محمدحسین عالی نژاد، سعید جهانبخش اصل،
دوره ۸، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۰ )
چکیده
تامین منابع آب توسط برف در حوضههای کوهستانی بعلت خاصیت تاخیر در ایجاد رواناب، ضروری است. بنابراین شبیهسازی رواناب ناشی از ذوب برف و تغییرات فصلی پوشش آن در مدیریت منابع آب بسیار اهمیت دارد. در این مطالعه، بهمنظور برآورد رواناب حاصل از ذوب برف در حوضۀ گاماسیاب، نخست سطح پوشش برف برای سالهای آبی ۹۵ الی ۹۷ با استفاده از تصاویر روزانۀ ماهوارۀ ترا- مودیس با تفکیک مکانی ۱ کیلومتر از طریق سامانه گوگل ارث انجین استخراج شد. سپس در محیط نرمافزارGIS ، مشخصات فیزیوگرافی حوضه بهدست آمد. در مرحلۀ بعد، با واردکردن دادههای پوشش برف، متغیرهای هواشناختی و شاخصهای لازم به مدلSRM ، رواناب ناشی از ذوب برف شبیهسازی شد. در این شبیهسازی سال ۹۵-۹۶ برای واسنجی و سال ۹۶-۹۷ جهت اعتبارسنجی مدل در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که، سهم جریان رودخانه از ذوب برف در ماههای اسفند و فروردینماه چشمگیر است، ولی با افزایش درجهحرارت هوا در اردیبهشتماه، سهم باران در جریان پررنگتر میشود. همچنین نتایج شبیهسازی بیانگر دقت بالای این مدل میباشد، بهطوری که ضریب تعیین (R۲) برای سالهای آبی ۹۵-۹۶ الی ۹۶-۹۷ به ترتیب معادل ۹۳/۰ و ۹/۰ و درصد خطای حجمی آن نیز به ترتیب (DV) ۳/۰ و ۳۳/۳ بهدست آمد.
محمدحسین عالی نژاد، سعید جهانبخش اصل، علی محمد خورشیددوست،
دوره ۸، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۰ )
چکیده
دو پارامتر مهمی که در اقلیم هر منطقه بلاواسطه تاثیرگذار میباشند، دما و بارش میباشند که تغییرات آنها در زمینه های مختلف از جمله کشاورزی، انرژی، گردشگری و ... تاثیرگذار است. هدف این مطالعه بررسی تغییرات دما و بارش در سه ایستگاه منتخب و شاخص حوضه آبریز سیمره میباشد. برای این منظور از مدلها و سناریوهای گردش عمومی جو از سری مدلهای CMIP۵ تحت دو سناریوی RCP۴۵ و RCP۸۵ که با مدل آماری LARS-WG ریزمقیاس شدند، استفاده شد. سپس برای بررسی عدم قطعیت مدلها و سناریوها، از طریق مقایسه خروجی مدلها در دوره آتی (۲۰۴۰-۲۰۲۱)، با دوره پایه (۲۰۱۰-۱۹۸۰)، بهصورت ماهیانه توسط شاخصهای آماری ضریب تعیین (R۲) و خطای جذر میانگین مربعات (RMSE)، بهترین مدل و سناریو برای تولید دادههای دما و بارش دوره آتی انتخاب شد. در نتیجه برای تولید پارامتر دمای حداقل و حداکثر از مدل HADGEM-۲ تحت سناریوی PRC۴,۵ و برای تولید پارامتر بارش از همان مدل تحت سناریوی PRC ۸,۵ استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که بارش دوره آتی به طور متوسط در سطح حوضه حدود ۵/۴ % کاهش خواهد یافت در حالی که دمای حداقل ۵/۱ درجه سانتیگراد و دمای حداکثر ۱۷/۲ درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت که بیشترین افزایش مربوط به ماههای گرم سال میباشد. نکته قابل توجه بر هم خوردن توزیع زمانی بارش و افزایش دما است که احتمالاً بیشتر از کاهش بارش تبعات منفی خواهد داشت.
