دوره 10، شماره 3 - ( 7-1402 )
جلد 10 شماره 3 صفحات 138-123 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
mahmoudi F, ghadermazi H, Mafakheri L. Evaluation of risk management approach in reducing natural hazards in rural areas Case example:orchard of villages in the central part of Tuyserkan city. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards 2023; 10 (3) :123-138
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3358-fa.html
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3358-fa.html
محمودی پاتی فرزین، قادرمزی حامد، مفاخری لیلا. ارزیابی رهیافت مدیریت ریسک در کاهش اثرات مخاطرات طبیعی نواحی روستایی نمونه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان تویسرکان. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. 1402; 10 (3) :123-138
1- دانشگاه مازندران
2- دانشگاه خوارزمی ،ghadermazi@khu.ac.ir
3- دانشگاه خوارزمی
2- دانشگاه خوارزمی ،
3- دانشگاه خوارزمی
چکیده: (2177 مشاهده)
مخاطرات محیطی به عنوان پدیده های اجتناب ناپذیری هستند که همواره با خطرات جدی و بحران همراه بوده و از موانع اصلی توسعه، به خصوص توسعه پایدار روستایی به حساب می آیند. هدف پژوهش حاضر بررسی مدیریت ریسک مخاطرات طبیعی در نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان تویسرکان است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و براساس طرح تحقیق توصیفی- تحلیلی است و ازنظر ماهیت، تحلیلی- اکتشافی محسوب می‌شود. داده های پژوهش به صورت میدانی و از طریق مصاحبه و مشاهده مستقیم جمع آوری شده است. جهت تحلیل داده ها از روشهای توصیفی از جمله فراوانی و میانگین در محیط نرم افزار اکسل و جهت تحلیل داده های فضایی از نرم افزار GIS استفاده شده است. همچنین برای تحلیل کیفی مصاحبه و پرسش های باز پژوهش از تحلیل تماتیک استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مهمترین مخاطره طبیعی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان تویسرکان سرمازدگی باغات گردو است و این مخاطره بر روی درآمد و مهاجرت تأثیر گذاشته است. همچنین نتایج حاکی از آن است که مهمترین راهکارهای جامعه محلی جهت کاهش اثرات مخاطره سرمازدگی در باغات گردو، عبارتنداز: اصلاح ژنتیکی درختان، استفاده از فناوریهای جدید، کاشت گونه های مقاوم به سرما، آبیاری درختان در فصل سرما و روشن کردن آتش در زمانی که احتمال سرمازدگی وجود دارد. به طور کلی تغییرات آب و هوایی و تحولات محیطی در نواحی روستایی موجب بروز مخاطرات طبیعی متعددی شده است که بر روی معیشت جامعه روستایی تأثیر چشمگیری دارد. جهت کاهش اثر این مخاطرات و مدیریت ریسک این نوع مخاطره ها، استفاده از فناوریهای نوین و ابزارهای جدید در نواحی روستایی، یک ضرورت انکار ناپذیر است.
فهرست منابع
1. اسدی، اشرف و علی حیدری.1390. تحلیل تغییرات سری های دما و بارش شیراز طی 1951-2005، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 22(1) : 152-137.
2. اسمعیل نژاد، مرتضی، کریمی، صادق، خبازی، مصطفی.1398. همدیدنگری و پهنه بندی فضایی مخاطرات طبیعی(مطالعۀ موردی: استان خراسان جنوبی)، فصلنامه جغرافیای طبیعی، 12(44) :118-99.
3. پورطاهری، مهدی، افتخاری، عبدالرضا رکن الدین، کاظمی، نسرین .1392. نقش رویکرد مدیریت ریسک خشکسالی در کاهش آسیب پذیری اقتصادی-اجتماعی کشاورزان روستایی (از دیدگاه مسئولان و کارشناسان) مطالعه موردی: دهستان سولدوز آذربایجان غربی، پژوهش های روستایی، 4(1):22-1.
