی است که مطابق آمارنامه جمعیتی ۱۳۹۲، این نواحی جزو پرجمعیتترین قسمتهای شهر به شمار میروند. با توجه به بحث فوق و خطوط گسل زلزله که از دو طرف شهر زنجان عبور میکند بایستی اقدامات استحکامی و امنیتی در سطح بسیار بالایی هم در مسیر شریانهای زیرساختی و هم عناصر کالبدی به اجرا درآید و بهویژه در توسعه درونزای شهری بایستی مقاومسازی براساس مقررات ساختمانی استاندارد ۲۸۰۰ و ساختار جغرافیایی منطقه انجام پذیرد.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |