12 نتیجه برای ایران
دوره 8، شماره 1 - ( 3-1387 )
چکیده
در فلور ایرانیکا برای جنس اریژرون1 چهار گونه از ایران گزارش شده است. در این مقا له گونۀ Ergeron annuus (L.) Pers. برای اولین بار از ایران(استان گیلان) گزارش می‌شود. این گونه بومی امریکای شمالی و کانادا بوده و به صورت خو کرده در اروپا و آسیا نیز می‌روید. در این جا برای گونه‌های موجود در ایران یک کلید شناسایی ذکر شده است. با اضافه شدن این گونه، تعداد گونه‌های این جنس به پنج می‌رسد.
دوره 8، شماره 1 - ( 3-1387 )
چکیده
تحقیق حاضر در ارتفاعات کلات- زیرجان گناباد واقع در محدودۀ ارتفاعی 1100 تا 2830 متری از سطح دریا، با میانگین بارندگی سالانه 2/143 میلی‌متر و متوسط دمای سالانه 2/17 درجۀ سانتی‌گراد انجام شد. به منظور شناسایی و معرفی فلور، بررسی شکل‌های زیستی و کورولوژی گیاهان، پوشش گیاهی منطقۀ بررسی شد که در نتیجۀ آن، تعداد 190 گونۀ گیاهی از 107 جنس و 39 تیره جمع‌آوری و شناسایی شدند. از نظر تعداد گونه، تیره‌های گل ستاره‌ای (Asteraceae) ، گندمیان (Poaceae)و نعناع (Lamiaceae) مهم‌ترین تیره‌های موجود در منطقه بودند. تروفیت‌ها و همی‌کریپتوفیت‌ها از مهم‌ترین گروه‌های ساختاری طیف زیستی منطقه به روش رانکایر بودند. بررسی کورولوژیک و استخراج کوروتیپ‌ها، غلبه عناصر ایرانی-تورانی را نشان داد. همچنین در رابطه با اندمیسم، تعداد 8 گونه، اندمیک ایران بودند. افزون بر این در میان عناصر گیاهی، Phlomidoschema parviflorum از تیره نعناع، گونه ای نادر و نیمه اندمیک منطقۀ بررسی شده بر اساس معیارIUCN ، دو دسته گونه‌های آسیب پذیر و با خطر کم‌تر تعیین شد که جمعا 14 گونه در گروه گونه‌های تهدید شده قرار گرفتند.
دوره 8، شماره 2 - ( 6-1387 )
چکیده
دریای مازندران به‌عنوان زیستگاه منحصر به فرد و عمدهٔ ماهی سفید1 در طی قرن جاری متحمل تغییرات عمدهٔ اکولوژیک و مدیریتی گشته است که یکی از تبعات چنین تغییراتی، تغییردر ترکیب و اجزای تشکیل دهندهٔ اکوسیستم شکنندهٔ دریایی است. که پژوهش‌های محققان مختلف، حکایت از بروز چنین تغییراتی در پیکره و اجزای اکوسیستمی و موجودات زنده آن دارد. تحقیق حاضر به منظورتعیین مراحل رسیدگی جنسئ ماهی سفید از طریق بررسی‌های زیستی و بررسی‌های بافتی اندام‌های جنسی در بخش جنوبی دریای مازندران صورت پذیرفته است. بدین منظور، ماهیان مهاجر به سواحل، رودخانه‌ها و محدودهٔ مصبی آنها در حاشیهٔ جنوبی دریای مازندران به وسیلهٔ تورهای پره صید شده و شاخص‌های مرفومتریک و مرفومریستیک اندازه‌گیری و ثبت شدند آن‌گاه نمونه‌های فلسی و گنادی از آنها استحصال گشت که پس از نمونه‌برداری و قراردادن در محلول بوئن وآماده‌سازی ( مراحل آب‌گیری، شفاف‌سازی، قالب‌گیری و رنگ‌آمیزی به روش H&E)، بررسی بافتی با کمک میکروسکوپ نوری صورت پذیرفت. نتایج نشان می‌دهد که ماهیان نمونه‌برداری شده دارای میانگین طولی(58 349) میلی‌متر و وزنی (334 564) گرم و درصد ترکیب جنسی6/45% ماده و 4/54% نر هستند. میزان رسیدگی جنسی بر اساس روش 6 مرحله‌ای نشان‌دهندٔ قرارگیری ماده‌ها در مرحلهٔ (IV و VI,V) در طی ماه‌های اسفند، فروردین و اردیبهشت بوده است. ماهیان ماده در اسفند 32% در مرحلهٔ V و 57% در مرحلهٔ IV و 11% در مرحلهٔ VI بوده‌اند این نسبت در فروردین به 87% مرحلهٔ V و 23% درصد مرحلهٔ VI و در اردیبهشت 94% مرحلهٔV و6% درصد مرحلهٔ VI تغییر می‌یابد. نرها در تمامی ماه‌های اسفند، فروردین و اردیبهشت دارای مرحلهٔ رسیدگی IV و V فعال یا VI غیر فعال بوده‌اند.
