نگار حامدی، علی اسماعیلی، حسن فرامرزی، سعید شعبانی، بهروز محسنی،
دوره 11، شماره 2 - ( 6-1403 )
چکیده
آتش‌سوزی جنگل پدیده‌ای طبیعی و در عین حال یک تهدید بالقوه با اثرات محیطی، اکولوژیکی و فیزیکی می‌باشد. با توجه به اهمیت پیش‌بینی خطر آتش‌سوزی جنگل، این تحقیق مناطق خطر وقوع حریق در جنگل‌های زاگرس را شناسایی و به بررسی تغییرات پتانسیل خطر آتش‌سوزی در سری‌های زمانی مختلف پرداخته است. جهت رسیدن به این هدف، با فازی‌سازی لایه‌ها از روش تحلیل شبکه‌ای و روش میانگین وزنی مرتب استفاده گردید. آتش‌سوزی جنگل‌های زاگرس شهرستان لردگان با استفاده از تصاویر ماهواره لندست و مادیس در بازه زمانی سال‌های 2000، 2007 و 2014 مشخص و عوامل مؤثر برآتش‌سوزی بررسی شد. سپس مناطق پرخطر طبقه‌بندی و مساحت مناطق مستعد آتش‌سوزی و تعداد زون‌ها مشخص گردید. در روش تحلیل شبکه‌ای، بیشترین وزن‌ها را عوامل فاصله از مناطق مسکونی و جاده، شاخص GVMIو حداکثر دمای روزانه هوا (به ترتیب با وزن‌های 209/، 198/0، 09/0 و 0716/0) بدست آوردند. تحلیل سری زمانی نقشه‌ها نشان داد از عوامل مؤثر بر وقوع حریق در مناطق بحرانی، عامل فاصله از جاده و مناطق مسکونی، شیب، جهت، شاخص GVMI، NDVI و حداکثر دما بیشترین تأثیر را در ایجاد حریق داشتند. سناریوی سطح ریسک پایین و مقدار اندک جبران نیز با میزان ROC بالاتر از 7/0 به‌عنوان بهترین مدل ریسک آتش‌سوزی جنگل برآورد گردید. بر اساس یافته‌ها، تهیه نقشه مناطق مستعد آتش‌سوزی و همچنین بررسی و تحلیل سری زمانی عوامل مؤثر بر آتش‌سوزی در سال‌های مختلف، به عنوان گامی موثر در کمک به حافظان جنگل و مسئولین و جهت برنامه‌ریزی و اجرای عملیات پیشگیرانه در مناطق پرخطر مفید است.
