دوره 11، شماره 1 - ( 3-1403 )                   جلد 11 شماره 1 صفحات 0-0 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


1- دانشگاه خوارزمی ، s.afiati.climate@gmail.com
2- دانشگاه خوارزمی
3- دانشگاه سید جمال الدین اسدابادی
چکیده:   (5697 مشاهده)
ســرما و یخبندان، یکی از مخاطرات اقلیمی اســت که همه ســاله باعث ایجاد خســارت در فعالیت‌های مختلف می‌گردد. از سوی دیگر تغییر اقلیم سبب تغییرات مکانی و زمانی یخبندان می‌شود. هدف این پژوهش تحلیل تغییرات زمانی - مکانی و پیش‌بینی آینده یخبندان‌های استان همدان است. جهت پیش‌نگری دمای حداقل روزانه استان از مدل CanESM2 استفاده شد و ریزمقیاس‌نمایی داده‌های مدل‌های گردش کلی با استفاده از مدل LARS-WG صورت گرفت. شبیه‌سازی پارامترهای فوق برای دوره 30 ساله (2050-2021) و تحت سه سناریوی RCP2.6، RCP4.5 و  RCP8.5برای ایستگاه‌های منتخب انجام شد. نتایج حاصل از بررسی ماهانه دمای کمینه در ایستگاه‌های مطالعاتی استان نشان داد که دمای کمینه در دوره (2050-2021) در همه ایستگاه‌های مورد بررسی بر طبق هر سه سناریو و در همه ماه‌های سال نسبت به دوره پایه افزایش خواهد داشت. متوسط دمای کمینه استان برابر با 2/5 درجه سلسیوس است که این مقدار در دهه‌های آتی بر اساس سناریوهای RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 به ترتیب به 6، 2/6 و 3/6 درجه سلسیوس خواهد رسید که بیشترین تغییرات مربوط به ایستگاه نوژه و کمترین آن مربوط به همدان است. توزیع فضایی آغاز و پایان یخبندان در دوره آینده بیانگر آن است که یخبندان در نواحی شمال شرقی و شمالی استان زودتر از سایر مناطق استان شروع و دیرتر خاتمه می‌یابد در حالی‌که در نواحی جنوبی استان دیرتر شروع و زودتر به پایان می‌رسد. نتایج حاصل از بررسی تغییرات آغاز یخبندان در دهه آینده نسبت به دوره پایه نشان داد که در همه ایستگاه‌های مورد مطالعه آغاز یخبندان بین 3 تا 11 روز کاهش خواهد یافت.
 
شماره‌ی مقاله: 2
متن کامل [PDF 1733 kb]   (28 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/4/25 | پذیرش: 1402/10/6 | انتشار: 1403/3/30