دوره 8، شماره 4 - ( 12-1387 )
چکیده
کاپرینی از بزرگ‌ترین بخش‌های شناخته شده کرک ساده جنس گون است که مشتمل بر 280 گونه است. بر اساس گزارش‌های فلورا ایرانیکا این بخش به ترتیب دارای 171 و 115 گونه در منطقهٔٔ فلورا ایرانیکا و ایران است. در مقالهٔ حاضر بخش کاپرینی در محدودهٔ استان خراسان بررسی شد. طی این بررسی نمونهٔ‌های موجود در هرباریوم دانشگاه فردوسی مشهد جمع‌آوری شده از نقاط مختلف خراسان از نظر ریخت‌شناسی بررسی شدند. بر این اساس 37 گونه یعنی حدود یک سوم از گونه‌های این بخش در نقاط مختلف استان خراسان پراکنش دارند و دامنهٔ پراکندگی تعدادی از گونه‌ها وسیع و تعدادی دیگر بسیار محدود است. استراگالوس کوش‌کنسی3 که در فلورا ایرانیکا از ترکمنستان و افغانستان گزارش شده‌است به‌عنوان گزارش جدید برای فلور ایران ازشمال شرق خراسان شهرستان تربت‌جام منطقهٔٔ صالح‌آباد ذکر می‌شود. این گیاه بدون کرک است و دارای برگچه‌های تخم‌مرغی باریک به تعداد 18 تا 22 جفت است. نواحی و دامنهٔ انتشار گونه‌های مختلف این بخش در استان خراسان ارائه شده است.
شیرین گل کرم، نعمت اله رشیدنژاد عمران،
دوره 10، شماره 2 - ( 4-1389 )
چکیده
توده های گرانیتی منطقه زریگان و چاه چوله در شمال بافق، جنوب شرقی نقشه 1:250000 اردکان واقع شده (شکل 1)، جزیی از خرده قاره ایران مرکزی محسوب می شوند. ترکیب سنگ شناسی این توده ها، از آلکالی فلدسپار گرانیت تا سینو- مونزو گرانیت نوسان دارد. آنها از نوع گرانیت های لوکوکرات و ساب ولکانیک، با کانی شناسی عمدتاً کوارتز- فلدسپاتی، و فقیر از کانیهای مافیک هستند. انواع بافتهای ماگمایی، دگرشکلی، متاسوماتیک و دگرسانی، گرانوفیری، گرافیک، میلونیتی و کاتاکلاستی، میرمکیت، پرتیتی و جانشینی در آنها دیده می شود. از نظر ژئوشیمیایی، توده های مورد بحث، ویژگیهایی از سریهای کالکوآلکالن تا آلکالن، پرآلومینI-type و محیط تکتونیکی کمان ماگمایی را نشان می دهند. در نمودارهای تغییرات عناصر نیز، بستگی به تمایلات ذاتی، پویایی و مراتب سازگاری و ناسازگاری عناصر، رفتارهای متفاوتی دیده می شود که گویای تاثیر فرآیند تفریق و تبلور و متاسوماتیسم، هر دو، بر توده های مذکور است. شواهد صحرایی، سنگ شناختی و ژئوشیمیایی، در توده های گرانیتی زریگان و چاه چوله حاکی از آن است، که لااقل بخشی از این توده ها، بویژه گرانیت زریگان، از طریق متاسوماتیسم و فرآیندهای تفریق گرمابی از سنگهای مافیک قبلی (توده های دیوریتی و گابرویی) تشکیل شده است و حتی پس از آن نیز به نحوی گسترده تحت تاثیر این فرآیندها واقع شده اند. مقایسه این توده ها، با معیارهایی که برای تمایز گرانیت های ماگمایی و متاسوماتیک ارائه شده، نشان داده که این توده ها، ضمن شباهت هایی با برخی از توده های شاخص ماگمایی، بیشترین شباهت را به گرانیت نوع متاسوماتیک یا
