۳ نتیجه برای مصفایی
- امین صالح پورجم، - جمال مصفایی، - محمودرضا طباطبائی،
دوره ۶، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۸ )
چکیده
بررسی روند بیابانزایی مستلزم درک پدیدههایی است که هم بهطور منفرد و هم در کنش و واکنش بایکدیگر در یک ناحیه تغییراتی را به وجود آوردهاند که این تغییرات منجر به بیابانزایی و تخریب اراضی شده است. بهمنظور بررسی اثر معیار خاکشناسی بر پتانسیل بیابانزایی مخروط افکنهها در بخش جنوبی حوزه آبخیز رودخانه شور، نخست اقدام به تهیهی نقشهی طبقات شیب، کاربری اراضی و زمین شناسی کاربردی با هدف ایجاد واحدهای همگن و تعیین خصوصیات خاک شد، بهطوریکه از طریق رویهم قرار دادن و تقاطع این نقشهها با لایه شبکهای ایجاد شده بهوسیله برنامه جانبی ET GeoWizards در نرمافزار ArcGIS ۱۰,۳، نقشهی واحدهای کاری حاصل شد. در این تحقیق سه شاخص حساسیتپذیری نسبت به فرسایش، شوری و نفوذپذیری خاک در نظر گرفته شد که در نهایت هر یک بهصورت نقشهای طبقهبندی شده مبتنی بر عبارتهای زبانی در طیف هفتگانه، ارایه گردیدند. در این تحقیق از روش آزمونهای ناپارامتریک فریدمن و رتبههای دبلیو کندال به منظور تعیین پتانسیل و اولویت بندی گزینهها استفاده شد، بهطوریکه پس از تعریف اعداد قطعی مربوط به عبارات زبانی در طیف هفتگانه، اقدام به محاسبه مقادیر میانگین رتبه گزینهها گردید. در این تحقیق دامنه تغییرات مقادیر میانگین رتبهها حاصل از آزمونهای فریدمن و رتبههای دبلیو کندال از ۰۰/۷ تا ۳۳/۱۷ متغیر است. نتایج تحقیق مبتنی بر آزمونهای ناپارامتریک نشانداد که ۱۸/۷۴ درصد (۷۷/۴۲۴۵ هکتار) از منطقه دارای پتانسیل بیابانزایی متوسط و ۸۲/۲۵ درصد (۶۷/۱۴۷۷ هکتار) دارای پتانسیل بیابانزایی خیلی زیاد است. همچنین نتایج تحقیق نشانداد که جوانترین و قدیمیترین مخروط افکنههای منطقه به ترتیب دارای پتانسیل بیابانزایی خیلی زیاد (۷۵/۷۹۸ هکتار) و کم (۲۳/۱۵۲ هکتار) میباشند.
زهرا مصفایی، علی جهانی، محمدعلی زارع چاهوکی، حمید گشتاسب میگونی، وحید اعتماد،
دوره ۸، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۰ )
چکیده
شناسایی کامل مخاطرات و اولویت‌بندی آنها در جهت عدم آسیب به طبیعت از اولین گام‌های مدیریت منابع طبیعی می‌باشد. لذا معرفی یک سیستم جامع قابل ارزیابی، درک و ارزشیابی، درجهت کنترل مخاطرات ضروری می‌باشد این پژوهش با هدف مدلسازی و پیش‌بینی میزان مخاطرات محیطی به دنبال افزایش تخریب در محیط‌های طبیعی به کمک شبکه عصبی مصنوعی (ANN) انجام گرفت. به این ترتیب تعداد ۶۰۰ نمونه خاک و پوشش گیاهی در واحدهای همگن اکولوژیک برداشت شد. نمونه‌های خاک با روش ترانسکت نواری به توجه به عمق خاک و در چهار پروفیل (cm۵،۱۰،۱۵،۲۰) تهیه شد. نمونه های گیاهی نیز با روش سطح حداقل و با استفاده از پلات‌های مربع ۲ ۲ با توجه به نوع، تراکم و پراکنش پوشش گیاهی برداشت شد. نمونه‌برداری در دو زون امن و سایر استفاده‌ها مدلسازی با کمک ANN در محیط متلب انجام شد. مدل بهینه پرسپترون چندلایه با دو لایه پنهان، تابع تانژانت سیگموئید و ۱۹ نورون در هر لایه و ضریب تبیین ۹۰/۰ انتخاب شد. نتایج آنالیز حساسیت نشان داد، رطوبت وزنی خاک در شدت کاهش تنوع زیستی و ریسک سیل و همچنین افزایش ریسک انقراض گونه‌های اندمیک منطقه اثرگذار خواهد بود، و پس از آن وزن مخصوص ظاهری و حقیقی و تخلخل خاک و فاصله از جاده نقش کلیدی در تخریب پوشش گیاهی، افزایش سیل و افزایش ریسک انقراض پوشش گیاهی را دارند. لذا پیشنهاد می‌شود اقدامات مرتبط با احیای خاک و پوشش گیاهی در این پارک به منظور کاهش تخریب‌های آتی هرچه سریعتر انجام شود.
