پژوهش های نوین فیزیک

---

معمولاً عمل‌کرد یک فرآیند تولیدی به‌وسیلۀ نمودارهای شوهارت که ابزاری برای کشف انحراف‌های با دلیل و بهبود فرآیند با کاهش تغییرپذیری است، تحت نظارت و کنترل قرار می‌گیرد. هنگامی که توزیع فرآیند نرمال نباشد این‌گونه نمودارها کارایی ندارند. روش بوت‌استرپ یک خانواده از روش‌های باز نمونه‌گیری است که می‌تواند بدون فرض نرمال بودن مشاهده‌ها در کنترل کیفیت آماری استفاده شود. در مقاله‌های متعددی تنها از روش فاصلۀ اطمینان صدکی برای تعیین حدود کنترل استفاده شده است. در این مقاله علاوه بر فاصله‌های اطمینان صدکی بوت استرپ، t- بوت استرپ، تصحیح اریبی شتابیده (BCa) و فاصلۀ اطمینان تقریبی بوت‌استرپ (ABC) برای تعیین حدود کنترل میانگین فرآیند استفاده می‌شوند. سپس در یک بررسی شبیه‌سازی از این فواصل اطمینان بوت‌استرپ برای حدود کنترل میانگین استفاده و مقایسه می‌شوند. در نهایت این حدود کنترل بوت‌استرپ برای نمودار میانگین داده‌های میزان گاز CO2 در نوشابه‌سازی کارخانه زمزم اصفهان استفاده می‌شود.

---

چکیده
در سوسماران اسپرماتوژنز به عنوان بخش مهمی از روند تولید مثل بطور کلی به دو حالت فصلی و غیرفصلی انجام میگیرد. روش فصلی معمولاً در گونه¬های ساکن نواحی معتدل دیده میشود در حالیکه طریقه غیرفصلی در نمونه¬هایی دیده میشود که در مناطق گرمسیری زیست میکنند. در این تحقیق فعالیت اسپرماتوژنز در گونۀ Laudakia caucasia یا آگامای قفقازی ساکن زاگرس مرکزی مورد مطالعه قرار گرفته است. برای اینکار تعداد 34 نمونه از سوسمار مذکور در دو فصل مختلف سال از محیط زیست طبیعی آنها در شهرستان نورآباد جمع آوری گردیدند. نمونه¬ها سپس کشته شدند و بیضه¬های آنها خارج گردید و بعد از اندازه گیری ابعاد بیضه¬ها، نمونه¬ها برای مطالعه بافت شناسی آماده شدند. نتایج بدست آمده از مطالعات مورفومتریک، هیستومتریک و بافت شناسی نشان داد که فرآیند اسپرماتوژنز در این گونه به صورت فصلی است و طی دو دورۀ فعال و غیرفعال انجام می¬شود. دورۀ فعال که شامل اواخر بهار و اوائل تابستان میگردد زمانی است که سلولهای پیش¬ساز زایا فعالانه درگیر روند تکثیر، نمو و تمایز هستند و در این زمان تمام اشکال تمایزی سلولهای اسپرماتوژنیک در دیوارۀ لوله¬های منی¬ساز دیده میشود. در دورۀ غیرفعال که با اواخر تابستان تا اوائل بهار آینده مطابقت میکند اسپرماتوزوئیدی نیز در لوله¬های منی¬ساز یافت نمیشود چون فعالیت اسپرم زایی در بیضه¬ها متوقف شده است. در عوض در این زمان فعالیتهای ترمیمی در بیضه انجام میگیرد و حیوان خود را برای شروع دوره دیگری از تولید اسپرم در فصل بعدی مهیا می¬نماید.