4. پورطاهری، مهدی؛ حمداله سجاسی قیداری و طاهره صادقلو .1390. ارزیابی تطبیقی روش های رتبه بندی مخاطرات طبیعی در مناطق روستایی، مطالعه موردی: استان زنجان، پژوهش های روستایی،2(7):54-31.
5. حیدری مکرر، حمید، مشایخی، فاطمه.1399. رتبه بندی عوامل مؤثر بر مدیریت ریسک تولید خرما(مورد مطالعه: شهرستان جیرفت و عنبرآباد استان کرمان)، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 9(3):90-71.
6. رزاقی بورخانی، فاطمه، رضوانفر، احمد، موحد محمدی، سید حمید.1396.راهکارهای کاهش مخاطرات طبیعی و مدیریت ریسک در توسعه پایدار باغات مرکبات استان مازندران، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 4(3): ،52-35.
7. ریاحی، وحید، قادرمرزی، حامد.1396. مدیریت بحران در نواحی روستایی، انتشارات انجمن جغرافیایی ایران،تهران.
8. صالحی، اصغر، صیدایی، سید اسکندر .1389. آسیب‌شناسی بافت سکونتگاهی در حاشیه رودخانه ها از نظر اجتماعی، مجله توسعه روستایی، 2(2): 135-119.
9. عسکریزاده،سید محمد، سهراب محمدنیا قرائی و مجتبی ظهور .1389. برنامه‌ریزی مدیریت بلایا و مخاطرات محیطی در راستای توسعه پایدار. چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام.
10. عسگری، علی .۱۳۸۵. در جستجوی اصول مدیریت و برنامه ریزی بحران تهران دومین کنفرانس بین المللی مدیریت بحران
11. عینالی، جمشید، جهانسوزی، مهری.1399. نقش مدیریت ریسک در کاهش آسیب پذیری اقتصادی-اجتماعی سکونتگاه های روستایی با تأکید بر خشکسالی(مطالعه موردی: دهستان میان خواف شهرستان خواف). جغرافیا و روابط انسانی، 3(2): 211-192.
12. معین زاده حسین .۱۳۷۲. مدیریت ریسک ( و کاربرد آن برای مدیران پروژه )"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و صنعت، تهران.
13. مقیمی، ابراهیم.1394. دانش مخاطرات، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران: 13-7.
14. منتظری، مجید و سید ابوالفضل مسعودیان.1389. شناسایی الگوهای فرارفت دمایی ایران در سال های سرد، پژوهش های جغرافیای طبیعی (پژوهش های جغرافیایی سابق) ، 42(74).
15. نجفی کانی، علی اکبر، صحنه، بهمن، اخلاقی، محسن.1397. نقش مدیریت ریسک فعالیت های کشاورزی در بهبود شاخص های اقتصادی خانوارهای روستایی مطالعه موردی: شهرستان گرگان، فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، 8(31): 76-61.
16. وطن دوست، سهیل .۱۳۸۱. مدیریت ریسک در پروژه های ساخت، پایان نامه کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشکده هنر دانشگاه تربیت مدرس.
17. Abourizk, S. 2002. Risk and uncertainty in construction. February. [online] Available on the http://www. Construction. Alberta. Ca/ papers. Shtml.accessd march2011.
18. Batabyal, A.A., Beladi, H. 2001 Aspects of the Theory of Financial Risk Management for Natural Disasters, Applied Mathematics Letters, 14(7): 875-880.
19. Chadha, R.K.; G.A. Papadopoulos, and A.N. Karanc. 2007. Disasters due to natural hazards. Natural Hazards, 40 (3): 501 -502.
20. Chapman, David. 1999. Natural Hazards, second edition, by publishing Worldwide in Oxford New Work.
21. Dyke, G., Gill., S, Davies, R., Betorz, F., Andalsvik, Y., Cackler, J., DosSantos W., Dunlop, K., Ferreira I., Kebe F., Lamboglia E., Matsubara Y., Nikolaidis V., Ostoja-Starzewski S., Sakita M., Verstappen. N. 2011. Dream project: Applications of Earth Observations to Disaster Risk Management, Acta Astronautica, 68(1-2): 301-315.