دکتر جمال مصفایی، دکتر امین صالحپورجم، دکتر محمودرضا طباطبایی،
دوره ۹، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۱ )
چکیده
ارزیابی ریسک زمین‌لغزش، برای ارائه تمامی طرح‌های کاهش خسارت ناشی از وقوع زمین‌لغزش‌ها ضروری است. هدف از این تحقیق ارزیابی ریسک زمین‌لغزش در حوزه‌آبخیز شاهرود استان قزوین است. برای این منظور، ابتدا ابتدا نقشه پراکنش زمین‌لغزش¬ها و نیز ۱۱ لایه اطلاعاتی شامل ارتفاع، میزان شیب، جهت شیب، کاربری اراضی، سنگ¬شناسی، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده، متوسط بارش سالانه، حداکثر بارش روزانه، و پتانسیل لرزه‌خیزی فراهم شد. در ادامه پس از تعیین مقادیر نسبت فراوانی و عضویت فازی برای طبقات نقشه عوامل مختلف، نقشه حساسیت زمین‌لغزش با استفاده از مقادیر مختلف گاما تهیه شد. سپس، بعد از تهیه نقشه فازی آسیب‌پذیری برای واحدهای مختلف کاربری اراضی، میزان ریسک زمین‌لغزش از حاصل‌ضرب دو نقشه حساسیت زمین‌لغزش و آسیب‌پذیری تعیین شد. بطور کلی در این حوضه تعداد ۱۰۴ زمین‌لغزش با مجموع مساحت ۱۴۰۱هکتار ثبت شد که ۷۰ % آنها برای پهنه‌بندی (۷۳ زمین‌لغزش با مساحت ۹۸۲ هکتار) و ۳۰ % باقیمانده (۳۱ زمین‌لغزش با مساحت ۴۱۸ هکتار) برای ارزیابی دقت نقشه‌های خطر مورد استفاده قرار گرفت. نتایج ارزیابی نشان داد که بالاترین مقدار شاخص مجموع مطلوبیت (معادل ۳۴/۱) متعلق به عملگر فازی با گامای برابر با ۹۳/۰ بوده و لذا این مدل از دقت بالاتری نسبت به سایر مقادیر گاما برخوردار است. میزان اهمیت عوارض در معرض خطر دارای دامنه‌ای بین ۰۵/۰ (فاقد پوشش) تا ۱ (مناطق مسکونی و صنعتی) است. برای مقابله با خسارات زمین‌لغزش، سه سیاست کلی مناسب توسعه، پیشگیری و سیاست درمانی ارائه شد که می¬بایست آنها را بر اساس دو عامل میزان خطر و میزان آسیب¬پذیری برای پهنه‌های مختلف ریسک زمین-لغزش اعمال نمود. در نهایت، به منظور کاهش خسارات ناشی از وقوع زمین‌لغزش‌های احتمالی، کاربری‌های مناسب برای طبقات با ریسک بالا معرفی شد.