---

اثرات برهم‌کنش کادمیوم و آهن بر برخی پارامترهای فیزیولوژیکی در گیاه برنج بررسی شد. گیاهک‌های 4 روزه به گلدان‌هایی با بستر شنی مرطوب ‌شده با محلول غذایی هوگلند در شرایط کنترل‌ شده انتقال یافتند. گیاهان 15 روزه تحت تیمار غلظت‌های مختلف کلرید‌کادمیوم (0 ، 50 و100 میکرومولار) قرار گرفتند، در حالی‌که به هر یک از محلول‌های فوق، محلول Fe-EDTA با غلظت آهن (5 ، 10 و 20 پی پی ام) اضافه شد. بعد از 30 روز گیاهان برای سنجش‌های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی برداشت شدند. در طی تنش کادمیوم، رشد گیاه برنج کاهش یافت. در تیمارهای کلرید‌کادمیوم، مقدار رشد نسبی گیاه، میزان ماده‌سازی خالص و شدت فتوسنتز کاهش یافت. یون آهن درهردوغلظت 10 و20 پی پی ام در شرایط تنش کادمیوم، موجب بهبودی اثرات مضر کادمیوم بر پارامترهای فوق شده بود. در محیط‌های محتوی کادمیوم بدون آهن، شدت تنفس و نقطۀ جبران CO2، افزایش نشان داد، اما در محلول‌هایی که شامل هر دو محلول کلرید‌کادمیوم وEDTA - Fe بودند، کاهش تنفس و نقطۀ جبران CO2 مشاهده شد. فعالیت آنزیم کاتالاز درتیمارهای کلرید‌کادمیوم، افزایش یافت. با افزایش یون آهن در محلول‌های محتوی کلرید‌کادمیوم، میزان فعالیت این آنزیم کاهش نشان داد. نتایج نشان داد که با افزایش Fe-EDTA به محیط گیاهان تیمارشده با کلرید‌کادمیوم، اثرات سمی کادمیوم کاهش می‌یابد.

---

اکوسیستم های آبی یکی از مهمترین عرصه های زیستی است که دربرگیرنده مجموعه ای از تاکسون ها و گونه های متنوع آبزی است. تخریب این اکوسیستم ها، باعث از بین رفتن گونه های گیاهی آبزی و موجودات وابسته به آنها می شود. تاکنون تحقیق جامعی در مورد تنوع گونه ای گیاهان آبزی و عوامل موثر بر پراکنش آنها در استان مازندران انجام نشده است. در این تحقیق، تنوع گیاهان آبزی در شرق و غرب استان مازندران در مردابهای دائمی، مردابهای فصلی، باتلاق های جنگلی و مزارع برنج بررسی شد. 30 رویشگاه بر روی نقشه استان تعیین گردید و با استقرار 161 واحد نمونه برداری به روش سیستماتیک-تصادفی، تعداد 126 گونه شناسایی شد و فهرست کلیه گونه ها همراه با درصد پوشش هر گونه بر اساس سطح اشغال شده در هر کوادرات یادداشت شد. محاسبه و مقایسه تنوع گونه ای نشان داد که تنوع گونه ای ماکروفیت های آبزی در شرق و غرب تابعی از گرادیان رطوبت است. بر اساس روش دومارتن، آب و هوای غرب استان بسیار مرطوب و آب و هوای شرق مدیترانه ای است. بر این اساس شرایط مناسب برای رشد گیاهان آبزی در غرب استان بیشتر است و تنوع گونه ای هم در مردابها و هم در مزارع غرب مقدار بالاتری را نسبت به تنوع گونه ای مردابها و مزارع شرق استان نشان می دهد. در تحقیق حاضر با روش طبقه بندی den Hartog & Veld برای گیاهان آبزی، تنوع گیاهان رطوبت دوست، گیاهان مردابی و گیاهان آبزی حقیقی نیز محاسبه شد. نتایج نشان دهنده بالا بودن شاخص های تنوع گونه ای برای گیاهان رطوبت دوست است. گیاهان آبزی حقیقی بالاترین تنوع را بعد از گیاهان رطوبت دوست داشتند و کمترین تنوع در مورد گیاهان مردابی مشاهده شد. نتایج نشان داد که از نظر آماری بین شاخص تنوع گونه ای شانن در شرق و غرب و نیز بین گروه های گیاهان رطوبت دوست، گیاهان آبزی حقیقی و گیاهان مردابی تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0(P کلمات کلیدی: تنوع گونه ای، گیاهان رطوبت دوست، گیاهان آبزی حقیقی، گیاهان مردابی، استان مازندران

