فصلنامه

---

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش خودکارآمدی بر کنترل قند خون در بیماران دیابتی نوع 2 انجام شد. طی یک پژوهش نیمه تجربی تعداد 58 بیمار مبتلا به دیابت نوع۲ که برای درمان دارویی در دوره­ی زمانی دی تا اسفند 91 تحت نظر یک پزشک معالج در شهرستان مهاباد بودند، به روش نمونه­گیری داوطلبانه ­یدردسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش (28 نفر) و گروه گواه (30 نفر) تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت9جلسه­ی45دقیقه­ای دردوره­ی آموزش خودکارآمدی به شیوه­ی شناختی- رفتاری گروهی شرکت کردند. به منظور ارزیابی تأثیر مداخله، آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله، قبل‌، بعد و سه ماه پس از پایان مداخله انجام شد. داده­های حاصل با روش تحلیل واریانس آمیخته برای اندازه گیری­های مکرر و تحلیل کوواریانس بررسی شدند. قند خون گروه آزمایش پس از مداخله به طور معناداری کاهش یافته بود، در حالی­که کاهش قند خون گروه گواه معنادار نبود. این یافته­ها در پیگیری سه ماهه پابرجا باقی ماند. همچنین خودکارآمدی دیابت گروه آزمایش به صورت معناداری به نسبت گروه گواه ارتقاء پیدا کرده بود. نتایج آشکار ساخت آموزش خودکارآمدی می­تواند بر کنترل قند خون در بیماران دیابتی نوع۲اثر بخش باشد. ارائه­ی این نوع آموزش به عنوان بخشی از درمان و مراقبت جامع دیابت توصیه می‌شود.

---

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر حمایت اجتماعی ادراک شده بر پیروی از درمان از طریق  تاب آوری، و امید در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بوده است. تعداد 234 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 از میان بیماران دیابتی دارای پرونده در  شبکه بهداشت و درمان شهرستان لامرد به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. شرکت کنندگان مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده(MSPSS)، مقیاس امید (HS)، تاب آوری ( CD-RISC) و پرسشنامه ی پیروی کلی (GAS) در این پژوهش تکمیل کردند. تحلیل مدل بر اساس نرم افزار AMOS-16 انجام گرفت. تحلیل­های الگویابی معادلات ساختاری نشان دادند که الگوی پیشنهادی برازنده داده­ها نمی­باشد و نیاز به بهبود دارد. در نتیجه، با حذف مسیرهای غیرمعنی­دار برازش الگوی نهایی با داده ها تأیید گردید. تحلیل­های دیگر نیز نشان دادند که دو مؤلفه حمایت دوستان  و حمایت دیگر افراد مهم توانستند تاب آوری را پیش بینی نمایند و همچنین مؤلفه حمایت دوستان و حمایت دیگر افراد مهم  به صورت غیر مستقیم پیروی  را از طریق متغیر تاب آوری پیش بینی می کنند. متغیر امید نیز نقش واسطه ای در مدل نداشتند. از یافته های این پژوهش می توان این گونه نتیجه گیری کرد که سازه  تاب آوری می تواند به عنوان متغیر واسطه ای تاثیر حمایت اجتماعی ادراک شده (مانند، حمایت دوستان و حمایت دیگر افراد مهم) بر پیروی از درمان در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 را تقویت نماید.