22. Hunter, Lori M, Sheena, Murray, Fernando Riosmena.2011. “Climatic Variability and U.S. Migration from Rural Mexico, Population Program POP, ISB”, Institute of Behavioral Since.
23. Ing, Theo Kot. 2004. "Links between Land Administration and Risk Management",, FIG SEMINAR ON E-LAND ADMINISTRATION Innsbruck, Austria, June 2-4:1-28.
24. Kenny, A. 2008. Assessment of the Social Impacts of Drought, Journal of American Water Resources, Association 37(3): 1-15.
25. Red Cross. 2001. Word Disaster Report, Red Crescent Publication.
26. Tompkins, Emma, L., Lemos, Maria Carmen, Boyd, Emily, 2008, A Less Disastrous Disaster: Managing Response to Climate-Driven Hazards in the Cayman Islands and NE Brazil, Global Environmental Change, 18(4): 736-745.
27. Krimson, C., Hayes, M., Philips, T.1998. How to reduce drought risk. Preparedness and mitigation working group, Western drought coordination council, retrieved from World Wide Web: http:// www.enso.unl.Edu/ handbook/ risk. Pdf. Htm.
28. Yun Xu, Xiaoping Qiu, Xueting Yang, Xuyang Lu, Guojie Chen.2020. Disaster risk management models for rural relocation communities of mountainous southwestern China under the stress of geological disasters, International Journal of Disaster Risk Reduction, Vol 50: 1-8.
29. اسدی، اشرف و علی حیدری.1390. تحلیل تغییرات سری های دما و بارش شیراز طی 1951-2005، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 22(1) : 152-137.
30. اسمعیل نژاد، مرتضی، کریمی، صادق، خبازی، مصطفی.1398. همدیدنگری و پهنه بندی فضایی مخاطرات طبیعی(مطالعۀ موردی: استان خراسان جنوبی)، فصلنامه جغرافیای طبیعی، 12(44) :118-99.
31. پورطاهری، مهدی، افتخاری، عبدالرضا رکن الدین، کاظمی، نسرین .1392. نقش رویکرد مدیریت ریسک خشکسالی در کاهش آسیب پذیری اقتصادی-اجتماعی کشاورزان روستایی (از دیدگاه مسئولان و کارشناسان) مطالعه موردی: دهستان سولدوز آذربایجان غربی، پژوهش های روستایی، 4(1):22-1.
32. پورطاهری، مهدی؛ حمداله سجاسی قیداری و طاهره صادقلو .1390. ارزیابی تطبیقی روش های رتبه بندی مخاطرات طبیعی در مناطق روستایی، مطالعه موردی: استان زنجان، پژوهش های روستایی،2(7):54-31.
33. حیدری مکرر، حمید، مشایخی، فاطمه.1399. رتبه بندی عوامل مؤثر بر مدیریت ریسک تولید خرما(مورد مطالعه: شهرستان جیرفت و عنبرآباد استان کرمان)، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 9(3):90-71.
34. رزاقی بورخانی، فاطمه، رضوانفر، احمد، موحد محمدی، سید حمید.1396.راهکارهای کاهش مخاطرات طبیعی و مدیریت ریسک در توسعه پایدار باغات مرکبات استان مازندران، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 4(3): ،52-35.
35. ریاحی، وحید، قادرمرزی، حامد.1396. مدیریت بحران در نواحی روستایی، انتشارات انجمن جغرافیایی ایران،تهران.
36. صالحی، اصغر، صیدایی، سید اسکندر .1389. آسیب‌شناسی بافت سکونتگاهی در حاشیه رودخانه ها از نظر اجتماعی، مجله توسعه روستایی، 2(2): 135-119.
37. عسکریزاده،سید محمد، سهراب محمدنیا قرائی و مجتبی ظهور .1389. برنامه‌ریزی مدیریت بلایا و مخاطرات محیطی در راستای توسعه پایدار. چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام.