---

در تحقیق حاضر ویژگیهای ریخت شناسی، تشریحی، گرده شناسی و مولکولی سردهL. Utricularia از خانواده Lentibulariceae متعلق به راسته Lamiales مورد بررسی قرار گرفت. این سرده در ایران دو گونه بنام های : U. minor L. ,U. australis R. Br. دارد. در بررسی ریخت شناسی دو گونه از نظر طول استولون، وجود و عدم وجود ریزوئید و شکل کیسه چه تله ای 1 با یکدیگر تفاوت دارند. در بررسی تشریحی، شکل سلولهای اپیدرمی ساقه، ضخامت و شکل سلولهای آئرانشیمی و پارانشنیم پوستی از صفات متمایز کننده دو گونه می باشد. در بررسی گرده شناسی، دانه های گرده این دو گونه چند شیاره و بدون منفذ است و همچنین تزیینات سطح اگزین از نوع شکافدار است. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل توالی کلروپلاستی trnL-F نشان می دهد که U. australis با U. macrorhiza و U. minor با U. intermedia خویشاوند هستند.

---

چکیده
منطقه یحیی آباد واقع در شیب های جنوبی کرکس با مساحتی حدود 6000 هکتار در 35 کیلومتری جنوب غربی نطنز در استان اصفهان قرار دارد و جزء اکوسیستم های کوهستانی خشک ایران محسوب می شود. هدف از این پژوهش گروه بندی گونه های گیاهی موجود در منطقه و ارتباط آنها با عوامل محیطی مختلف نظیر ارتفاع و ویژگی های خاک است. نمونه برداری از گیاهان با روش نمونه برداری سیستملتیک-تصادفی انجام یافت. با استفاده از کوادراتهایی با ابعاد 2×5/1 متر (3 متر مربع) درصد پوشش گونه های گیاهی اندازه گیری شد. گروه بندی گونه های گیاهی با استفاده از آنالیز خوشه ای و ارتباط آنها با عوامل محیطی با استفاده از روش های رج بندی تعیین گردید. آنالیز خوشه ای تعداد 8 گروه گیاهی در منطقه را مشخص نمود و روش های مختلف رج بندی عامل ارتفاع را به عنوان عامل اصلی در تفکیک گروه های گیاهی نشان دادند. با توجه به ارتفاع نسبتاً یکنواخت منطقه و نیز فشار چرای دام، رابطه مشخصی بین ارتفاع و شاخص های تنوع وجود ندارد.

---

در این پژوهش نانو ذرات لیتیم- کبالت اکسید روی بسترهای مختلف به روش سل- ژل و با استفاده از پیوندساز سیتریک اسید سنتز شد. سپس تأثیر بسترهای مختلف بر روی خصوصیات نانو ذرات از نظر اندازه، شکل و فعالیت کاتالیزوری بررسی شد. برای ارزیابی فعالیت کاتالیزوری، سرعت و میزان تجزیۀ هیدروژن پراکسید در حضور هر یک از نمونه‌ها از طریق اندازه‌گیری حجم گاز اکسیژن آزاد شده در بازۀ زمانی معین، بررسی شد. الگوهای پراش اشعۀ ایکس (XRD)، تصویربرداری الکترونی روبشی (SEM) و طیف زیرقرمز (IR)، تشکیل فازهای Co3O4 و LiCoO2 را تأیید کرد

---

هدف این تحقیق یافتن روشی ملایم و دوست‌دار محیط زیست برای انجام واکنش تراکم آلدول برای سنتر مشتقات بنزیلیدین بود. بدین منظور برای نخستین بار SnCl4 به‌عنوان کاتالیزور با کارایی زیاد در واکنش تراکم آلدول متقاطع سیکلوآلکانون­ها با آلدهیدهای آروماتیک دارای استخلاف‏های متفاوت برای سنتز مشتقات &alpha',&alpha- بیس (بنزیلیدین) سیکلوآلکانون­ها⁴ در حلال اتانول به‌عنوان حلال سبز به‌کار رفت. در این روش واکنش به‌آسانی برای آلدهیدهای آروماتیک مختلف دارای استخلاف الکترون‌کشنده و الکترون‌دهنده برای تولید محصولات متناظر با بازده خوب تا عالی انجام شد. در مقایسه با روش‏های شناخته شده، مزایای این روش شامل سرعت واکنش، زمان کوتاه، استفاده راحت، کم هزینه بودن، تمیز و دوست‏دار محیط زیست بودن، جداسازی راحت محصولات، ملایم بودن شرایط واکنش و بازده­های خوب تا عالی  برای محصولات &alpha',&alpha- بیس (بنزیلیدین) سیکلوآلکانون­ها متناظر دارد.

