مهراج آقازاده، عادل سرخوشی، علیرضا جوانشیر،
دوره 16، شماره 41 - ( 1-1394 )
چکیده
در شمال شهرستان بم ولکانیسم گسترده ای در زمان ائوسن رخ داده و سنگهای آتشفشانی بازیک به همراه نهشته های اسیدی با ترکیب ریوداسیتی و عمدتا با ماهیت آذرآواری تشکیل شده اند. این رخمنون ها توسط مجموعه دایک های مختلف قطع می شوند. نمونه های مربوط به سنگ های آتشفشانی ماهیت ساب آلکالن و کالک آلکالن تا شوشونیتی و دایک ها ماهیت آلکالن پتاسیک دارند. در دیاگرام های عنکبوتی، نمونه ها الگوی غنی شدگی از عناصر LILE و تهی شدگی از عناصر HFSE را نشان می دهند که با الگو های مربوط به سنگ های محیط های فرورانشی و نیز سنگهای پوسته فوقانی هماهنگ است. همچنین نمونه های مورد مطالعه الگوی غنی شدگی از عناصر LREE نسبت به HREE و همچنین نسبت های متغیری از (La/Yb)N را نشان می دهند. خانواده آندزیت بازالت ها از ذوب بخشی 1 الی 10 درصدی یک منشاء گوشته اسپینل لرزولیتی متاسوماتیسم شده توسط عوامل فرورانش ایجاد شده اند که بعدا فرایندهای AFC را تحمل کرده اند. داسیت های منطقه از ذوب بخشی منشاء مافیک در پوسته زیرین ایجاد شده اند در حالی که ریولیت ها از ذوب بخشی یک منشاء متاگرایوک در پوسته ایجاد شده اند. دایک های اولیوین بازالتی از ذوب بخشی کمتر از 1 درصد و دایک های بازالتی (دیابازی) از ذوب بخشی 3-5 درصدی منشاء گارنت اسپینل لرزولیتی متاسوماتیسم شده توسط فرایندهای فرورانش ایجاد شده اند. ماگماتیسم ائوسن در منطقه بم در اثر فرورانش پوسته اقیانوسی نئوتتیس به زیر ایران مرکزی در یک محیط آتشفشانی قوس قاره ای ایجاد شده است.
دوره 18، شماره 46 - ( 2-1387 )
چکیده
امروزه اهمیت بررسیهای دقیق زمین‌شناسی برای شهر‌های دارای پتانسیل خطرات طبیعی برکسی پوشیده نیست. هر چه این بررسی‌ها در مقیاسی دقیق‌تر و به صورت توام انجام پذیرد، نتایج و دستاوردهای بهتری خواهد داشت. با هدف بررسی اثر ساخت‌گاه در میزان تخریب سازه‌ها در شهر بم در کنار بررسیهای لرزه شناسی، ژئوالکتریک و حفر چندین گمانه ژئوتکنیکی در نقاط مختلف شهر، بررسی رسوبات سطحی و زیر سطحی نیز به انجام رسیده است. پس از تلفیق همه نتایج با استفاده از GIS و نرم افزارهای مختلف کامپیوتری، اطلاعات دقیق و با ارزشی در خصوص چگونگی کیفیت و عمق رسوبات مختلف و سنگ کف در نقاط مختلف شهر، پراکندگی زون‌های شنی، ماسه‌ای و رسی در زیر شهر به دست آمده است. در انتها، نقاط مختلف بر اساس این پژوهش‌ها و تطابق با نقشه میزان تخریب در سطح شهر از لحاظ پهنه‌بندی خطر تفکیک شده و اولویت‌هایی برای انجام اموری نظیر نصب سیستم‌های پیش هشدار معرفی شده‌اند.
