دوره 3، شماره 4 - ( 10-1395 )
جلد 3 شماره 4 صفحات 34-13 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
balyani S, khosravi Y, abbasi semnani A. Zoning of Rain hazards of drought and flood emphasis on population centers in Helle and Mond basins. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards 2017; 3 (4) :13-34
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2649-fa.html
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2649-fa.html
بلیانی سعید، خسروی یونس، عباسی سمنانی علیرضا. پهنه بندی مخاطرات بارشی منجر به خشکسالی و سیل در حوضه های آبریز حله و مند . تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. 1395; 3 (4) :13-34
1- ، khosravi@znu.ac.ir
چکیده: (9090 مشاهده)
خطر، منشاء آسیب بالقوه یا موقعیتی برای ایجاد خسارت است، بنابراین شناسایی پهنههای مواجه با مخاطرات امری لازم برای برنامهریزی محیطی یا آمایش سرزمین است. منظور از مخاطره، عموماً ویژگی های کالبدی است که منجر به حوادث غیر مترقبهمیشود.به عنوان مثال گسلهای فعال، آتش فشانها، مناطق سیل خیر و اراضی مستعد اشتعال همگی جزو مخاطرات طبیعی هستند. لذا توجه به شرایط خطرپذیری مخاطرات اقلیمی در مناطق مسکونی با توجه به جمعیتهای شهری و روستایی لازمه برنامهریزی محیطی میباشد. با توجه به این مهم در این تحقیق نخست تلاش شده است تا با استفاده از آمار ایستگاههای باران سنجی و سینوپتیک حوضههای آبریز حله و مند طی یک دوره آماری 20 ساله (1371-1390)، شاخص خشکسالی SPI در منطقه مورد مطالعه محاسبه شود. سپس از لایههای رقومی پهنه های سیلابی، مجموع متوسط بارندگی و مجموع تبخیر و تعرق سالانه برای ارزیابی پهنههای با خطر رخداد سیلاب استفاده شده است.در این راستا از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و منطق( Fuzzy)- مناطق با خطر رخداد پهنه های سیلاب و خشکسالی، و تبخیر و تعرق سالانه در سطح منطقه مورد مطالعه، پهنه بندی و شناسایی شدند. با توجه به نقشه نهایی آسیبپذیری مشخص شد که مناطق همجوار و خصوصا شهرهای واقع در کنار سواحل خلیج فارس در غرب،شمال غرب و جنوب حوضه های آبریز حله و مند دارای بیشترین آسیب پذیری بوده و مناطق شرق و شمال شرق منطقه مورد مطالعه و مراکز جمعیتی آنها، از کمترین آسیب پذیری برخوردار هستند.
فهرست منابع
1. اصفهانی، محمدمهدی. 1372. تغذیه و امدادهای غذایی در دشواری‌ها و بلایا، دفتر مطالعات و برنامهریزی شهر تهران. اولین کنفرانس مخاطرات طبیعی شهری.
2. بلیانی، سعید و محمد سلیقه .1395. تحلیل و استخراج الگوهای جوی منجر به بارش های سنگین روزانه منطقه شمالی خلیج فارس مطالعه موردی: حوضه های آبریز حله و مند. نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 2: 79-98.
3. بلیانی، یدالله. 1388. بررسی شرایط اقلیمی کشت گندم دیم در استان فارس. پایان کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان.
4. بیضایی، وحید و حسین محمدی. 1382. بررسی اثرات خشکسالی‌های اخیر بر منابع آب زیرزمینی دشت نیشابور. پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران.
5. حبیبی،کیومرث. 1389. بهسازی و نوسازی بافت‌های کهن شهری. چاپ دوم. انتشارات انتخاب، تهران.
6. حیدری، حسن و رشید سعیدآبادی. 1386. ناحیه‌بندی سوز باد شمال غرب و غرب ایران. پژوهش‌های جغرافیایی، 62: 93-107.
7. خالدی، شهریار. 1380. بلایای طبیعی. چاپ اول. انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
8. رامشت، حسین .1384. نقشه‌های ژئومورفولوژی نمادها و مجازها. چاپ اول. سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، تهران.
9. رستگار، محمد علی. 1371. دیمکاری. چاپ اول. انتشارات برهمند، تهران.
10. سلیقه، محمد؛ حسین عساکره؛ محمد حسین ناصر زاده و یدالله بلیانی. 1394. تحلیل روند و چرخه های سری زمانی بارش سالانه حوضههای آبریز حله و مند. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 37: 245-272.