---

یک روش هیدروترمال برای سنتز نانو ذرات باریم فسفونات در حضور سورفکتانت‏های ستیل تری متیل آمونیم بروماید (CTAB) یا سدیم دو دسیل سولفات (SDS) در pH = 6 طراحی شد. کمپلکس سنتز شده به کمک طیف‏بینی IR و EDAX و XRF شناسایی شد. فاز کریستالی کمپلکس توسط XRD مشخص گردید. مورفولوژی کمپلکس با میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، بررسی شد و مشخص گردید کمپلکس ساختار لایه‏ای دارد. اثر تغییر حلّال  بر مورفولوژی کمپلکس بررسی شد و تصاویر SEM این تغییر مورفولوژی را تأیید کرد و شکل‏های کروی و تقریباً میله‏ای از آن حاصل شد. پایداری گرمایی این کمپلکس، با آنالیز گرماسنجی وزنی (TGA) مشخص شد. با کمک داده‏های XRF کمپلکس مورد نظر، نسبت فلز به فسفر، 2:3 به‌دست آمد.

---

سردۀ سالوی متعلق به تیرۀ نعناعیان، دارای پراکنش وسیع جهانی است و مراکز تنوع آن در مدیترانه و آسیاست. تغییرات مورفولوژیکی در این سرده دارای گسترۀ بسیار وسیعی است و شباهت بین گونه‌ها زیاد است، چنان‌که تشخیص مورفولوژیکی گونه‌های این سرده با کلیدهای شناسایی موجود در فلورها سخت و طاقت‌فرسا است. در این تحقیق، 13 گونۀ این سرده در شمال شرق ایران برای ارائۀ کلید شناسایی واضح و کامل‌تر بررسی ریخت‌شناسی )مورفومتریک) شدند. در این بررسی، 79 صفت کمی و کیفی ریخت‌شناسی (رویشی و زایشی) بر روی بیش از 350 نمونه هرباریومی و جمع آوری شده از جمعیت‌های مختلف اندازه‌گیری شدند. داده‌ها با استفاده از آنالیزهای مؤلفۀ اصلی و تک متغیره ارزیابی شدند. صفاتی مانند شکل غنچۀ گل، حلقه کرک‌های درون جام و بیرون‌زدگی جام گل در جدایی گونه‌های این جنس مؤثر بودند. گونۀ سالویا شریفی نیز برای اولین بار از استان‌های خراسان جنوبی و شمالی گزارش می‌شود.

---

بررسی روند و احتمال مرگ و میر برای برنامه ریزان، کارشناسان جمعیت، سازمان های بازنشستگی و شرکت های بیمه از اهمیت بالایی برخوردار است. تحقیقات نشان می دهد جداول مرگ و میر ایستا، احتمالات مرگ و میر را زیاد نشان می دهند. علت بیش برآوردی احتمالات مرگ و میر در جداول ایستا را می توان به نادیده گرفتن تغییرات مرگ و میر بر حسب زمان نسبت داد. جداول مرگ و میر پویا با در نظر گرفتن اثر زمان در سنین مختلف بر روند مرگ و میر از دقت بالاتری برخوردار هستند.
در این مقاله، برای برآورد روند مرگ و میر ابتدا با استفاده از روش لی– کارتر مدلی برحسب زمان و رده های سنی به داده های نرخ مرگ و میر برازش و پارامترهای مدل را برآورد می کنیم. سپس با استفاده از روش های بوت استرپ پارامتری و نیم پارامتری فاصله های پیش بینی را برای احتمال های مرگ و میر محاسبه می کنیم. در انتها این مراحل را برای تحلیل داده های مرگ و میر ایران به طور مجزا برای مردان و زنان مورد استفاده قرار می دهیم.

