مرضیه نوری فرد، حمیدطاهر نشاط دوست، دکتر ایلناز سجادیان،
دوره 13، شماره 2 - ( دوره سیزدهم، شماره دوم 1398 )
چکیده
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی (بسته تلفیقی ذهن آگاهی مبتنی بر آموزش اختصاصی‌سازی حافظه) با درمان ذهن آگاهی و آموزش اختصاصی‌سازی حافظه بر کاهش اضطراب بیماران همودیالیزیاست. روش پژوهش در دو قسمت کیفی از نوع تحلیل مضامین و کمی از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر بیماران تحت همودیالیز مراجعه کننده به مراکز همودیالیز بیمارستان‌های شهر تهران در سال 1396 است. تعداد 48 نفر به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌ی سنجش اضطراب بک، آموزش تلفیقی ذهن آگاهی مبتنی بر آموزش اختصاصی‌سازی حافظه (محقق ساخت)، آموزش ذهن‌آگاهی سگال و همکاران (2013)، آموزش اختصاصی‌سازی حافظه مکس‌ول (2016) و آموزش ذهن‌آگاهی تلفیقی با آموزش اختصاصی‌سازی حافظه استفاده شد. داده‌ها با استفاده از روش کواریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان می‌دهد بین اضطراب گروه آموزش تلفیقی، گروه ذهن‌آگاهی، گروه اختصاصی‌سازی حافظه و گروه کنترل در مرحله‌ی پس‌آزمون تفاوت وجود دارد. همچنین نتایج نشان‌داد در مرحله‌ی پیگیری نیز تفاوت بین گروه‌ها به نفع گروه آموزش تلفیقی وجود داشت. در گروه ذهن‌آگاهی اضطراب بازگشت داشت. در تبیین یافته‌ها می‌توان بیان‌کرد آموزش تلفیقی ارتباط بین گذشته و حل‌مسایل ناقص مربوط به گذشته و وارد شدن به زمان حال و اکنون و پذیرش و آگاهی را بهبود می‌بخشد. همچنین نتایج نشان داد که آموزش ذهن‌آگاهی تاثیر بیشتری نسبت به آموزش اختصاصی‌سازی حافظه بر اختلال اضطراب دارد. از آنجا که نوع درمان به کار گرفته شده در این تحقیق دارای ساختاری روشن و دارای تکالیف خانگی است، توانمندی مراجع به پیگیری درمان را افزایش داده و باعث اثربخشی معنادار تکنیک‌های مربوطه در تغییر وضع روانی افراد شده است.