E- type دارند.
دوره 11، شماره 1 - ( 6-1390 )
چکیده
حفاظت شدۀ مانشت و قلارنگ به‌وسعت 29146 هکتار در شمال استان ایلام، بین مدارهای "32'48º33-"27'34º33 عرض شمالی و "45'38º46-"31'20º46 طول شرقی قرار گرفته است. میانگین ارتفاع 1105 تا 2650 متر، متوسط بارندگی سالیانه 2/536 میلی‌متر و میانگین دمای سالیانه 43/17 درجۀ سانتی‌گراد است. منطقۀ حفاظت شدۀ مانشت و قلارنگ منطقه‌ای کوهستانی از رشته‌کوه‌های زاگرس است. با توجه به بررسی‌های انجام شده سطح منطقۀ حفاظت شدۀ مانشت و قلارنگ از 7 حوضۀ آب‌ریز تشکیل شده است. در این بررسی، فلور حوضۀ آب‌ریز شلم به مساحت 4467 هکتار از این منطقه بررسی شده است. در مجموع 221 تاکسون (گونه، زیرگونه و واریته) جمع‌آوری شد که شامل 219 گونه، 150 جنس و 46 تیره است. نتایج نشان داد که 29 گونۀ تک‌لپه‌ای و 190 گونۀ دولپه‌ای هستند. مهم‌ترین تیره‌های منطقه از نظر غنای گونه به‌ترتیب کاسنیان1 با 35 گونه، باقلائیان2 و نعناییان3 با 19 گونه و کلمیان4 و گندمیان5 با 17 گونه هستند. از لحاظ شکل‌زیستی، تروفیت 80/44 درصد، همی‌کریپتوفیت 58/32 درصد، ژئوفیت 76/11 درصد، فانروفیت 33/6 درصد و کامه‌فیت 17/3 درصد هستند. در بررسی کورولوژی، 141 تاکسون (80/63 درصد) به ناحیۀ ایران- تورانی تعلق داشته‌اند
جمیل واعظی، فاطمه بطیاری، حمید اجتهادی، محمد فارسی، محمد رضا جوهرچی،
دوره 11، شماره 4 - ( 12-1390 )
چکیده
سردۀ سالوی متعلق به تیرۀ نعناعیان، دارای پراکنش وسیع جهانی است و مراکز تنوع آن در مدیترانه و آسیاست. تغییرات مورفولوژیکی در این سرده دارای گسترۀ بسیار وسیعی است و شباهت بین گونه‌ها زیاد است، چنان‌که تشخیص مورفولوژیکی گونه‌های این سرده با کلیدهای شناسایی موجود در فلورها سخت و طاقت‌فرسا است. در این تحقیق، 13 گونۀ این سرده در شمال شرق ایران برای ارائۀ کلید شناسایی واضح و کامل‌تر بررسی ریخت‌شناسی )مورفومتریک) شدند. در این بررسی، 79 صفت کمی و کیفی ریخت‌شناسی (رویشی و زایشی) بر روی بیش از 350 نمونه هرباریومی و جمع آوری شده از جمعیت‌های مختلف اندازه‌گیری شدند. داده‌ها با استفاده از آنالیزهای مؤلفۀ اصلی و تک متغیره ارزیابی شدند. صفاتی مانند شکل غنچۀ گل، حلقه کرک‌های درون جام و بیرون‌زدگی جام گل در جدایی گونه‌های این جنس مؤثر بودند. گونۀ سالویا شریفی نیز برای اولین بار از استان‌های خراسان جنوبی و شمالی گزارش می‌شود.
