آکواپورین-۵ (AQP۵) پروتئین غشایی و انتگرالی است که نقش مهمی در حفظ هومئوستاز آب ریه در دوران بالیدگی ایفا میکند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر یک دوره کاهش بار تمرینی توام با مصرف عصاره دانه گیاه سیاه‌دانه بر سطوح AQP۵ بافت ریه موش‌های در حال بالیدگی است. ۱۱۰ سر موش صحرایی ویستار نر نوزاد سه هفته‌ای با میانگین وزن ۹±۶۸ گرم تصادفی به سه گروه پایه، کنترل و تمرین تقسیم‌بندی شدند. پس از پایان دوره شش هفته‌ای تمرین، گروه کنترل به دو گروه با و بدون مصرف عصاره دانه گیاه سیاه‌دانه و گروه تمرین به شش گروه کاهش بار تمرین (تکرار، تواتر و شدت) توام با مصرف عصاره دانه گیاه سیاه‌دانه و بدون مصرف عصاره دانه گیاه سیاه‌دانه، تقسیم‌بندی شدند. مکمل عصاره دانه گیاه سیاه‌دانه پس از هفته شش، روزانه به مقدار mg/kg۵۰۰ وزن بدن به صورت گاواژ به گروه‌های سیاه‌دانه خورانده شد. تمرین تناوبی فزاینده به مدت شش جلسه در هفته، هر جلسه ۳۰ دقیقه با سرعت ۱۵ تا ۷۰ متر بر دقیقه و سپس مرحله کاهش بار تمرین به مدت سه هفته در سه الگوی کاهش تکرار، تواتر و شدت انجام شد. اندازه‌گیری سطوح AQP۵ به روشELISA انجام شد. تجزیه و تحلیل با آنالیز واریانس دوطرفه و آزمون LSD در سطح ۰/۰۵≥α انجام شد. همچنان که مصرف عصاره دانه گیاه سیاه‌دانه میانگین سطوح AQP۵ گروه‌های کاهش بار تمرین تکرار، تواتر و شدت را افزایش داد، اما تفاوت معنی‌داری (۴۵/۰P≥) میان سطوح AQP۵ گروه‌های با و بدون مکمل عصاره دانه گیاه سیاه‌دانه ملاحظه نشد؛ همچنین، کاهش بار تمرین سه هفته‌ای در مقایسه با کاهش بار تمرین دو هفته‌ای موجب افزایش معناداری سطوح AQP۵ شد. پیشنهاد می‌شود اثرات آنتی‌هیستامینی و ضد آسمی دانه گیاه سیاه‌دانه به همراه یک دوره کاهش بار تمرینی با افزایش سطوح آکواپورین-۵ موجب بهبود شاخص‌های فیزیولوژیکی و عملکردی ریه در دوران بالیدگی شود.
