اقای مصطفی حاج لطفعلیان، دکتر مهدی کارگرفرد، دکتر حیدر صادقی، اقای سجاد محمدی،
دوره 14، شماره 12 - ( 7-1395 )
چکیده
با توجه به تأثیر موقعیت قرارگیری پای تکیهگاه بهمنزلۀ عاملی مؤثر بر موفقیت شوت و بروز آسیب در مفصل مچ پا، هدف این تحقیق، مقایسۀ منتخبی از ویژگی‌های بیومکانیکی و عوامل مؤثر بر آسیبِ پای تکیهگاه در شوت با پای برتر و غیربرتر بازیکنان مبتدی فوتسال بود. در این تحقیقِ نیمهتجربی، 12 بازیکن فوتسال آماتور جوان با میانگین و انحراف استاندارد سن 1/5±21/2 ، قد 4/2±176 سانتی متر، وزن 5/5 ±67/6 کیلوگرم مشارکت کردند. درحالیکه از ورزشکاران خواسته شد تا توپ را با پای برتر و غیربرتر با حداکثر تلاش از فاصلۀ 10 متری بهسمت دروازه شوت کنند، اطلاعات مربوط به نیرو و ضربۀ وارد شده به کف پا و موقعیت پای تکیهگاه بهکمک دستگاه سنجش فشار کف پای صفحهای Platform و با سرعت نمونهبرداری 300 هرتز ثبت شد. برای بررسی خطر آسیب مچ پا، نیروها، ضربهها و بیشترین فشار وارد به قسمتهای لترال و مدیال، در دو پای برتر و غیربرتر اندازهگیری شد. نتایج حاکی از وجود اختلاف معنادار در دامنۀ حرکتی مفصل سابتالار بود که احتمالاً میتوان دلیل آن را وجود انعطاف و هماهنگی بیشتر در پای برتر دانست. در مقدار ضربۀ وارد به قسمتهای جلویی، میانی و عقبی پا، اختلاف معنیداری بین پای راست و چپ مشاهده نشد. حداکثر فشار در قسمت لترال پای غیربرتر بهطور معناداری بیشتر از پای دیگر بود که احتمالاً میتواند یکی از علل افزایش خطر آسیب داخلی مچ پا تلقی شود. با توجه به تازهکاربودن و فقدان هماهنگی عصبی عضلانی مناسب در اندام غیربرتر آزمودنیها قادر نبودند الگوی پیشرفتهای از حرکت شوت را در پای غیربرتر ارائه دهند. ازاینرو، فقدان هماهنگی عصبی عضلانی میتواند به اتلاف انرژی و واردآمدن فشارهای غیراصولی به قسمتهای مختلف بدن بهویژه کف پا منجر شود و بروز آسیب را تشدید کند. با توجه به نتایج تحقیق، میتوان گفت ورزشکاران مبتدی فوتسال، حین زدن شوت با پای برتر، کیفیت بالاتری را از نظر فاکتورهای بیومکانیکی دخیل در حرکت نشان میدهند. همچنین، با توجه به پارامترهایی که بررسی شد، احتمال آسیب در مچ پای تکیهگاه فوتبالیستهای مبتدی، هنگامی که با پای غیربرتر اقدام به شوت میکنند، بیشتر از پای تکیهگاه است. البته تعمیم این نتایج به بازیکنان نیمهمبتدی و حرفهای نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