---

مقدمه و هدف : معدن چاه سوار آغا از مجموعه معادن سنگ چینی نیریز فارس ، از مراکز مهم اقتصادی این استان می باشد. در سال های اخیر ریزش ها و ناپایداری های رخ داده در محدوده این معدن سبب گردیده تا نقش ساختارهای تکتونیک و تنش های برجا در منطقه مورد توجه قرار گیرد. از این رو بررسی نقش ساختارهای تکتونیکی از قبیل درزه ها و شکستگی ها و فازهای تنش برجا و تاثیر آنها بر ناپایداری دیواره شمالی این معدن هدف اصلی این پژوهش باشد.
روش کار : در این راستا با بررسی های صحرایی و اندازه گیری مشخصات هندسی شکستگی ها از قبیل شیب و جهت شیب درزه ها ، تعداد نسل های پرشدگی و نوع پرشدگی و پردازش آنها در نرم افزار DIPS 5.1 ، سعی در تحلیل ساختارهای تکتونیکی و دست یابی به فازهای تنش برجا شده است.
یافته ها و نتیجه گیری : با توجه به نتایج بدست آمده ، وجود دو فاز تنش برجا در محدوده معدن قابل اثبات است
- فاز تنش رهایی از فشارش با روند N250 سبب بازشدن برخی از درزه های قدیمی و ایجاد شکستگی های جوان در منطقه شده است. این فاز تنش ، در اثر باربرداری از معدن ایجاد شده است.
- تنش کششی موضعی : مشاهدات صحرایی نشان از خزش و جابجایی در دیواره شمالی در امتداد N152 دارد ، به گونه ای که بردار جابجایی آن سبب ایجاد کشش در محدوده در امتداد N270 و بازشدن شکستگی های با شیب 90 درجه شده است. علت این خزش ، تنش قائم حاصل از وزن آوارهای بالای دیواره شمالی است که بر طبقات پایینی وارد شده و سبب خزش توده سنگ بر روی مهدرزه با مشخصات N152/ 50NE در امتداد N150 می شود.

---

توده‌های نفوذی بارور و نابارور با سن الیگو-میوسن و ترکیب کانی‌شناسی مشابه در کمربند مس پورفیری کرمان تفاوت‌های زمین شیمیایی مهمی را از لحاظ عناصر فرعی و خاکی نادر آشکار کردند. توده‌های نفوذی بارور به‌بهترین نحوی با ویژگی‌هایی مانند مقادیر اندک اکسید منگنز (درصد وزنی1/0&ge MnO)، ایتریوم (ppm 18&geY)، عناصر با میدان پایداری زیاد (ppm 100HFSE&le&sum) و عناصر خاکی نادر سنگین (ppm9/1&geYb) و مقادیر زیاد استرانسیوم (ppm 1015-406)،30 Sr/Y&ge، تفریق شدید از عناصر خاکی نادر (20La/Yb&ge) و هم‌چنین بی‌هنجاری مثبت یورپیوم (1Eu/Eu*&ge) از توده‌های نابارور با ویژگی‌های wt.%1/0 ppm, MnO &le50-12= ppm,Y 576-184=, Sr15, La/Yb<1Eu/Eu*< ,30Sr/Y&le) تفکیک گردیدند. این ویژگی‌ها به‌عنوان شاخص ماگماهای آب‌دار و اکسیدان معرفی شدند که می‌تواند ناشی از شرایط متفاوت شکل‌گیری آن‌ها در مقایسه با ماگماهای نابارور باشد. طبق پژوهش حاضر، برخی نمودارهای تفکیک کننده که می‌توانند به‌عنوان ابزاری برای شناسایی توده‌های نفوذی بارور، جایی‌که این توده‌ها با توده‌های نفوذی نابارور همراه هستند، در دیگر مکان‌‌های مس‌خیز ایران استفاده شوند عبارتند از:MnO-Y, &sumHFSE-Y  Sr/Y-SiO₂ Sr/Y-Y, La/Yb-Yb, La/Yb-SiO_2, و Eu/Eu*-SiO₂.

