فاطمه موسوی، فرخنده رضانژاد، احمد مجد، سعید آیریان،
دوره 10، شماره 4 - ( مقالات زیست شناسی 1389 )
چکیده
درخت آسمانی متعلق به خانوادۀ سیماروباسه درختی دوپایه با گل‌های تک‌جنس است، اما هر کدام از گل‌های نر وماده، اندام زایشی جنس دیگر را نیز به‌صورت رشد نیافته و ناقص دارند. در این پژوهش، ساختار گل، گرده و نمو بساک در هر دو نوع گل به‌ویژه گل‌های نر (دارای بساک‌های زایا ) با استفاده از روش‌های معمول سلول بافت‌شناختی و نیز میکروسکوپ الکترونی‌نگاره (SEM) بررسی شد. نتایج نشان داد هر گل نر دارای 10 پرچم و مادگی 5 برچه با برچه‌های رشد نیافته و فاقد تخمک و کیسۀ جنینی است. گل‌های ماده دارای مادگی 5-3 برچه‌ای (اغلب 5 برچه‌ای) و10 بساک نازا بدون کیسۀ گرده و گرده هستند. دیوارۀ بساک از اپیدرم، لایۀ مکانیکی، 3-2 لایۀ میانی و تاپی ترشحی تشکیل شده است. لایۀ تغذیه‌ای (تاپی) چند هسته‌ای و کشیده است و طی نمو دانۀ گرده تجزیه می‌شود، اما بقایای آن در بساک شکوفا نیز دیده می‌شود. جداربندی از نوع هم‌زمان است که تترادهای چهاروجهی و لوزی‌شکل را ایجاد می‌کند. دانه‌های گرده با میکروسکوپ الکترونی‌نگاره، بیضوی، جور قطب، کشیده و سه‌شکاف منفذی هستند. تزئینات سطح گرده از نوع رگه‌دار- شبکه‌ای است.
سعید آیریان، عاطفه دارش،
دوره 13، شماره 1 - ( زیست شناسی Biology 1392 )
چکیده
گونه‌های جنس سیتروس در مناطق مختلف استان فارس یافت می‌شود. هدف از این پژوهش بررسی مراحل و چگونگی تکوین دانۀ گرده و کیسه‌های ترشحی گلبرگ در گیاه دارابی1 است. برای این پژوهش گل‌ها و غنچه‌ها از باغ‌های جهرم، برداشت شدند، در فیکساتور FAA تثبیت و سپس در الکل 70% نگه‌داری شدند. نمونه‌ها پس از آماده‌سازی و قالب‌گیری در پارافین، با میکروتوم برش‌گیری گردید و برای بررسی کیسه‌های ترشحی و گلبرگ در مخلوط الکل و گلیسیرین قرار داده شد و پس از برش دستی در زیر میکروسکوپ نوری مشاهده شدند. نتایج نشان داد که در این گیاه بساک‌ها دارای 4 کیسۀ گرده است. سیتوکینز هم‌زمان است و تترادهای میکروسپور فقط از نوع تتراهدرال2 است. دانه‌های گرده در زمان انتشار دو یاخته‌ای، دارای چهار شکاف رویشی با تزئینات شبکه‌ای و چاله‌ای هستند. در گلبرگ‌های مراحل اولیه، سه گروه بافتی دارای سلول‌های کاملا فشرده و در حال تقسیم بودند و طی تکوین، تقسیم در سلول‌های اپیدرمی کاهش یافت. تمایز بافت پارانشیمی منحصر به افزایش ابعاد سلول‌ها، ضخامت دیواره‌ای و فضای بین سلولی شد و تعداد و اندازۀ دسته‌های آوندی نیز طی مراحل نمو افزایش یافت. شکل‌گیری کیسه‌های ترشحی در گلبرگ، به این صورت است که بنیان گذاری کیسۀ منحصر به اولین مرحلۀ تکوین است و هم‌زمان با مراحل تکوین گلبرگ، این ساختار فقط افزایش ابعاد می‌دهد