مصطفی اسدی، فرخ قهرمانی نژاد، طاهر نژادستاری، ایرج مهرگان، کتایون پورسخی،
دوره 14، شماره 3 - ( 7-1393 )
چکیده
تیرۀ میخک از تیره‌های بزرگ گیاهی است. مرکز پراکنش آن در منطقۀ مدیترانه و بخش‌های مجاور اروپا و در غرب آسیا و آسیای مرکزی است. این تیره شامل سه زیرتیره است. جنس سراستیوم متعلق به زیر تیرۀ آلسینوئیدیا است. این جنس به دو زیر جنس و سه بخشه در محدودۀ فلورا ایرانیکا طبقه‌بندی می‌شود. هدف از این مقاله توصیف گزارش جدید و مقایسۀ آن با گونۀ نزدیک آن بر اساس ویژگی‌های ریخت‌شناسی و ریزریخت‌شناسی دانه و دانۀ گرده است. در ضمن بازنگری جنس سراستیوم در ایران پنتاندروم شناسایی شد و برای اولین باربع‌عنوان گزارش جدید از شمال غرب ایران و فلات ایران معرفی می‌گردد. این گونه متعلق به زیرجنس سراستیوم و بخشه اورتودون است. ویژگی‌های ریخت‌شناسی و شرح کامل و پراکنش این گزارش جدید در این مقاله ارائه شده است همچنین این تاکسون با نزدیک‌ترین گونه خود بالیریکوم هرمان مقاسیه شده است. در این تحقیق ویژگی‌های ریزریخت‌شناسی دانه و دانۀ گرده با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره بررسی شده است.
دوره 18، شماره 47 - ( 3-1386 )
چکیده
یکی از مباحث مهم در حوضه‌های آب‌خیز، حفاظت از منابع آب و خاک و کنترل فرسایش و رسوب است. روش‌های تجربی برآورد شدت فرسایش خاک و تولید رسوب مورد استفاده, مانند PSIAC و EPM به دلیل توجه محدود و کلی به عامل زمین شناسی و لیتولوژی و غالب بودن عوامل محیطی در وزن‌دهی پارامتر‌ها، با برآورد واقعی تفاوت دارند. در این تحقیق سعی شده است با تکیه بر ویژگی‌های ذاتی سنگ‌ها و نهشته‌های سست، روشی مناسب و جامع برای تعیین حساسیت ذاتی واحدهای لیتولوژی به طور خاص و همچنین برای سازندها که متشکل از مجموعه‌ای از واحدهای سنگ‌شناسی هستند ارائه گردد. با این هدف، طبقه‌بندی حساسیت به فرسایش واحدهای سنگ و خاک بر مبنای ویژگی‌های ذاتی مواد شامل ترکیب کانی‌شناسی و بافت تدوین شده است. در این تحقیق در پهنه رسوبی- ساختاری خرده قاره ایران مرکزی، رده فرسایش‌پذیری هر سازند بر مبنای میانگین رده اجزای تشکیل‌دهنده آن- که مجموعه‌ای از واحدهای سنگ‌شناسی است تعیین شده است. نتایج طبقه‌بندی حساسیت سازندها به فرسایش در گستره مذکور در پهنه‌بندی فرسایش‌پذیری ذاتی واحدهای سنگ و خاک حوضه نمونه کویر لوت استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از طبقه‌بندی مذکور، 9/82 درصد واحدهای سنگ و خاک این حوضه در رده‌های متوسط- ضعیف تا کاملاً سست و منفصل قرار می‌گیرند و در کل در رده حوضه‌های بسیار حساس واقع می‌شوند. نتایج به دست آمده در این حوضه با نتایج رسوب‌دهی ویژه که بر مبنای آ مار واقعی رسوب حوضه است، مقایسه شده است و نتایج تأیید کننده صحت و کارآیی خوب روش معرفی شده‌اند