---

میدان نفتی پازنان در 150کیلومتری جنوب خاور اهواز، جنوب خاور میدان آغاجاری و در منطقه فروافتادگی دزفول واقع شده است. رخنمون سطحی این میدان را سازند آغاجاری تشکیل می دهد و سازند آسماری مهم ترین سنگ مخزن در این میدان می باشد که به هفت لایه مخزنی تقسیم شده است. در این پژوهش بر اساس اطلاعات زیر سطحی و با بهره گیری از روش های تحلیلی زیرسطحی مناطق با توسعه شکستگی بالا در این تاقدیس مورد بررسی قرار گرفته است. به نظر می رسد که تاقدیس نفتی پازنان یک چین نامتقارن است که یال جنوب باختری آن شیب زیاد دارد و در قسمت های میانی ساختار که خمش محوری (طولی) بارز است، مستعد مناطق با شکستگی بالا است. تحلیل هندسی این ساختار نشان می دهد که یال جنوب باختری در بیشتر نواحی و یال شمال خاوری در نواحی مرکزی به عنوان بخش هایی از ساختار با تراکم بالای شکستگی هستند. خمش محوری (طولی) تاقدیس پازنان ناشی از رشد و گسترش تاقدیس های مجزا و به هم آمیختن آن ها، پهنه برشی حاصل از عمل کرد گسل های پی سنگی و ساختارهای راستا لغز قدیمی و می باشد.

---

مرکبات از محصولات گرمسیری و نیمه گرمسیری است. مشکل اصلی پرورش مرکبات در آب و هوای نیمه ‌گرمسیری، خطر سرما و یخ‌بندان است. با توجه به تقارن فصل برداشت میوه مرکبات با ایام سرد سال، تحقیق بیش‌تر روی اثرات فیزیولوژیکی آسیب‌های سرمایی تنش دمای پایین این گیاه ضروری است. در این تحقیق بخش فلاودو میوه پنج رقم مرکبات شامل پرتقال خونی، لیموترش مازندرانی، پرتقال والنسیا، نارنگی انشو و پرتقال محلی از شمال کشور به‌منظور تعیین میزان فعالیت آنزیم‌های سوپر اکسید دیس موتاز(SOD) ، آسکوربات پراکسیداز(APX) کاتالاز (CAT) و پراکسیداز (POD) در دمای کنترل (C˚15~) و تیمارهای دمایی 3، 0، 3- و 6- درجۀ سانتی‌گراد در دو مرحلۀ قبل از رسیدگی و رسیدگی کامل میوه ارزیابی شد. نتایج این تحقیق نشان داد که میزان فعالیت آنزیم SOD نسبت به سایر آنزیم‌ها در بافت فلاودوی همۀ ارقام تحت تأثیر سرما بیش‌تر بود که می‌تواند نشان‌دهندۀ این باشد که آنزیم SOD اولین خط دفاعی میوه‌ها است. در بافت فلاودوی پرتقال خونی در هر دو مرحله رسیدگی کامل و قبل از رسیدگی، فعالیت CAT در همۀ تیمارهای دمایی بیش‌تر بود. ارقام نارنگی انشو و پرتقال محلی به‌ترتیب بیش‌ترین و کم‌ترین میزان فعالیت آنزیم APX را در هر دو مرحله برداشت دارا بودند. در ضمن، در ارقام نارنگی انشو، پرتقال خونی و لیمو ترش مازندرانی با کاهش دما، افزایش معنی‌داری در فعالیت آنزیم POD دیده شد. 

