هدف: هدف تحقیق حاضر بررسی وضعیت تنوع معیشتی و اثرات آن برافزایش تابآوری روستاهای موردمطالعه است.
روش پژوهش: نوع تحقیق کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی، تحلیلی میباشد. روش گردآوری دادهها به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه و مشاهده) صورت گرفته و برای تجزیهوتحلیل دادهها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، T تک نمونهای و تحلیل مسیر) استفادهشده است. جامعه آماری تحقیق خانوارهای روستاهای پیرا شهر شهر دهدشت می باشد. برای تعیین حجم نمونه روستاها بهصورت تصادفی از فرمول کوکران 21 روستا تعیین گردیده است، روستاهای انتخابشده دارای 3538 خانوار میباشد. برای محاسبه حجم نمونه در بین خانوارها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 358 نمونه انتخاب و نمونه گیری بهصورت تصادفی انجامشده است.
یافتهها: نتایج تحقیق نشان می دهد، بین تنوع معیشتی و تابآوری خانوارهای روستایی رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد، بر اساس ضریب همبستگی بهدستآمده (799/0) و سطح معناداری آزمون (000/0) می توان گفت با افزایش تنوع معیشتی، تابآوری خانوارهای روستایی در برابر خشکسالی افزایش پیدا می کند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان می دهد، ریسک پذیری با اثرات کلی 200/0 کمترین تأثیر و دارایی و پس انداز با اثرات کلی 479/0 بیشترین تأثیر را بر تابآوری خانوارهای روستایی در منطقه مطالعه داشته است.
نتیجهگیری: افزایش تنوع معیشتی منجر به افزایش توانایی خانوارها در امر مقابله با تحولات ناشی از تغییرات آب و هوایی میشود.از این رو، اقداماتی که به تقویت تنوع معیشتی و در نتیجه تابآوری خانوارهای روستایی منجر میشوند، باید از اولویتهای برنامههای توسعه روستایی باشند. فعالیتهایی چون ترویج فنون کشاورزی متنوع، افزایش دسترسی به امکانات بیمه، تقویت سرمایه اجتماعی، ارتقاء فنآوریهای کشاورزی و ترویج استفاده بهینه از منابع طبیعی، میتوانند از جمله اقدامات مؤثر برای افزایش تنوع معیشتی و بهبود تابآوری خانوارهای روستایی باشند.