دوره 18، شماره 48 - ( 11-1385 )
چکیده
تحلیل عناصر سبک‌چین، یکی از بخش‌های اصلی در بررسی‌های ساختاری به شمار می‌آید. از همین رو، در این مقاله سعی شده تا براساس شواهد موجود، عناصر سبک‌چین‌های اصلی در گستره مرزی البرز- ایران مرکزی از خاور ورامین تا خاور سمنان بررسی شود. بدین منظور، استوانه‌ای بودن، تقارن، سبک یک سطح چین‌خورده، سبک یک لایه چین‌خورده و سبک یک توالی چین‌خورده ارزیابی گردیدند. براین اساس، ویژگی‌های سبک‌چین‌ها و تاریخچه جوان چین‌خوردگی گستره مورد نظر آشکار گشت. افزون براین دو ساز و کار اصلی جدایشی و کمانشی نیز، در گستره مورد بررسی تشخیص داده شده‌است.
دوره 18، شماره 49 - ( 9-1384 )
چکیده
درجه حرارت از عوامل مؤثر در تولید مثل ماهیان است. تاس‌ماهی ایرانی از ماهیان ارزشمند دریای خزر به شمار می‌رود و به صورت مصنوعی در مراکز تکثیر حاشیه جنوبی دریای خزر تکثیر می‌شود. از اسفند 1379 تا اردیبهشت1380 از 222 مولّد تاس‌ماهی ایرانی نمونه‌برداری شد. این تعداد مولّد شامل 178 نمونه ماده و 44 نمونه نر بودند که از حوضه جنوب شرقی دریای خزر برای بررسی تأثیر درجه حرارت بر روی درصد لقاح، مدت زمان رسیدگی مولّدان و درصد جواب‌دهی مولّدان به تزریق هیپوفیز صید شده بودند. برای بررسی این تغییرات، نمونه‌ها در3 گروه با درجه حرارت‌های متفاوت قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده‌ها به وسیله آنالیز واریانس و جدول توافقی نشان داد که تأثیر درجه حرارت بر روی درصد لقاح ، مدت زمان رسیدگی مولّدان و درصد جواب‌دهی آنها به تزریق هیپوفیز معنی‌دار است(05/0p< ). با توجه به نتایج تست دانکن بالاترین درصد لقاح در مولّدان در درجه حرارت 18- 1/16 سانتی‌گراد مشاهده شد. با افزایش درجه حرارت مدت زمان رسیدگی مولّدان و درصد جواب‌دهی مولّدان به تزریق هیپوفیز کاهش یافت.
دوره 18، شماره 54 - ( 6-1381 )
چکیده
در این تحقیق، میکرو المنت 3 آهن (III) EDDHA- که به عنوان ماده اصلی فرآوردهای وارداتی «سیکوسترین4 –138» محسوب می‌شود، از راه مناسب‌ترین سری واکنشها از سالیسیل‌آلدهید سنتز و کارآیی کی‌لیت حاصل به عنــوان کود آهن در خاکهای کشاورزی ایران به وسیله روش نشاندار کردن ایزوتوپی مورد بررسی قرار گرفت.