---

آلودگی‌های نفتی ناشی از مصرف روزافزون نفت در زندگی بشر، تأثیرات مختلفی را روی اکوسیستم‌های آبی و خاکی و نیز میکروفلور آن‌ها گذاشته است. در این تحقیق، تنوع فیزیولوژیکی سویه‌های فلور سیانوباکتریای جدا شده از مناطق آلوده و غیرآلوده به مواد نفتی با استفاده از عوامل میزان کلروفیل، فیکوبیلی ‌پروتئین‌ها، میزان فتوسنتز و میزان رشد آزمایش شد. بدین‌منظور سویه‌های مختلف سیانوباکتریایی از مناطق آلوده و غیرآلوده جدا و خالص شدند. سویه‌های خالص شده در محیط مایع مناسب کشت شد و در فاز لگاریتمی آزمایش شدند. میزان کلروفیل و فیکوبیلی پروتئین‌ها از روش جذب نوری، مقدار فتوسنتز با کمک دستگاه اکسی‌ویو و مقدار رشد با محاسبۀ وزن خشک سنجیده شد. مقدار کلروفیل و فتوسنتز در شرایط یک‌سان آزمایشگاهی در سویه‌های مناطق آلوده به‌طور معنی‌داری نسبت به سویه‌های مناطق غیرآلوده کم‌تر بود. با وجود این، سویه‌های مناطق آلوده میزان رشد بیش‌تری نسبت به سویه‌های غیرآلوده نشان دادند و این تفاوت معنی‌دار است. هم‌چنین تفاوت معنی‌داری بین رنگیزه‌های فیکوبیلی ‌پروتئینی در دو گروه مشاهده نشد. به‌طور کلی، نتایج نشان می‌دهد که سویه‌های سیانوباکتریایی جدا شده از مناطق آلوده به نفت با افزایش زیست تودۀ خود، آسیب ناشی از کاهش مقدار فتوسنتز و کلروفیل ناشی از تنش نفت را جبران کرده و در مقابل این تنش مقاومت می‌کنند. این پاسخ منجر به تغییر فلورسیانوباکتریایی به‌سمت سویه‌های مقاوم و میکسوتروف است که علاوه بر فتوسنتز قادر به استفاده از هیدروکربن‌های نفتی به‌عنوان منبع انرژی است و در نتیجه با غلبه بر افت انرژی ناشی از کاهش فتوسنتز و حتی افزایش بهره‌وری کسب انرژی نسبت به گونه‌های مناطق غیرآلوده، انرژی لازم برای رشد و گسترش خود را فراهم سازند.

---

فیلم‏های نازک اکسید منیزیم به‌روش سل- ژل تهیه شدند. اثر دمای بازپخت روی خواص اپتیکی، ساختاری و مورفولوژیکی فیلم‏ها با استفاده از FTIR، UV-Visible، اسپکتروسکوپی فوتولومینسانس (PL)، پراش پرتو X (XRD) و میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) بررسی شد. ثابت‏های اپتیکی و ضخامت فیلم‏ها با رهیافت کمینه‏سازی نامقید نقطه‏گرا تعیین شد. شفافیت اپتیکی فیلم‏ها با افزایش دما کاهش می‏یابد. با افزایش دما ضریب شکست و ضریب خاموشی فیلم‏ها افزایش یافته اما ضخامت و گاف نواری کاهش می‏یابد. ضخامت فیلم‏ها به‌ترتیب از 635 به 420 نانومتر و گاف نواری فیلم‏ها از eV05/4 به  eV02/4 کاهش می‏یابد. شدت فوتولومینسانس با افزایش دما افزایش می‏یابد. طیف XRD نشان می‏دهد که فیلم‏های تهیه شده در دمای 500 درجۀ سانتی‌گراد ساختارآمورف دارند. هم‌چنین ساختار کریستالی نانوپودرهای اکسید منیزیم تهیه شده به روش سل- ژل د بررسی شد. ساختار کریستالی پودرهای MgO با افزایش دما بهبود یافته است. تصویر SEM فیلم تهیه شده در دمای500 درجۀ سانتی‌گراد یک فیلم همگن و بدون ترک را نشان می‌دهد. 

