صفاری امیر، کیانی طیبه، زنگنه تبار ساسان. بررسی عوامل موثر در توسعه یافتگی و پهنهبندی کارست کوهستان خورین با استفاده از منطق فازی. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1398; 19 (55) :23-36
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-2670-fa.html
1- دانشیار گروه ژئومورفولوژی دانشگاه خوارزمی ، saffari@khu.ac.ir
2- استادیار گروه ژئومورفولوژی دانشگاه خوارزمی
3- کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی دانشگاه خوارزمی
چکیده: (6999 مشاهده)
پهنههای کارستی نقش مهمی در تغذیه آبخوانهای کارستی دارند، بنابراین شناخت عوامل مؤثر در تحول کارست و پهنهبندی آن در زمینه مطالعات مربوط به منابع آب کارست دارای جایگاه ویژهای هستند. نتایج حاصل از این مطالعات میتواند جهت مدیریت کمی و کیفی و حفاظت از این منابع در مقابل آلودگیهای ناشی از فعالیتهای انسانی مورد استفاده قرار گیرد. کوهستان خورین با مساحت 5/396 کیلومتر مربع در زون زاگرس مرتفع و در مرز دو استان کردستان و کرمانشاه قرار میگیرد. توده مورد نظر به دلیل رخنمون سنگهای کربناته و وجود دیگر متغیرهای تاثیرگذار، مستعد پدیده کارست زایی بوده و در آن چشمههای زیادی به عنوان خروجی آبخوان کارستی وجود دارد. در همین راستا شناسایی اشکال کارستی و بررسی ژئومورفولوژی کارست و میزان توسعه آن در توده کارستی خورین حائز اهمیت میباشد. در این ناهمواری اشکال متفاوتی از چشمانداز کارست از جمله انواع لاپیهها، فروچالهها، غارها و .... شکل گرفتهاند. در این پژوهش لایههای سنگشناسی، فاصله از گسل، بارش، دما، شیب، ارتفاع، جهت شیب و پوشش گیاهی با توجه به تابع مورد نیاز هر کدام، فازی سازی شده و با استفاده از عملگر گامای 9/0 تلفیق شدند در پایان نقشه پهنهبندی توسعه کارست سطحی منطقه تهیه شد. این نقشه در چهار طبقه فاقد کارست، کارست با توسعه کم، کارست با توسعه متوسط و کارست با توسعه زیاد با استفاده از روش شکستگیهای طبیعی طبقهبندی شد. با توجه به نیاز به لایهی فروچالهها برای بررسی صحت پهنهبندی توسعه کارست منطقه مورد مطالعه، با استفاده از روش"Fill sink" اقدام به شناسایی فروچالههای کارستی و تهیه نقشه توزیع فضایی آنها گردید. نتایج تحقیق حاکی از این است که حدود 98% فروچالهها در طبقات کارست سهگانه قرار گرفتهاند.