دوره 8، شماره 3 - ( 12-1387 )
چکیده
گرانیت‌های ملایر به‌عنوان بخشی از رخ‌داد پلوتونیسم در محدودهٔ شمال غربی زون سنندج- سیرجان، در موقعیت عرض جغرافیایی'18°34- '00°34 و طول '52°48- '30°48 واقع شده است. در بررسی‌های تاریخچه تکتونوماگمایی زون سنندج- سیرجان، تشکیل توده‌های نفوذی به هم‌گرایی ورقهٔ عربی و ایران همراه با فرورانش نئوتتیس در غرب منطقهٔ سنندج- سیرجان نسبت داده شده است. بررسی ژئوشیمی عناصر اصلی و کمیاب سنگ‌های گرانیتی ملایر نشان می‌دهد که این توده‌های گرانیتی در محیطی فشارشی همچون حاشیهٔ فعال قاره‌ای و در یک سیستم هم‌گرایی ورقه اقیانوسی- قاره‌ای و در کمان ماگمایی حاشیهٔ قاره تشکیل شده‌اند. نسبت زیاد LILEs/HFSEs و آنومالی منفی Sr،Ba ،Ta و Nb تأیید کننده ارتباط آن‌ها با سیستم فرورانش و نشانهٔ نقش پوسته در تشکیل و تحول ماگمای گرانیتی است. طیف وسیع ترکیب کانی شناختی در برسی‌های پتروگرافی و تنوع مشاهده شده در پژوهش‌های صحرایی، ماهیت کالک- الکالن پتاسیم زیاد آن‌ها و مقایسه روند مشاهده شده از آن‌ها در نمودارهای AFM، FeO-MgOو K2O-SiO2با چند توده که وضعیت تکتونیکی مشخصی دارند، تأکیدی بر شباهت گرانیت‌های ملایر با گرانیت‌های کمان حاشیهٔ قاره‌ای نوع آندی و در نتیجه نقش ماگمای مافیک گوشتهٔ فوقانی و حرکات تکتونیکی در تشکیل و تحول ترکیبی ماگمای منشأ آن‌ها است.
دوره 18، شماره 48 - ( 11-1385 )
چکیده
توده نفوذی شکرناب بخشی از ماگماتیسم گسترده ترشیری در زون البرز مرکزی است. این توده که در داخل توف‌های سبز سازند کرج تزریق شده است، از لحاظ ترکیب سنگ‌شناسی متنوع بوده و از بخش‌های مختلف گابرویی، مونزونیتی و سیینیتی تشکیل شده است. سنگ‌های توده نفوذی شکرناب از لحاظ اختصاصات ژئوشیمیایی ترکیب آلکالن پتاسیک دارند و از لحاظ فراوانی آلومینیم از نوع متاآلومین هستند. در ترکیب شیمیایی این سنگ‌ها آنومالی منفی Nb، غنی شدگی از عناصر LIL، و تهی‌شدگی از عناصر HFS به چشم می‌خورد. بررسی الگوی پراکندگی عناصر کمیاب در سنگ‌های توده نفوذی شکرناب نشان می‌دهد که سنگ‌های آذرین بررسی شده به یک محیط فرورانش مرتبط بوده و احتمالاً در حاشیه فعال قاره‌ای جایگزین شده‌اند. بر اساس روابط صحرایی، بررسی‌های پتروگرافی و مطالعات ژئوشیمیایی عناصر اصلی و کمیاب معلوم می‌شود که تفریق بلوری نقش مؤثری در ایجاد تنوع سنگ‌شناسی توده نفوذی شکرناب داشته است.