---

در این پژوهش نانوذرات هسته-پوسته اکسید آهن-سیلیکان (Fe₃O₄/SiO₂) با روش دومرحله‌ای ساخته شدند. ابتدا نانوذرات Fe₃O₄ با روش هم‌رسوبی یون‌های آهن (Fe⁺² و Fe⁺³) در محیط قلیایی و بدون استفاده از سورفکتانت ساخته شد  و سپس پوسته سیلیکان با روشی غیر حرارتی و بدون استفاده از اتصال‌دهنده‌ها روی نانوذرات Fe₃O₄ نشانده شد. سهولت این روش قابل توجه است. بررسی الگوهای پراش اشعه ایکس پودرهای حاصل نشان می‌دهد که ساختار اسپینل معکوس Fe₃O₄ تشکیل شده و سیلیکان به صورت آمورف ساخته شده است. طیف‌سنجی تبدیل فوریه امواج مادون قرمز نیز تشکیل این ساختارها را تأیید می‌کند. نبود پیک‌های اضافی در پراش اشعۀ ایکس نشان‌دهندۀ تشکیل فاز خالص  Fe₃O₄است. تصاویر میکروسکوپ الکترونی تراگسیلی نشان می‌دهد ساختار هسته-پوسته تشکیل شده و میانگین اندازۀ ذرات 20 نانومتر است. آنالیز مغناطیس‌سنجی نشان می‌دهد مقدار مغناطش اشباع نانوذرات Fe₃O₄ بعد از پوشش دهی با سیلیکان کاهش یافته است.
 

---

گونه‌های جنس سیتروس در مناطق مختلف استان فارس یافت می‌شود. هدف از این پژوهش بررسی مراحل و چگونگی تکوین دانۀ گرده و کیسه‌های ترشحی گلبرگ در گیاه دارابی¹ است. برای این پژوهش گل‌ها و غنچه‌ها از باغ‌های جهرم، برداشت شدند، در فیکساتور FAA تثبیت و سپس در الکل 70% نگه‌داری شدند. نمونه‌ها پس از آماده‌سازی و قالب‌گیری در پارافین، با میکروتوم برش‌گیری گردید و برای بررسی کیسه‌های ترشحی و گلبرگ در مخلوط الکل و گلیسیرین قرار داده شد و پس از برش دستی در زیر میکروسکوپ نوری مشاهده شدند. نتایج نشان داد که در این گیاه بساک‌ها دارای 4 کیسۀ گرده است. سیتوکینز هم‌زمان است و تترادهای میکروسپور فقط از نوع تتراهدرال² است. دانه‌های گرده در زمان انتشار دو یاخته‌ای، دارای چهار شکاف رویشی با تزئینات شبکه‌ای و چاله‌ای هستند. در گلبرگ‌های مراحل اولیه، سه گروه بافتی دارای سلول‌های کاملا فشرده و در حال تقسیم بودند و طی تکوین، تقسیم در سلول‌های اپیدرمی کاهش یافت. تمایز بافت پارانشیمی منحصر به افزایش ابعاد سلول‌ها، ضخامت دیواره‌ای و فضای بین سلولی شد و تعداد و اندازۀ دسته‌های آوندی نیز طی مراحل نمو افزایش یافت. شکل‌گیری کیسه‌های ترشحی در گلبرگ، به این صورت است که بنیان گذاری کیسۀ منحصر به اولین مرحلۀ تکوین است و هم‌زمان با مراحل تکوین گلبرگ، این ساختار فقط افزایش ابعاد می‌دهد

---

مس و نیکل از عناصر ریزمغذی در گیاهان هستند که در حفظ متابولیسم طبیعی و رشد گیاه نقش اساسی دارند، ولی مازاد آن‌ها نیز بر بسیاری از عمل‌کردهای فیزیولوژیکی اثر بازدارندگی دارد. در این پژوهش، گیاه ذرت تحت تیمارهای سولفات مس (0 و 100 میکرو مولار)، سولفات نیکل (0، 100 و 200 میکرو مولار) و برهم‌کنش مس (100 میکرومولار) و نیکل (100 و 200 میکرومولار) در محیط هیدروپونیک کشت شدند. بعد از یک ماه تیمار، پارامترهای رشد و برخی تغییرات بیوشیمایی در ریشه‌ها و اندام هوایی گیاهان کشت شده بررسی شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت مس و نیکل، محتوای رنگیزه‌ای (کلروفیل a، b و کاروتنوئید کل)، طول و وزن خشک ریشه‌ها و اندام هوایی کاهش یافت، در صورتی‌که نشت یون K⁺ و میزان مالون دی‌آلدئید به‌عنوان شاخص پراکسیداسیون چربی و فعالیت برخی آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی افزایش یافت، هم‌چنین برهم‌کنش مس و نیکل اثر هم‌یاری با یک‌دیگر داشته و اثر هم را تشدید کردند.