%0 Journal Article %A karimi, Mostafa %A Heidari, Sousan %A Rafati, Somayeh %T The trend of atmospheric water cycle components (precipitation and precipitable water) in catchments of Iran %J Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards %V 8 %N 2 %U http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3176-fa.html %R 10.52547/jsaeh.8.2.33 %D 2021 %K precipitation, precipitable water, humidity, variability, Man-Kendall test, ERA5, %X یکی از چالش‌های مهم در عصر حاضر، رقابت جهت دسترسی به منابع آب می‌باشد. بارش به عنوان یکی از عناصر بنیادی چرخه آب‌شناختی و سامانه اقلیم، دارای تغییرپذیری زمانی و مکانی بالایی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشکی مانند ایران است. تغییرات زمانی آن به ‌علت تغییرپذیری رطوبت و گردش جو می‌باشد. به همین منظور در این پژوهش روند تغییرات هم‌زمان آب‌قابل‌بارش (رطوبت جو) و بارش بر روی حوضه‌های آبریز ایران جهت شناسایی ارتباط بین تغییرات این دو متغیر بررسی شده است. برای این هدف داده‎های ماهانه بازکاوی شده (ERA5) بارش و آب‌قابل‌بارش از مرکز پیش‌بینی میان مدت اروپا (ECMWF) در بازه 1979- 2019 اخذ گردید. روند تغییرات ماهانه، فصلی و سالانه این دو متغیر با استفاده از آزمون من-کندال بررسی شد. نتایج حاکی از روند کاهشی هر دو متغیر، در فصل زمستان در حوضه­های آبریز شرق و نواحی مرکزی کشور و در مقابل روند افزایشی هر دو متغیر در فصل پاییز در اکثر حوضه‌ها آبریز دارد. بررسی سالانه نشان داد بارش در حوضه‌های شرقی کشور روند کاهشی را تجربه کرده‌اند اما آب‌قابل‌بارش در حوضه‌های غرب، جنوب، جنوب‌غرب و شمال روند افزایشی داشته است. این تحقیق نشان داد که پتانسیل رخداد بارش‌های رگباری و شاید سنگین، به دلیل افزایش آب‌قابل‌بارش، می‌‌تواند بیشتر گردد. %> http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3176-fa.pdf %P 33-54 %& 33 %! %9 Research %L A-10-65-2 %+ Department of Physical Geography, Faculty of Geography, University of Tehran %G eng %@ 2423-7892 %[ 2021