TY - JOUR T1 - TT - تحلیل قابلیت های طرح های توسعه اقتصادی ـ اجتماعی در مناطق زلزله زده روستایی مورد: شهرستان ثلاث و باباجانی JF - serd JO - serd VL - 9 IS - 31 UR - http://serd.khu.ac.ir/article-1-3566-fa.html Y1 - 2020 SP - 131 EP - 148 N2 - سکونتگاه­های مرزی استان کرمانشاه به‌ویژه روستاهای شهرستان ثلاث و باباجانی از نظر برخورداری از شاخص­های توسعه به‌ویژه در زمینه اقتصادی و زیرساختی، از محروم­ترین روستاهای کشور هستند. باوجود محرومیت­های موجود، در سال 1396، زمین‌لرزه زیان­باری بنیادهای معیشتی و کالبدی ناتوان آن‌ها را بیش‌ازپیش سست کرد. در چنین شرایطی برنامه­ریزی توسعه برای نگاهداشت جمعیت و بازسازی بنیان اقتصادی و معیشتی روستاها از بنیادی‌ترین نیازها به شمار می­رود. سوال اساسی این پژوهش کاربردی که با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است، عبارت است از: برای بهبود جایگاه کنونی توسعه این روستاها کدام پروژه­ها در اولویت قرار دارند؟ برای گردآوری داده­های مورد نیاز، افزون بر مستندات مرکز آمار، ترکیبی از ابزار پرسشنامه، مصاحبه و برگزاری نشست­های گروهی استفاده شده است. دستاوردهای پژوهش نشان داد روستاهای موردبررسی در سه دوره سرشماری گذشته، دارای نرخ رشد منفی 68/1 بوده و تنها سرچشمه درآمد نزدیک به 90 درصد خانوارها یارانه بوده است. بر پایه یافته‌های مدل سوات درخورترین راهبرد توسعه روستایی، راهبرد رقابتی ـ تهاجمی، است که در آن باید بر نقاط قوت درونی و فرصت­های بیرونی تمرکز نمود. همچنین نتایج نشان داد که اقتصاد روستاها پیش از زمین‌لرزه نیز با بسته شدن مرز و اثرگذاری گذر تونل انتقال آب قطعه 2 نوسود ـ گِردِ ­قاسمان و خشکیدن برخی چشمه‌ها دچار چالش بوده است. بر این پایه با مشارکت اجتماع محلی و در راستای توسعه پایدار، پروژه­های اجرایی و عملیاتی ضروری برای بالا بردن زندگی و بهبود شرایط ارائه شد. بر این اساس از نگاه اقتصادی (فراهم کردن زمینه و بستر بهره‌برداری روستاییان از پروژه انتقال آب منطقه­ای، ساماندهی فعالیت­های اقتصادی مرزی به‌صورت هدفمند، توسعه صنایع‌دستی و مشاغل خانگی و ... )، از نگاه اجتماعی (برگزاری کارگاه­های گوناگون مانند کاهش استرس، مهارت زندگی، بهداشت خانواده و ...) و از نگاه زیست­محیطی و کالبدی (مقاوم­سازی ساخت‌وسازها، راه‌اندازی خانه فرهنگ، تعیین محل جمع­آوری و مدیریت زباله و پسماند و ...) به­عنوان اولویت­های اصلی تشخیص داده شده است. M3 ER -