دوره 8، شماره 1 - ( 3-1387 )
چکیده
تحقیق حاضر در ارتفاعات کلات- زیرجان گناباد واقع در محدودۀ ارتفاعی 1100 تا 2830 متری از سطح دریا، با میانگین بارندگی سالانه 2/143 میلی‌متر و متوسط دمای سالانه 2/17 درجۀ سانتی‌گراد انجام شد. به منظور شناسایی و معرفی فلور، بررسی شکل‌های زیستی و کورولوژی گیاهان، پوشش گیاهی منطقۀ بررسی شد که در نتیجۀ آن، تعداد 190 گونۀ گیاهی از 107 جنس و 39 تیره جمع‌آوری و شناسایی شدند. از نظر تعداد گونه، تیره‌های گل ستاره‌ای (Asteraceae) ، گندمیان (Poaceae)و نعناع (Lamiaceae) مهم‌ترین تیره‌های موجود در منطقه بودند. تروفیت‌ها و همی‌کریپتوفیت‌ها از مهم‌ترین گروه‌های ساختاری طیف زیستی منطقه به روش رانکایر بودند. بررسی کورولوژیک و استخراج کوروتیپ‌ها، غلبه عناصر ایرانی-تورانی را نشان داد. همچنین در رابطه با اندمیسم، تعداد 8 گونه، اندمیک ایران بودند. افزون بر این در میان عناصر گیاهی، Phlomidoschema parviflorum از تیره نعناع، گونه ای نادر و نیمه اندمیک منطقۀ بررسی شده بر اساس معیارIUCN ، دو دسته گونه‌های آسیب پذیر و با خطر کم‌تر تعیین شد که جمعا 14 گونه در گروه گونه‌های تهدید شده قرار گرفتند.
جمیل واعظی، فاطمه بطیاری، حمید اجتهادی، محمد فارسی، محمد رضا جوهرچی،
دوره 11، شماره 4 - ( 12-1390 )
چکیده
سردۀ سالوی متعلق به تیرۀ نعناعیان، دارای پراکنش وسیع جهانی است و مراکز تنوع آن در مدیترانه و آسیاست. تغییرات مورفولوژیکی در این سرده دارای گسترۀ بسیار وسیعی است و شباهت بین گونه‌ها زیاد است، چنان‌که تشخیص مورفولوژیکی گونه‌های این سرده با کلیدهای شناسایی موجود در فلورها سخت و طاقت‌فرسا است. در این تحقیق، 13 گونۀ این سرده در شمال شرق ایران برای ارائۀ کلید شناسایی واضح و کامل‌تر بررسی ریخت‌شناسی )مورفومتریک) شدند. در این بررسی، 79 صفت کمی و کیفی ریخت‌شناسی (رویشی و زایشی) بر روی بیش از 350 نمونه هرباریومی و جمع آوری شده از جمعیت‌های مختلف اندازه‌گیری شدند. داده‌ها با استفاده از آنالیزهای مؤلفۀ اصلی و تک متغیره ارزیابی شدند. صفاتی مانند شکل غنچۀ گل، حلقه کرک‌های درون جام و بیرون‌زدگی جام گل در جدایی گونه‌های این جنس مؤثر بودند. گونۀ سالویا شریفی نیز برای اولین بار از استان‌های خراسان جنوبی و شمالی گزارش می‌شود.
