دوره 18، شماره 56 - ( 7-1385 )
چکیده
هدف این پژوهش دست‌یابی به شرایط بهینه در ریز ازدیادی کلزا براسیکا نپوس1، القای کالوس‌زایی و تولید گیاهچه‌‌ها با روش کشت در شیشه بوده است. جداکشت‌های محور زیر لپه‌ای رقم طلایه این گیاه در محیط کشت پایه موراشیگ و اسکوگ(MS) به همراه انواع و غلظت‌های متفاوتی از مواد تنظیم کننده رشد گیاهی نظیر 2، 4- دی کلروفنوکسی اسید(( 2,4-D، بنزیل آدنین(BA) و اندول بوتیریک اسید(IBA) در ظرف‌های پتری کشت شدند. نتایج آزمایش‌های زیاد و تکرار آن‌ها نشان داد که: در محیط کشت پایه MS دارای2 میلی‌گرم در لیتر بنزیل آدنین و نیز در همین محیط کشت دارای 1 تا 2 میلی‌گرم در لیتر IBA همراه با 1 میلی‌گرم در لیتر BA کالوسهای سفید رنگی ایجاد می شدند که وقتی قطر آن‌ها به 5 تا 6 میلی‌متر می‌رسید اندام‌های هوایی تشکیل می‌دادند. با حذف BA از محیط کشت و انتقال نو ساقه‌ها به محیط دارای 1 میلی‌گرم در لیترIBA ریشه‌ها تولید شدند و گیاهچه‌های کاملی را به وجود آوردند. در محیط کشت دارای 2 میلی‌گرم در لیتر BA وغلظت‌های متفاوتی از2,4-D کالوسهای زرد رنگی به وجود آمدند که ویژگی‌های کالوسهای رویان‌زا را داشته و بررسی‌های میکروسکوپی در برش‌های طولی و عرضی آن‌ها وجود ساختارهای ابتدایی رویانی را در آن‌ها به اثبات رسانید. در محیط‌های کشت پایه MS با بیش از 2 میلی‌گرم در لیترIBA و 1 میلی‌گرم در لیتر BA کالوسهای قهوه‌ای رنگی پدیدار شدند که رشد بسیار کمی داشته و در نهایت از بین رفتند.
دوره 18، شماره 58 - ( 6-1383 )
چکیده
در پژوهش حاضر مقدار اسید گلیسیریزیک (GA) در ریشه‌های طبیعی و کالوسهای چند جمعیت ازگیاه شیرین بیان1 با روشHPLC تعیین گردید. ریشه‌ها و بذرهای گیاه مذکور از مناطق آباده ، جوپار و ویسیان جمع آوری شدند. نتایج حاصل از بررسی تغییرات اسید گلیسیریزیک در ریشه‌ها نشان داد که مقدار این ترکیب در جمعیت‌های مختلف، از تفاوت معنی‌داری برخوردار نیست. همچنین به منظور بررسی تاثیر عواملی چون نوع واریته و خاستگاه قطعه جدا کشت بر تولید اسید گلیسیریزیک، با استفاده از قطعات جدا کشت ریشه‌ای حاصل از بذرها در محیط کشتMS دارای mg.l-1 5 /0 (2,4-D و ( IAA و mg.l-1 1/0 BAP کالوس ایجاد گردید. میزان رشد و مقدار اسید گلیسیریزیک در کالوسهای شش هفته‌ای محاسبه شد. نتایج نشان داد که میزان رشد و مقدار اسید گلیسیریزیک در جمعیت‌های مختلف به طور معنی‌داری تفاوت دارد. در کالوسهای فارس واریته گلاندولیفرای شیرین‌بیان2 که از رشد بیشتری برخوردار است، کمترین میزان اسید وجود دارد و بیشترین مقدار آن در کالوسهای فارس واریته گلابرای شیرین بیان3 مشاهده می‌شود.