فهرست منابع
1. احمدی، محمود و اکبر زهرایی. 1393. شبیه‎سازی اثرات تغییر اقلیم بر یخبندان‌های زاهدان با استفاده از مدل‌های سه بعدی گردش عمومی جو. پژوهش‌های دانش زمین، 4: 29-44.‎
2. آذرخشی، مریم؛ جلیل فرزادمهر، مهدی اصلاح و حسین صحابی. 1392. بررسی روند تغییرات سالانه و فصلی بارش و پارامترهای دما در مناطق مختلف آب و هوایی ایران. مرتع و آبخیزداری، 61:16-1.
3. آقاشریعتمداری، زهرا؛ جواد بذرافشان و سیده الهه صفایی. 1395. چشم‌انداز زمان وقوع یخبندان‌های زودرس پاییزه و دیررس بهاره تحت شرایط تغییر اقلیم با استفاده از مدل SDSM در چند ایستگاه منتخب در نیمه غربی ایران. نشریه هواشناسی کشاورزی، 4: 31-22.
4. امیدوار، کمال و اقدس اصلانی. 1393. بررسی و تحلیل تغییرات زمانی- مکانی یخبندان در حوضه زاینده رود. تحقیقات جغرافیایی، 163:3-147.
5. 5ر امیدوار، کمال؛ رضا ابراهیمی، عباسعلی داداشی رودباری و مریم ملک میرزایی. 1394. واکاوی زمانی- مکانی فرین‌های سرد ایران تحت تأثیر گرمایش جهانی به‌منظور کاهش مخاطرات، دانش مخاطره، 4: 437-423.
6. امیدوار، کمال؛ رضا ابراهیمی، مرضیه جمشیدی مطلق و قاسم لکزاشکور. 1395. دورنمای اثر گرمایش جهانی بر تغییرات مکانی _ زمانی یخبندان‌های کشور. مخاطرات محیط طبیعی، 8:. 122-97.
7. باعقیده، محمد؛ الهه عسگری و عبدالرضا کاشکی. 1396. ارزیابی پیامدهای تغییراقلیم بر روند و ساختار پارامترهای آب و هوایی موثر بر تولید پسته مطالعه موردی: سبزوار. مطالعات جغرافیایی مناطق خشک. 29: 32-17.
8. 8‌ باغی مقدم، فرزانه. 1396. بررسی تغییرات، پیش بینی و پهنه‌بندی دوره‌های یخبندان در غرب کشور با استفاده از داده‌های مدل گردش عمومی جو. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: دکتر صفر معروفی، دکتر امیرحسین سیاح زاده. دانشگاه ملایر، دانشکده کشاورزی.
9. جعفربگلو، ناصر؛ علی‌محمد خورشید دوست، مجید رضایی بنفشه و داشم رستم‌زاده،. 1397. بررسی تغییرات شروع و خاتمه یخبندان‌ها و سرماهای مؤثر در کشاورزی تحت شرایط تغییر اقلیم در شمال غرب ایران. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی،4: 64-49.
10. جهانبخش اصل، سعید؛ شهناز راشدی و مهدی اصلاحی. 1395. تجزیه و تحلیل دوره‌های بازگشت یخبندان و توزیع زمانی آن‌ در مراغه. نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی. 58: 83-100.‎
11. حسینی، سید محمد و علیرضا کاشکی. 1400. پایش آب و هواشناسی روزهای برفی در زاهدان، فصلنامه جغرافیای طبیعی، 54: 71-57.
12. خلیلی، علی؛ جابر رحیمی و جواد بذرافشان.1396. پیش‌نگری کمی اثرات محتمل تغییر اقلیم بر تاریخ و ریسک رخداد یخبندان دیررس بهاره طی قرن بیست و یکم در ایران. نشریه هواشناسی کشاورزی. 2 :48 – 38.
13. رستمیان، مهناز و امیرحسین حلبیان. 1397. واکاوی آماری تواتر و تداوم روزهای یخبندان در استان خراسان جنوبی با بهره‌گیری از مدل زنجیره مارکوف، برنامه‌ریزی فضایی، 2: 60-39.
14. رضائی، پرویز و حسین عابد. 1389. بررسی روند تغییرات دمای حداقل در ایستگاه همدیدی شهر رشت با تاکید بر دوره یخبندان. فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی، 4: 48-39.
15. صلاحی، برومند. 1395. پیش‌بینی و تحلیل رخداد یخبندان های سبک و سنگین استان اردبیل با استفاده از خروجی ریزگردان لارس دبلیو جی در دهه‌های آینده. پژوهش‌های دانش زمین. 3: 27-1.
16. کاشکی، عبدالرضا؛ حسین ایمانی‌پور و مینا فیروز یزدی.1397. واکاوی تعداد روزهای یخبندان ایستگاه همدید گرگان با رویکرد تغییر اقلیم. پژوهش‌های حفاظت آب و خاک (علوم کشاورزی و منابع طبیعی)،6: 279-269.
17. کاویانی، محمدرضا. 1386. میکروکلیماتولوژی. چاپ دوم. تهران: انتشارات سمت.
18. مریانجی، زهره و علی براتیان. 1395. تغییرپذیری فصل یخبندان در استان همدان، مجله آب و هواشناسی کاربردی، 3: 56-41.
19. مسگری، ابراهیم؛ تقی طاوسی و پیمان محمودی. 1399. مدلسازی توپو-اقلیم شناسی و پهنه‌بندی شاخص‌های آماری یخبندان‌های استان کردستان. نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، 24: 383-357.‎
20. مصطفی‌‌زاده، رئوف و سونیا مهری. 1397. تعیین وضعیت و تغییرات شاخص فصلی بارش در بخش مرکزی استان اردبیل، پژوهش‌های آبخیزداری، 3: 39-29.
21. 21ی مصطفی‌‌زاده، رئوف؛ وحید صفریان زنگیر، خدیجه حاجی. 1400. ارتباط و تأثیر متغیرهای اقلیمی بر وقوع تصادفات جاده‌ای (مطالعه موردی: محور برزند جاده گرمی-اردبیل)، تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 4: 26-17.
22. مظفری، غلامعلی .1393. بررسی روند تاریخ آغاز و خاتمه آستانه‌های دمای صفر و پنج درجه سانتی‌گراد در ایستگاه‌های منتخب ایران. تحقیقات جغرافیایی، 2، 111-93.
23. Chmielewski, F. M., Götz, K. P., Weber, K. C., Moryson, S. 2018. Climate change and spring frost damages for sweet cherries in Germany. International journal of biometeorology, 62(2): 217-228.
24. Easterling, D. R., 2002. Recent changes in frost days and the frost-free season in the United States, American meteorological society, 83: 1327-1332.
25. Eccel, E.; R. Rea, A. Caffarra., Crisci, A. 2009. Risk of spring frost to apple production under future climate scenarios: the role of phonological acclimation. International journal of biometeorology, 53(3): 273-286.
26. Graczyk, D.; Z. W. Kundzewicz., 2015. Changes of temperature-related agro climatic indices in Poland. Theoretical and Applied Climatology, 124:401 -410.
27. Lhotka, O., Brönnimann, S. 2002. Possible Increase of Vegetation Exposure to Spring Frost under Climate Change in Switzerland. Atmosphere, 11(4): 391-400.
28. Modala, N. R.; S. Ale, D. W. Goldberg, M. Olivares, C. L. Munster, N. Rajan, and R. A. Feagin. 2016. Climate change projections for the Texas High Plains and Rolling Plains. Theoretical and Applied Climatology, 124:1 -18.
29. Pohl, B., Joly, D., Pergaud, J., Buoncristiani, J. F., Soare, P., Berger, A. 2019. Huge decrease of frost frequency in the Mont-Blanc Massif under climate change. Scientific reports, 9(1): 1-7.
30. Potop, V., Zahraniček, P., Türkott, L., Štěpánek, P. 2013. Impacts of potential climate change on damaging frost during growing season of vegetable crops in Elbe River Lowland (Polabí). The Czech Republic. Natural hazards, 71(1): 1-19.

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.