11. سلیقه، محمد؛ علی بیات؛ یدالله بلیانی و مهدی دوستکامیان.1392. ارتباط الگوی نوسان اطلس شمالی با خشکسالی‌های استان فارس. مجله اندیشه جغرافیایی، 13 :23-44.
12. شاهیوندی، مسلم؛ شهریار خالدی؛ علیرضا شکیبا و بابک میرباقری. 1392. پهنه‌بندی اقلیم کشاورزی ذرت دانه‌ای در استان لرستان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 29: 95-214.
13. شمسی‌پور، علی اکبر و محمد شیخی. 1389. پهنه‌بندی و مناطق حساس به آسیبپذیری در غرب ناحیه استان فارس. پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، 73: 68-53.
14. صفوی، حمیدرضا. 1385. هیدرولوژی مهندسی، چاپ اول. انتشارات ارکان، تهران.
15. قنوانی،عزت الله؛ امیر صفاری؛ ابراهیم بهشتی جاوید و اسماعیل منصوریان. 1393. پهنه‌بندی پتانسیل سیل خیزی با استفاده از تلفیق مدل هیدرولوژیکی CN و AHP در محیط GIS مطالعه موردی: حوضه رودخانه بالخلو. مجله جغرافیای طبیعی، 25: 67-80.
16. نجف پور. بهرام. 1385.تعیین کانون های بارش در حوضه های آبریز (مطالعه موردی حوضه مند). فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 98: 1-14.
17. نجف پور، بهرام. 1392. شناسایی الگوهای گردشی ایجاد کننده سیلاب در جنوب غرب ایران مورد: حوضه‌ی مند. جغرافیا و توسعه،92 :11-77.
18. AghTaher, R., Delavar, M.R., Kamalian, N. 2006. Weighted Factors Affecting the Seismic Vulnerability of Tehran. Engeneering faculty, 40: 1033-1044.
19. Diaz. D; S. Rodrigo. 2003. Effects of the north Atlantic oscillation on the probability forclimatic categories of local monthly rainfall in southern Spain. Int.J. Climatol, 23: 381-397. DOI: 10.1002/joc.886
20. Guttman, N. B. 1998. Comparing the palmer drought index and the standardized precipitation index1. Journal of the American Water Resources Association, 34: 113–121. Doi:10.1111/j.1752-1688.
21. Lamb, P. 1982. Persistence of Sub Saharan Drought Climatology. Nature, 299(5878): 46-48.
22. Lorena, Montoya and Masser, Ian. 2005. Management of natural hazard risk in Cartago, Costa Rica. Habitat International, 29: 493-509. Doi: 10.1016/j.habitatint.2004.04.003.
23. Loukas, A., Vasiliades, L., & Dalezios, N. 2000. Flood producing mechanisms identification in southern British Columbia, Canada. Journal of Hydrology, 227: 218–235. Doi:10.1016/s0022-1694(99)00182-1
24. Marshall, J. K. 1973. Drought, land use and soil erosion. The Environmental, Economic and Social Significance of Drought. Angus and Robertson, Sydney, Australia.
25. Panda K, Mishra A, Jena SK, James BK and Kumar A. 2007. The influence of drought and anthropogenic effects on groundwater levels in Orissa, India. Journal of Hydrology, 343: 140-153. Doi: 10.1016/j.jhydrol.2007.06.007
26. Rodrigo, F. S. (2009). Changes in the probability of extreme daily precipitation observed from 1951 to 2002 in the Iberian Peninsula. International Journal of Climatology, n/a–n/a. Doi:10.1002/joc.1987.
27. Saaty, T. 1980. The analytic hierarchy process: planning, priority setting, and resource allocation. McGraw-Hill International, New York, London.
28. Sonmez F. K. Komuscu Ali. U. Erkan A. Turgu E. 2005. An analysis of spatial and temporal dimension of drought vulnerability in Turkey using the standard precipitation index, Natural Hazards, 35: 243-264. DOI: 10.1007/s11069-004-5704-7.
29. Tabacchi, Eric, Luc Lambs, Helene Guilloy, Anne‐Marie Planty‐Tabacchi, Etienne Muller, and Henri Decamps. 2000. Impacts of riparian vegetation on hydrological processes. Hydrological processes, 14: 2959-2976. Doi: 10.1002/1099-1085(200011/12)14:16/17<2959: aid-hyp129>3.3.co; 2-2.
30. Wu, H., Hayes, M. J., Weiss, A., & Hu, Q. 2001. An evaluation of the Standardized Precipitation Index, the China‐Z Index and the statistical Z‐Score. International journal of climatology, 21: 745-758. Doi: doi.org/10.1002/joc.658.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