38. عسگری، علی .۱۳۸۵. در جستجوی اصول مدیریت و برنامه ریزی بحران تهران دومین کنفرانس بین المللی مدیریت بحران
39. عینالی، جمشید، جهانسوزی، مهری.1399. نقش مدیریت ریسک در کاهش آسیب پذیری اقتصادی-اجتماعی سکونتگاه های روستایی با تأکید بر خشکسالی(مطالعه موردی: دهستان میان خواف شهرستان خواف). جغرافیا و روابط انسانی، 3(2): 211-192.
40. معین زاده حسین .۱۳۷۲. مدیریت ریسک ( و کاربرد آن برای مدیران پروژه )"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و صنعت، تهران.
41. مقیمی، ابراهیم.1394. دانش مخاطرات، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران: 13-7.
42. منتظری، مجید و سید ابوالفضل مسعودیان.1389. شناسایی الگوهای فرارفت دمایی ایران در سال های سرد، پژوهش های جغرافیای طبیعی (پژوهش های جغرافیایی سابق) ، 42(74).
43. نجفی کانی، علی اکبر، صحنه، بهمن، اخلاقی، محسن.1397. نقش مدیریت ریسک فعالیت های کشاورزی در بهبود شاخص های اقتصادی خانوارهای روستایی مطالعه موردی: شهرستان گرگان، فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، 8(31): 76-61.
44. وطن دوست، سهیل .۱۳۸۱. مدیریت ریسک در پروژه های ساخت، پایان نامه کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشکده هنر دانشگاه تربیت مدرس.
45. Abourizk, S. 2002. Risk and uncertainty in construction. February. [online] Available on the http://www. Construction. Alberta. Ca/ papers. Shtml.accessd march2011.
46. Batabyal, A.A., Beladi, H. 2001 Aspects of the Theory of Financial Risk Management for Natural Disasters, Applied Mathematics Letters, 14(7): 875-880.
47. Chadha, R.K.; G.A. Papadopoulos, and A.N. Karanc. 2007. Disasters due to natural hazards. Natural Hazards, 40 (3): 501 -502.
48. Chapman, David. 1999. Natural Hazards, second edition, by publishing Worldwide in Oxford New Work.
49. Dyke, G., Gill., S, Davies, R., Betorz, F., Andalsvik, Y., Cackler, J., DosSantos W., Dunlop, K., Ferreira I., Kebe F., Lamboglia E., Matsubara Y., Nikolaidis V., Ostoja-Starzewski S., Sakita M., Verstappen. N. 2011. Dream project: Applications of Earth Observations to Disaster Risk Management, Acta Astronautica, 68(1-2): 301-315.
50. Hunter, Lori M, Sheena, Murray, Fernando Riosmena.2011. “Climatic Variability and U.S. Migration from Rural Mexico, Population Program POP, ISB”, Institute of Behavioral Since.
51. Ing, Theo Kot. 2004. "Links between Land Administration and Risk Management",, FIG SEMINAR ON E-LAND ADMINISTRATION Innsbruck, Austria, June 2-4:1-28.
52. Kenny, A. 2008. Assessment of the Social Impacts of Drought, Journal of American Water Resources, Association 37(3): 1-15.
53. Red Cross. 2001. Word Disaster Report, Red Crescent Publication.
54. Tompkins, Emma, L., Lemos, Maria Carmen, Boyd, Emily, 2008, A Less Disastrous Disaster: Managing Response to Climate-Driven Hazards in the Cayman Islands and NE Brazil, Global Environmental Change, 18(4): 736-745.
55. Krimson, C., Hayes, M., Philips, T.1998. How to reduce drought risk. Preparedness and mitigation working group, Western drought coordination council, retrieved from World Wide Web: http:// www.enso.unl.Edu/ handbook/ risk. Pdf. Htm.
56. Yun Xu, Xiaoping Qiu, Xueting Yang, Xuyang Lu, Guojie Chen.2020. Disaster risk management models for rural relocation communities of mountainous southwestern China under the stress of geological disasters, International Journal of Disaster Risk Reduction, Vol 50: 1-8.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
